Η μελέτη στο σπίτι είναι βραχνάς για τα περισσότερα παιδιά και είναι ικανό να εξανεμίσει την ήρεμη οικογενειακή ατμόσφαιρα και την όμορφη σχέση σας με το παιδί.
Παρακάτω θα βρείτε μερικές ιδέες και προτάσεις που:
-θα διευκολύνουν το διάβασμα των παιδιών,
-θα διαφυλάξουν τη σχέση σας μαζί του,
-θα του χαρίσουν το πολυπόθητο χρόνο να παίξει.
Χρονοδιάγραμμα απογεύματος Φτιάξτε ένα μικρό χρονοδιάγραμμα με αυτά που το παιδί θέλει να κάνει και αυτά που πρέπει να γίνουν και με όριο την ώρα που θα πάει για ύπνο.
Για παράδειγμα:
4:00 – 4:45 Ζωγραφική & Παιχνίδι
4:45 – 6:30 Διάβασμα
6:30 – 7:45 Μια ταινία στο dvd player
Πείτε: ‘Έλα να φτιάξουμε μαζί ένα πρόγραμμα ώστε να κάνεις οπωσδήποτε αυτά που θέλεις και αυτά που πρέπει’. Έτσι τα παιδιά οριοθετούνται και καταλαβαίνουν πως το διάβασμα είναι μια από τις υποχρεώσεις τους. Τηρήστε τη διαδικασία σε καθημερινή βάση φροντίζοντας να μην ατονήσει.
Βοηθήστε στην οργάνωση της μελέτης Κοιτάξτε μαζί τι πρέπει να κάνει, ας αποφασίσει από πού θα αρχίσει, χωρίστε μαζί τη μεγάλη ύλη σε ενότητες, βάλτε λογικά χρονικά πλαίσια, ενθαρρύνετέ το κάθε φορά που τελειώνει κάτι.
Πώς να ‘διαβάζετε’ το παιδί.
Γενικά, αποφύγετε να είστε ‘από πάνω’ και να διαβάζετε το παιδί. Αντί αυτού έχετε μια θετική γενική εποπτεία του τύπου ‘Μπράβο’, ‘Ωραία’, ‘Προχώρα στο επόμενο’. ‘Ψάξε, κοντά είσαι’, ‘Μέχρι εδώ τα πας καλά, για δες όμως παρακάτω’, ‘Τι έγινε μετά;’, ‘Ποια μέθοδο χρησιμοποίησε ο επιστήμονας;’, ‘Πως φτάνει κανείς σε αυτό το συμπέρασμα;’, ‘Πω, πω! Καλά είσαι φοβερή… για δες αν έτσι λύνονται / γράφονται και τα υπόλοιπα;’. Μην πιέζετε το παιδί να μάθει κάτι με το δικό σας τρόπο, διαίρεση για παράδειγμα, γιατί θα μπερδευτεί χειρότερα και θα καταλήξετε να μιλάτε σε τοίχο! Θυμηθείτε: Δε χρειάζεται να τα έχει όλα σωστά για να πάει στο σχολείο – η προσπάθεια μετράει.
Το πόσο παρεμβαίνετε στο διάβασμα του παιδιού σας εξαρτάται όχι μόνο από το πώς τα πάει το παιδί σας αλλά και… με εσάς. Δηλαδή, το πόσο αντέχετε εσείς το παιδί σας να πάει λιγότερο καλά διαβασμένο, ή να μην είναι ‘άριστο’, ή τη δική σας προσωπική σχολική εμπειρία ή εμμονή με την ‘τελειότητα’. Για συνειδητοποιημένη στάση χρειάζεται και αυτογνωσία.
Τόπος μελέτης Τα παιδιά 6 – 8 ετών μπορούν να μελετούν και στην κουζίνα ή και το τραπέζι του σαλονιού αυτό σας επιτρέπει να έχετε και μια γενική εποπτεία.
Διασπάσεις Κλείστε το ραδιόφωνο, την τηλεόραση και συντομεύετε τις τηλεφωνικές συνομιλίες. Μαζέψτε από το τραπέζι μελέτης άσχετα πράγματα και προσπαθήστε να υπάρχει μια σχετική τάξη. Αν το παιδί μελετά καλύτερα με μουσική έχετε την ένταση σε λογικά επίπεδα (η κλασική μουσική – ο Μότσαρτ, προσφέρεται για συγκέντρωση και κατανόηση) .
Διάβασμα μαζί ή χωριστά; Μερικά αδέλφια διαβάζουν μαζί συγκεντρωμένα. Επίσης η διαδραστική μελέτη με έναν συμμαθητή μπορεί να είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα. Αν όμως διασπώνται, χωρίστε τα ή έχετε πιο στενή εποπτεία. Πείτε: ‘Εφόσον κάνει ο καθ’ ένας τη μελέτη του μπορείτε να διαβάζετε μαζί’. εννοείται πως αν όχι, θα διαβάζουν χωριστά).
Καθίστε και εσείς με τα παιδιά σας και κάνετε τους λογαριασμούς σας ή διαβάστε κάτι δείχνοντας επιμέλεια (υπογραμμίζετε, κρατάτε σημειώσεις, φοράτε τα γυαλιά σας), Ή μπορείτε παράλληλα με το παιδί σας να μελετάτε και εσείς τα δικά σας μαθήματα έχοντας γραφτεί σε κάποια σχολή.
Μη διαπραγματεύεστε Τα παιδιά συχνά βαριούνται να ασχοληθούν με ένα μάθημα λέγοντας, ‘Αυτό μας είπε να μην το διαβάσουμε’, ή ‘Αυτά θα τα λύσουμε στην τάξη’. Περάστε αυτό τον ύφαλο λέγοντας, ‘Καλά, κάντο εσύ έτσι κι αλλιώς για να’ σαι προετοιμασμένος’. Επικοινωνήστε όμως με τη δασκάλα αν το παιδί συχνά δεν έχει καταλάβει ποια είναι η δουλειά του για το σπίτι.
Αποφύγετε τις παράλογες συζητήσεις του τύπου ‘Αχ γιατί, μα γιατί να πρέπει να διαβάζω ιστορία, αφού δε με ενδιαφέρει και δε θα μου χρησιμεύσει σε τίποτα!’. Μπορείτε βέβαια να πείτε μερικά θετικά λόγια υπέρ τις ιστορίας αλλά γενικά κρατήστε μια πιο ουδέτερη στάση. ‘Αγάπη μου γλυκιά, τι να σου κάνω, η ιστορία είναι υποχρεωτική από το υπουργείο παιδείας’, ή ‘Έχεις δίκιο, είναι μπελάς όταν πρέπει να κάνουμε κάτι που δε θέλουμε’… τελεία και παύλα!
Αποφύγετε τις εντάσεις, τα λογύδρια, την τρομοκρατία και οπωσδήποτε το ξύλο και τις ετικέτες του τύπου ‘Είσαι βλάκας’, ‘Είσαι τεμπέλης’ ‘Είσαι ψεύτης’. Αντί αυτών:
-Πηγαίνετε σε άλλο χώρο λέγοντας πχ ‘Θα είμαι δίπλα, όταν θα είσαι έτοιμη φώναξέ με’.
-Δώστε επιλογές πχ ‘Θέλεις να διαβάσεις τώρα τη Φυσική ή να ξυπνήσεις αύριο νωρίτερα να την κάνεις πριν πας σχολείο;’
-Τονίστε επιπτώσεις, ‘Αν δεν τελειώσεις τώρα με τη Γραμματική δε θα προλάβεις να δεις βίντεο’.
-Προειδοποιήστε, ‘Αρχίζω να κουράζομαι. Αν συνεχίσεις έτσι θα σταματήσουμε’.
-Ανταλλάξτε ‘Θα σε βοηθήσω για το τεστ αλλά και εσύ θα σφουγγαρίσεις την κουζίνα’, ‘Αν σε βοηθήσω εσύ τι θα μου κάνεις;’
Χαρούμενη μελέτη Μάθετε στο παιδί να υπογραμμίζει τα σημαντικά στο βιβλίο του, να χρησιμοποιεί χρωματιστούς μαρκαδόρους, Να φτιάχνει χαρούμενους πίνακες προπαίδειας και γραμματικής καθώς και δημιουργικές σελίδες περίληψης του μαθήματος.
Να μαθαίνει κάτι παραστατικά, κινητικά ή τραγουδιστά.
Να μαθαίνει την ορθογραφία δημιουργικά (πχ η ‘νύχτα’ γράφεται με ύψιλον γιατί το ‘υ’ είναι το κουβαδάκι που μαζεύει τα’ αστέρια),
Να σβήνει κάθε τι που τελειώνει από μια λίστα με τις υποχρεώσεις του.
Να μαθαίνει με ομοιοκαταληξία (9+9=18… θα σου πάρω παγωτό)
Στην εκδρομή δείξτε του πως αλλάζει η χλωρίδα και η πανίδα. Επισκεφτείτε το Μουσείο που καλύπτει την ιστορική περίοδο του σχολικού βιβλίου. Επισκεφτείτε κάποια φίλη της οποίας το επάγγελμα απαιτεί γνώσεις ενός ‘αντιπαθητικού’ μαθήματος. Έτσι θα του δώσετε τη μαγεία και τον ενθουσιασμό για μάθηση μέσα από την ανακάλυψη και την παρατήρηση.
Προσοχή στις μαθησιακές δυσκολίες. Όταν τα παιδιά μαθαίνουν να διαβάζουν και να γράφουν συχνά αντιστρέφουν γράμματα ή γράφουν και διαβάζουν λέξεις ανάποδα. Αν όμως παρατηρήσετε πως το παιδί σας δυσκολεύεται να ξεπεράσει αυτό το αρχικό στάδιο, αν παράλληλα δυσκολεύεται να θυμηθεί ονόματα, πώς γίνονται αριθμητικές πράξεις, να ανακαλέσει αριθμητικά δεδομένα και γεγονότα στη σωστή τους σειρά, απευθυνθείτε οπωσδήποτε σε κάποιον ειδικό στις μαθησιακές δυσκολίες. Το ίδιο ισχύει αν το παιδί σας είναι υπερβολικά παρορμητικό, η προσοχή του διασπάται βρίσκεται συνεχώς σε κίνηση, διακόπτει, σπάει πράγματα, έχει συχνά μικροατυχήματα (αν είναι αγόρι), μιλάει, συζητάει συνέχεια, είναι αφηρημένο και ονειροπολεί (αν είναι κορίτσι). Στη πρώτη περίπτωση το παιδί μπορεί να έχει κάποια από τις μορφές δυσλεξίας, ή δυσαριθμησίας, στη δεύτερη ίσως έχει διαταραχή ελλειμματικής προσοχής. Για τα παιδιά αυτά το διάβασμα είναι ιδιαίτερα κοπιαστικό γι αυτό επιμορφωθείτε για να μπορέσετε να τους συμπαρασταθείτε.
Προσοχή: Η ζωή δεν είναι μόνο διάβασμα και σχολείο. Μελέτες έχουν επανειλημμένα αποδείξει πως ευτυχισμένοι και πετυχημένοι δεν είναι αυτοί που αρίστευσαν στο σχολείο και τις μετέπειτα σπουδές τους, αλλά άλλοι που αν και δεν τα πήγαιναν ιδιαίτερα καλά, είχαν καλή σχέση με τον εαυτό τους και τους άλλους. Δώστε λοιπόν στο παιδί σας την ευκαιρία να χαίρεται, να ξεχνιέται, να δημιουργεί, να κοινωνικοποιείται μέσα από διάφορες δραστηριότητες. Προπάντων κάντε το δουλειά σας να του αναπτύξτε τα αισθήματα της αυτό-εκτίμησης και της αυτό-πεποίθησης. Αυτά αποτελούν τα καλύτερα εφόδια στη ζωή και αποτελούν χαρακτηριστικά που οι μελέτες έδειξαν κάνουν τους ευτυχισμένους και πετυχημένους ανθρώπους!
Πηγή
Η ΜΕΛΕΤΗ ΜΑΣ
Στέφανου Χρ. Κουμαρόπουλου
Δρ. Παν. Αθηνών
Υπευθύνου Συμβουλευτικού Σταθμού Νέων Δ΄ Αθήνας
Δρ. Παν. Αθηνών
Υπευθύνου Συμβουλευτικού Σταθμού Νέων Δ΄ Αθήνας
Η οργάνωση της σχολικής μελέτης
ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΚΙΝΗΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ΜΑΘΗΣΗ ΜΑΣ
· Η προσοχή μας τόσο την ώρα του μαθήματος όσο και την ώρα της μελέτης και η προσπάθειά μας για συγκέντρωση επηρεάζονται από τα προσωπικά μας κίνητρα.
· Όποιος ενδιαφέρεται για κάτι και δουλεύει έχοντας ένα στόχο, ένα προσωπικό σχέδιο ζωής έχει μεγάλες πιθανότητες επιτυχίας.
· Επίσης είναι διαπιστωμένο ότι μαθαίνει γρηγορότερα και αποδίδει καλύτερα όποιος μαθητής:
· συνδυάζει το Σχολείο με θετικά συναισθήματα (χαρά, ανακάλυψη καινούριων γνώσεων κ.α.),
· είναι αισιόδοξος και ελπίζει ότι θα πετύχει,
· πιστεύει στον εαυτό του και στις δυνατότητές του,
· την αποτυχία τη θεωρεί ως ατυχία και κάτι που μπορεί να διορθωθεί.
Η ΣΤΑΣΗ ΜΑΣ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ ΚΑΙ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ
ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ -ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ | ΘΕΤΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ -ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΕΣ |
· Πρέπει να αναγκάσω τον εαυτό μου να διαβάσει. Πρέπει, αλλά δεν μου αρέσει εξαναγκάζομαι ενώ δεν έχω καμία όρεξη. | · Έχω στόχους και θέλω να τους πετύχω. Με τη μελέτη θα μπορέσω να τους πραγματοποιήσω. Γι’ αυτό θέλω να διαβάσω. |
· Εάν δεν τα καταφέρνω στα μαθήματα είμαι ένα τίποτα, είμαι ένας άχρηστος. | · Έχω τη δική μου αξία, άσχετα από το πώς τα καταφέρνω με τα μαθήματα. |
· Δεν βάζω στόχους για να μην χρειάζεται να αγωνίζομαι για κάποια πράγματα, τα οποία θέλουν θυσίες και προσπάθεια. | · Για να πετύχω τους στόχους μου θα θυσιάσω λίγο την καλοπέρασή μου. |
· Δεν φταίω για την αποτυχία φταίνε οι δυνατότητες μου, το περιβάλλον μου, οι άλλοι. | · Για τις αποτυχίες αναλαμβάνω τις ευθύνες που μου αναλογούν, χωρίς να απελπίζομαι, οργανώνω καλύτερα τη δουλειά μου. |
· Τα εμπόδια και οι αποτυχίες με κάνουν να παραιτούμαι από κάθε προσπάθεια. | · Τα εμπόδια είναι για μένα προκλήσεις για να τις ξεπερνώ. |
· Δεν ξέρω αν θα τα καταφέρω να μάθω το μάθημα, έχω μια αβεβαιότητα. | · Θα τα καταφέρω να μάθω την ύλη, είμαι αισιόδοξος. |
· Σήμερα δεν έχω όρεξη, δεν διαβάζω. | · Θα διαβάσω ακόμη και αν δεν έχω όρεξη. |
· Οι σκέψεις μου τρέχουν κάπου αλλού, δεν μπορώ να συγκεντρωθώ. | · Δεν αφήνομαι αγωνίζομαι και τελικά συγκεντρώνομαι μετά από προσπάθεια. |
· Εάν μελετήσω το μάθημα μια φορά αρκεί για να το μάθω. | · Επαναλαμβάνω το μάθημα μέχρι να το μάθω. |
ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ
· Να επιλέγεται ο ίδιος πάντα χώρος. Στο γραφείο να έχουμε συγκεντρώσει μόνο αυτά που είναι αναγκαία.
· Καλό είναι να υπάρχουν προκαθορισμένες ώρες διαβάσματος. Κάθε αλλαγή συνήθειας απαιτεί και ανάλογο χρόνο προσαρμογής.
· Τα διαλείμματα είναι σημαντικά, απαραίτητα και βοηθούν τη μάθηση. Η διάρκεια του διαλείμματος πρέπει να καθορίζεται από πριν και να τηρείται.
· Οι δραστηριότητες κατά τα διαλείμματα πρέπει να διαφέρουν από τη διαδικασία του διαβάσματος.
· Κατά τα σύντομα διαλείμματα πρέπει να αποφεύγονται οι δραστηριότητες που διακόπτονται δύσκολα (τηλεόραση, ηλεκτρονικά παιχνίδια κ.α.).
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ Η ΚΑΛΗ ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
· Η κατάλληλη διατροφή.
· Ο αθλητισμός, ο χορός, η κίνηση βοηθούν στη σωστή ψυχοσωματική ισορροπία (είναι καλές ιδέες για την εκτόνωση στα διαλείμματα και στον ελεύθερο χρόνο).
· Είναι απαραίτητος αρκετός ύπνος για την αναζωογόνηση του σώματος.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΛΕΤΗΣ
· Ανάλογα με το πρόγραμμα των μαθημάτων, αφιερώνουμε λίγη ώρα (π.χ. κάθε μεσημέρι μετά το σχολείο) για να οργανώσουμε ένα πρόγραμμα μελέτης. Σύμφωνα με τη δυσκολία των μαθημάτων της επόμενης ημέρας και ανάλογα με τις απαιτήσεις (π.χ. διαγώνισμα ή επαναληπτικό τέστ) φτιάχνουμε ένα πλάνο μελέτης.
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ
· Αρχικά πρέπει να αναρωτηθούμε: Πώς δένουν αυτά που διάβασα τώρα με αυτά που ήδη γνωρίζω;
· Να δώσουμε βαρύτητα στην ενεργητική ανάγνωση και όχι τόσο στην παπαγαλία (μη κριτική αποστήθιση).
· Χρειάζεται να προσέξουμε τους τίτλους και τους πλαγιότιτλους κάθε ενότητας, όπως και να δημιουργήσουμε μόνοι μας ερωτήσεις
· Όσο περισσότερες λεπτομέρειες περιέχει η ύλη, τόσο πιο πολλές επαναλήψεις είναι απαραίτητες.
· Ό,τι διάβασα πρέπει να μπορώ και να το πω. Αν διαπιστώσω ότι υπάρχουν κενά, τότε πρέπει να το ξαναδιαβάσω.
ΚΑΛΗ ΣΑΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!
