Πέμπτη 31 Μαΐου 2018

Η έκθεση ενός 10χρονου που αξίζει να διαβάσουν όλοι..Θέμα: «Ένα έργο σημαντικό που έχει γίνει στην περιοχή μου»



πηγη

Η έκθεση ενός 10χρονου που αξίζει να διαβάσουν όλοι..
Θέμα: «Ένα έργο σημαντικό που έχει γίνει στην περιοχή μου»
πηγη

«Στην περιοχή μου δεν έχει γίνει τίποτα σημαντικό τα τελευταία χρόνια. Ούτε γέφυρα, ούτε πλατείες, ούτε πάρκα ούτε δρόμοι…»

Δεν γνωρίζουμε σε ποια πόλη ζει το παιδί, αλλά όπως φαίνεται από τα γραφόμενά του, πρέπει να πρόκειται για πόλη της επαρχίας.

«Ακούω από τους μεγάλους ανθρώπους πως φοβούνται να βγουν έξω, να μπούνε στα λεωφορεία γιατί υπάρχει πολύ κακός κόσμος που κλέβει και σκοτώνει.»
Διαβάστε περισσότερα

Πηγη

Τετάρτη 30 Μαΐου 2018

Εσείς τι τύπος μητέρας είστε; Πώς σχετίζεται με την παιδική επιθετικότητα...



Αποτέλεσμα εικόνας για τυποι μητερας
πηγη

Εσείς τι τύπος μητέρας είστε;

Υποστηρικτική, αυταρχική ή επιτρεπτική; Το πρώτο βήμα είναι να έχετε επίγνωση. Το δεύτερο να δείτε πώς σχετίζεται με την παιδική επιθετικότητα και την αυτοπεποίθηση.

Ποιο είναι το στυλ της Ελληνίδας μάνας; Υποστηρικτική, αυταρχική ή επιτρεπτική; Και πώς αντανακλάται αυτό στη συμπεριφορά του παιδιού της; Η «καρικατούρα» της μάνας, που τρέχει πίσω από τον γιο με ένα τάπερ γεμιστά και κυνηγάει την κόρη να μην ξεχάσει τη ζακέτα της, μπορεί να κάνει θραύση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όμως στην πραγματική ζωή το πρότυπο της μητέρας είναι αυτό που καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού.
Υποστηρικτικοί  θεωρούνται οι γονείς, οι οποίοι ενθαρρύνουν τις προσπάθειες των παιδιών τους να αυτονομηθούν
«Οι περισσότερες μητέρες θεωρούν ότι είναι υποστηρικτικές, με βάση τις απαντήσεις που οι ίδιες δίνουν, όταν ερωτώνται σε σχετικές έρευνες» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Μαρία Κτιστάκη, ψυχολόγος Μsc, υποψήφια διδάκτορας του Πανεπιστημίου Κρήτης, η οποία, στο πλαίσιο εργασίας για τη «Γονεϊκή τυπολογία των μητέρων και επιθετικότητα των παιδιών», διεξήγαγε σχετική έρευνα μεταξύ 137 μητέρων στην Κρήτη.
Οπως εξηγεί η κ. Κτιστάκη, «η μορφή της διαπαιδαγώγησης, της κοινωνικοποίησης και της γενικότερης καθοδήγησης που λαμβάνουν τα παιδιά από τους γονείς τους, περιγράφεται με τον όρο γονεϊκό στυλ -αποδίδεται και ως γονεϊκή τυπολογία- και αναφέρεται στο συναισθηματικό κλίμα που χαρακτηρίζει τη σχέση του γονέα με το παιδί του».

Αποτέλεσμα εικόνας για μητερα και παιδι
πηγη

Τα τρία γονεϊκά στυλ
Υποστηρικτικοί θεωρούνται οι γονείς, οι οποίοι ενθαρρύνουν τις προσπάθειες των παιδιών τους να αυτονομηθούν και είναι συναισθηματικά διαθέσιμοι απέναντι σε αυτά. Ο ίδιος τύπος γονέα συναντάται και με τον όρο «γονέας με κύρος».
Οι αυταρχικοί γονείς τείνουν να έχουν υπερβολικές και μη ρεαλιστικές προσδοκίες από τα παιδιά τους
Στον αντίποδα, οι αυταρχικοί γονείς τείνουν να έχουν υπερβολικές και μη ρεαλιστικές προσδοκίες από τα παιδιά τους, ασκούν σε αυτά άμεσο σωματικό και ψυχολογικό έλεγχο και καταστέλλουν τις επιθυμίες και τα συναισθήματά τους.
Οι επιτρεπτικοί γονείς, από την άλλη πλευρά, δεν προσφέρουν καμία μορφή καθοδήγησης στα παιδιά τους, ενώ πολύ συχνά τους δίνουν το δικαίωμα να λειτουργούν εντελώς ανεξέλεγκτα. Οσον αφορά τον συναισθηματικό τομέα οι επιτρεπτικοί γονείς, είτε αδιαφορούν για τις συναισθηματικές ανάγκες των παιδιών τους, είτε ανταποκρίνονται σε αυτές, αλλά με έναν αδιάκριτο ή ενοχλητικό τρόπο.
Οπως διευκρινίζει η κ. Κτιστάκη, μέσα από έρευνες που έχουν διεξαχθεί για τη σχέση ανάμεσα στους διαφορετικούς γονεϊκούς τύπους και την κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών έχει βρεθεί ότι τα παιδιά των υποστηρικτικών γονέων είναι περισσότερο ανεξάρτητα, διαθέτουν υψηλότερα κίνητρα επίτευξης στόχων και προσαρμόζονται καλύτερα στα κυρίαρχα κοινωνικά πρότυπα.
Οι επιτρεπτικοί γονείς, δεν προσφέρουν καμία μορφή καθοδήγησης στα παιδιά τους, ενώ πολύ συχνά τους δίνουν το δικαίωμα να λειτουργούν εντελώς ανεξέλεγκτα
Οι ίδιες έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά των αυταρχικών γονέων έχουν την τάση να εξαρτώνται από άλλα πρόσωπα, διαθέτουν χαμηλή αυτοπεποίθηση και αδυνατούν να ελέγξουν όσα τους συμβαίνουν. Αντίστοιχα τα παιδιά των επιτρεπτικών γονέων δεν σέβονται καθόλου τους εξωτερικούς κανόνες και αδυνατούν να ελέγξουν τις παρορμήσεις και τις επιθυμίες τους.
Οταν η μαμά δεν θέτει όρια...
Στην έρευνα που διεξήγαγε η κ. Κτιστάκη διερεύνησε την πιθανότητα η γονεϊκή τυπολογία των μητέρων να σχετίζεται με την εκδήλωση επιθετικής συμπεριφοράς στα παιδιά.
Αναλύοντας τις απαντήσεις μητέρων και των παιδιών τους κατέληξε στο συμπέρασμα, ότι ο επιτρεπτικός και σε μικρότερο βαθμό ο αυταρχικός τύπος της μητέρας σχετίζονται με την εκδήλωση επιθετικής συμπεριφοράς από την πλευρά των παιδιών. Επιπρόσθετα, οι στατιστικές αναλύσεις έδειξαν ότι μόνο ο επιτρεπτικός τύπος της μητέρας μπορεί να προβλέψει τα επίπεδα της επιθετικότητας που εκδηλώνει το παιδί.
«Αυτό σημαίνει ότι όσο περισσότερο αδυνατεί η μητέρα να σεβαστεί τις ανάγκες και τα συναισθήματα του παιδιού της (αυταρχική μητέρα) και επίσης όσο η μητέρα αδυνατεί να θέσει όρια στο παιδί της (επιτρεπτική μητέρα), τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες το παιδί να εκδηλώσει επιθετική ή βίαιη συμπεριφορά» εξηγεί η κ. Κτιστάκη.
«Με βάση τα συγκεκριμένα ευρήματα, συμπεραίνεται ότι στο συγκεκριμένο δείγμα των παιδιών και των μητέρων, ο επιτρεπτικός τύπος της μητέρας είναι ένας από τους σημαντικούς παράγοντες, που -μεταξύ άλλων- συνδράμουν στην εκδήλωση του φαινομένου της παιδικής επιθετικότητας. Για τον αυταρχικό τύπο μητέρας δεν προέκυψαν αντίστοιχα αποτελέσματα, παρά μόνο μία στατιστικά σημαντική, αλλά χαμηλή συσχέτιση, η οποία θεωρητικά θα μπορούσε να είναι και αντίθετης φοράς, δηλαδή όσο πιο επιθετικό είναι το παιδί τόσο πιο αυταρχικές πρακτικές να υιοθετεί η μητέρα του» καταλήγει η έρευνα.
Οσο πιο επιθετικό είναι το παιδί τόσο πιο αυταρχικές πρακτικές να υιοθετεί η μητέρα του
Στην έρευνα συμμετείχαν 137 μητέρες, με μέσο όρο ηλικίας τα 40,93 έτη. Το 75% αυτών ήταν εργαζόμενες, το 24% άνεργες και 1% συνταξιούχοι. Τα παιδιά των μητέρων, μαθητές της ΣΤ' τάξης δημοτικών σχολείων σε διαφορετικές περιοχές της Κρήτης, συμπλήρωσαν την «Κλίμακα Achenbach» (ερωτηματολόγιο- προφίλ σχολικής ηλικίας).
Προϋπόθεση για την αλλαγή η επίγνωση
Η κ. Κτιστάκη διευκρινίζει ότι θα πρέπει να γίνει αντίστοιχη έρευνα και σε πατέρες, προκειμένου να διαπιστωθεί, αν υπάρχει αντίστοιχη επίδραση της γονεϊκής τυπολογίας στις συμπεριφορές των παιδιών τους.
Σημειώνει, εξάλλου, ότι η δυνατότητα «μετάβασης» από ένα γονεϊκό στυλ σε άλλο, σχετίζεται με τον βαθμό επίγνωσης που έχει ο ίδιος ο γονέας για το πρότυπο που «υπηρετεί», κάτι που δεν συμβαίνει πάντα, ερμηνεύοντας σε μεγάλο βαθμό και γιατί οι περισσότεροι γονείς θεωρούν ότι είναι υποστηρικτικοί απέναντι στα παιδιά τους.

Πηγη

 


Τρίτη 29 Μαΐου 2018

Τεστ για τους γονείς – Έχει ΔΕΠΥ το παιδί σας;



Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής:

Τεστ για τους γονείς – Έχει ΔΕΠΥ το παιδί σας;

Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής
πηγη

Αυτό το άτυπο τεστ/κουίζ είναι για τους γονείς των παιδιών που μπορεί να έχουν Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής.
Εάν υποψιάζεστε ότι το παιδί σας μπορεί να έχει αυτή την κατάσταση ψυχικής υγείας, παρακαλούμε απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις και μοιραστείτε τα αποτελέσματα αυτού του τεστ με τον παιδίατρό σας.
Αυτό το τεστ για την Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε αν κάποια σημάδια και συμπεριφορές του παιδιού σας δικαιολογούν μια επίσκεψη σε εξειδικευμένο γιατρό για περαιτέρω αξιολόγηση.
Αποτέλεσμα εικόνας για ελλειμματικη προσοχη ασκησεις για
πηγη

Το τεστ για παιδιά με πιθανή Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής (για γονείς παιδιών ηλικίας 6-9 ετών)

Όταν απαντάτε στις ερωτήσεις, προσπαθήστε να συγκρίνετε τις συμπεριφορές του παιδιού σας με άλλα παιδιά της ίδιας ηλικίας. Και οι συμπεριφορές αυτές, ή ό,τι άλλο μπορεί να θεωρήσετε ως συμπτώματα ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής  και Υπερκινητικότητας) θα πρέπει να συμβαίνουν τουλάχιστον για 6 μήνες. Εάν η χρονική περίοδος είναι μικρότερη από 6 μήνες, το παιδί σας μπορεί να έχει κάποιο άλλο πρόβλημα ψυχικής υγείας, όπως κατάθλιψη ή άγχος.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε καμία περίπτωση ένα τεστ, ή ένα "συμπτωματολόγιο", που βρίσκετε στο διαδίκτυο, δεν μπορεί να υποκαταστήσει την επιστημονική διάγνωση, άποψη, ή συμβουλή ενός εξειδικευμένου γιατρού. Χρησιμοποιήστε αυτό το (και άλλα) τεστ ως έναν απλό οδηγό και τίποτα παραπάνω. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να επικοινωνείτε πάντοτε με τον γιατρό σας για οποιοδήποτε θέμα υγείας σας απασχολεί.

Απαντήστε σε κάθε ερώτηση με βαθμολογία 1-4 (σημειώστε σε ένα χαρτί τις επιλογές σας):

  1. Δεν ισχύει για το παιδί μου
  2. Περιστασιακά αλήθεια στην περιγραφή του παιδιού μου
  3. Αυτό συχνά περιγράφει τη συμπεριφορά ή κάποιο χαρακτηριστικό του παιδιού μου
  4. Πολύ καλή περιγραφή της συμπεριφοράς ή κάποιου χαρακτηριστικού του παιδιού μου
Το παιδί μου:
1. Είναι πάντα σε μια «έξαψη», σαν να είναι πάντα έτοιμο να κάνει κάτι
1 ~ 2 ~ 3 ~ 4
2. Είναι δύσκολο να το ελέγξω όταν είμαστε στα μαγαζιά
1 ~ 2 ~ 3 ~ 4
3. Τρέχει ή σκαρφαλώνει υπερβολικά σε μέρη όπου είναι σαφώς ακατάλληλα
1 ~ 2 ~ 3 ~ 4
4. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ανήσυχο (σ.σ. σε εγρήγορση), σαν να μην χαλαρώνει ποτέ
1 ~ 2 ~ 3 ~ 4
5. Έχει δυσκολία να περιμένει τη σειρά του για παιχνίδια ή ομαδικές καταστάσεις
1 ~ 2 ~ 3 ~ 4
6. Έχει δυσκολία να παίζει ήσυχα
1 ~ 2 ~ 3 ~ 4
7. Φεύγει από την τάξη που κάνει μάθημα ή από μια κατάσταση στην οποία αναμένεται να μείνει καθιστό
1 ~ 2 ~ 3 ~ 4
8. Απογοητεύεται και εγκαταλείπει εύκολα καταστάσεις που απαιτούν συνεχή προσπάθεια
1 ~ 2 ~ 3 ~ 4
9. Μένει συγκεντρωμένο για μικρές μόνο περιόδους
1 ~ 2 ~ 3 ~ 4
10. Συμμετέχει σε μια εργασία μόνο εάν ενδιαφέρεται πολύ
1 ~ 2 ~ 3 ~ 4

Βαθμολόγηση του ερωτηματολογίου

Σύνολο βαθμολογιών για όλες τις απαντήσεις σας:
0-20: Το παιδί σας δεν φαίνεται να έχει τα συμπτώματα ΔΕΠΥ.
21-25: Έχει κάποια συμπτώματα ΔΕΠΥ.
26-30: Πιθανό να έχει ΔΕΠΥ - θα μπορούσε να ωφεληθεί από περαιτέρω αξιολόγηση και τεστ.
30+: Μεγάλη πιθανότητα να έχει ΔΕΠΥ και πρέπει να αξιολογηθεί να γιατρό.

Πηγή

 Mπορείτε να εκτυπώσετε τα αποτελέσματα αυτού του άτυπου τέστ ή να μας τα στείλετε με  email ενημερώνοντάς μας, ώστε να προγραμματίσουμε μια εντελώς ΔΩΡΕΑΝ αξιολόγηση με τους ειδικούς μας.
Ειδική Διαπαιδαγώγηση
213 0 4000 94
eidikidiapaidagogisi@gmail.com

 


Παρασκευή 25 Μαΐου 2018

ΔΕΠ/Υ...ΠΑΙΔΟΝΕΥΡΟΛΟΓΙΑ - Η παρεξηγημένη διαταραχή...



Η παρεξηγημένη διαταραχή
πηγη

Αν έχει τον... ακάθιστο, αν «πετάγεται», «ξεφεύγει», χάνει τα πράγματά του ή τα ξεχνάει, μπορεί απλώς να μη φταίει! Ούτε λίγο ούτε πολύ, το ένα στα δέκα ελληνόπουλα πάσχει από διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητα. Δείτε πώς μπορεί να διαγνωστεί και να βοηθηθεί!

Αποτέλεσμα εικόνας για παιδονευρολογια
πηγη
Oταν ένα παιδί παρουσιάζει «ενοχλητικά» για τους γύρω του συμπτώματα εξαιτίας της ελλειμματικής προσοχής, της υπερκινητικότητας ή της παρορμητικότητάς του η λύση δεν είναι η αποβολή του (από το σχολείο, από την παρέα, από την κοινωνία) αλλά η στήριξή του. Οπως αναφέρουν οι ειδικοί όλο και περισσότεροι γονείς αλλά και δάσκαλοι αρχίζουν να το συνειδητοποιούν. Η πολιτεία πάλι, μάλλον... παίρνει κάτω από τη βάση (και) σε αυτό το πεδίο. Πρόκειται για μια τακτική ολιγωρίας που πρέπει να «αποβληθεί» το συντομότερο δυνατόν, αφού όπως αποκαλύπτει η νέα μελέτη η ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας) αποτελεί ένα όχι μόνο υπαρκτό αλλά και έντονο ζήτημα για πολλές ελληνικές οικογένειες.

Η μελέτη
Η μελέτη που αποτελεί την πρώτη διαχρονική ερευνητική εργασία σχετικά με τη ΔΕΠΥ που έχει διεξαχθεί στη χώρα μας ανήκει σε ειδικούς της Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία» (επικεφαλής της μελέτης ήταν η καθηγήτρια Παιδιατρικής κυρία Χρύσα Μπακούλα ενώ συμμετείχαν επίσης οι Αλεξάνδρα Παλίλη, Γερ.Κολαΐτης, Ιππολύτη Βάσση, Αλεξάνδρα Βελτσίστα και Αρτεμις Γκίκα ). Η δικτυακή δημοσίευσή της έγινε στο επιστημονικό περιοδικό «Journal of Child Νeurology» στις 4 Οκτωβρίου.

Οπως εξηγεί στο «Βήμα» η παιδονευρολόγος της Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της επιστημονικής ομάδας που διεξήγαγε τη μελέτη κυρία Γκίκα το σημαντικό χαρακτηριστικό αυτής της ερευνητικής δουλειάς είναι το εύρος και η διαχρονικότητά της. «Παρακολουθήθηκαν από τη γέννησή τους έως και το 18ο έτος τους 2.695 παιδιά τα οποία γεννήθηκαν το 1983 σε διαφορετικά μαιευτήρια της Ελλάδας». Η παρακολούθηση έγινε μέσω ειδικών ερωτηματολογίων που δόθηκαν σε γονείς και δασκάλους το 1983 και το 1990 καθώς και στους γονείς αλλά και στους ίδιους τους 18χρονους πλέον νέους το 2001. Οι ειδικοί κατέγραψαν την επίπτωση της ΔΕΠΥ με βάση τους τρεις βασικούς άξονες συμπτωμάτων με τους οποίους εκφράζεται η συγκεκριμένη διαταραχή: ελλειμματική προσοχή, υπερκινητικότητα και παρορμητικότητα.

Και μπορεί η ΔΕΠΥ να χαρακτηρίζεται από απροσεξία, ωστόσο τα αποτελέσματα της μελέτης που την αφορούν μάλλον αξίζουν την προσοχή μας. Στην ηλικία των επτά ετών η συχνότητα υπερκινητικότητας ήταν της τάξεως του 7% (10% στα αγόρια και 3,5% στα κορίτσια), εκείνη της διάσπασης της προσοχής 9,5% (12% στα αγόρια και 7% στα κορίτσια) ενώ της παρορμητικότητας 7% (10,5% στα αγόρια και 3,5% στα κορίτσια). Στα 18 έτη δύο από τα κύρια χαρακτηριστικά της διαταραχής, η υπερκινητικότητα και η παρορμητικότητα, φάνηκε να «κατευνάζονται»: συγκεκριμένα το ποσοστό της υπερκινητικότητας ήταν στο 3% (το 40% των περιπτώσεων αφορούσε αγόρια και το 60% κορίτσια) ενώ της παρορμητικότητας μόλις που έφθανε στο 0,3%.

Η διάσπαση της προσοχής όμως στους 18χρονους παρέμενε σε υψηλά επίπεδα της τάξεως του 7,3% (το 54% των περιπτώσεων αφορούσε αγόρια και το 46% κορίτσια). Για ποιον λόγο; Η κυρία Γκίκα εξηγεί ότι «είναι επόμενο όταν ένα άτομο πλέον ενηλικιώνεται να αποκτά καλύτερο έλεγχο του εαυτού του, με αποτέλεσμα να υποχωρούν τα συμπτώματα που αφορούν την έντονη κινητικότητα ή την παρορμητικότητα.Το γεγονός όμως ότι η ελλειμματική προσοχή παραμένει σε υψηλά επίπεδα με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για το μέλλον του νέου ανθρώπου,τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, αποδεικνύει πόσο σημαντικό είναι να γίνεται εγκαίρως σωστή διάγνωση και θεραπεία της διαταραχής». Τα άτομα με ΔΕΠΥ μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο ακόμη και την ίδια τη ζωή τους, συμπληρώνει η παιδονευρολόγος, αφού η ελλειμματική προσοχή που τα χαρακτηρίζει τα κάνει άκρως επιρρεπή σε ατυχήματα. Προτιμά τα αγόρια
Θα προσέξατε από τα ποσοστά της μελέτης ότι η ΔΕΠΥ φαίνεται να αποτελεί «αγορίστικο» προνόμιο- πράγματι και άλλες μελέτες συνηγορούν στο ότι η αναλογία εμφάνισης της διαταραχής μεταξύ αγοριών και κοριτσιών είναι περίπου 3 προς 1. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Μπορεί και όχι, σύμφωνα με την κυρία Γκίκα. «Αν και δεν υπάρχει σαφής επιστημονική απάντηση, μια εξήγηση είναι ότι από τη φύση τους τα αγόρια εμφανίζουν μεγαλύτερη κινητικότητα, με αποτέλεσμα να γίνεται πιο εύκολα αντιληπτό το ενδεχόμενο να παρουσιάζουν τη διαταραχή. Είναι πιο δύσκολο να φανταστεί κάποιος ότι έχει ΔΕΠΥ ένα ήρεμο κοριτσάκι το οποίο απλώς φαίνεται ότι χαζεύει την ώρα του μαθήματος.Ετσι πιστεύεται γενικώς ότι η διαταραχή υποδιαγιγνώσκεται στα κορίτσια». Και αν μιλούμε σήμερα για υποδιάγνωση της διαταραχής, παρ΄ ότι γονείς αλλά και δάσκαλοι είναι πλέον πιο «υποψιασμένοι», φανταστείτε τι συνέβαινε στις προηγούμενες- ακόμη και σχετικώς πρόσφατες- γενιές: Ο βρώμικος ρόλος της νικοτίνης

Ενα αφηρημένο, ρομαντικό προσωπάκι μπορεί να κρύβει μια ύπουλη διαταραχή στα κοριτσάκια, αντίθετα με τα αγόρια που παρουσιάζουν συνήθως υπερκινητικότητα
«Δεν είναι λίγες οι φορές που γονείς των οποίων το παιδί διαγιγνώσκεται με τη διαταραχή συνειδητοποιούν ότι πιθανότατα την εμφάνιζαν και οι ίδιοι από την παιδική ηλικία αλλά κανείς δεν ήξερε τότε να τους βοηθήσει,με αποτέλεσμα να έχουν χάσει σε πολλά επίπεδα» υπογραμμίζει η κυρία Γκίκα. Πρέπει να σημειωθεί ότι η ΔΕΠΥ, σύμφωνα με τους ειδικούς, έχει σε μεγάλο ποσοστό γονιδιακή, άρα και κληρονομική βάση την οποία αρχίζουν σιγά σιγά να ανακαλύπτουν οι επιστήμονες.

Ωστόσο και μετά τη σύλληψη, οπότε έχουμε πλέον αποκτήσει τη βασική «γενετική» κληρονομιά μας, υπάρχουν περιβαλλοντικοί παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο της διαταραχής, όπως δείχνει και η νέα μελέτη. Τέτοιοι είναι το κάπνισμα κατά την κύηση, το χαμηλό βάρος του παιδιού κατά τη γέννηση, η σωματική τιμωρία κατά την παιδική ηλικία, τα ψυχολογικά προβλήματα του παιδιού καθώς και το στρες της μητέρας. Σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα το κάπνισμα της εγκύου φάνηκε να συνδέεται με την εμφάνιση και των τριών κύριων χαρακτηριστικών της διαταραχής, δηλαδή και με την υπερκινητικότητα και με τη διάσπαση της προσοχής αλλά και με την παρορμητικότητα. Οι ερευνητές εκφράζουν την υπόθεση ότι η νικοτίνη παρεμβαίνει στη λειτουργία νευροδιαβιβαστών και συγκεκριμένα της ντοπαμίνης, οι οποίοι εμφανίζουν δυσλειτουργία και στα άτομα με ΔΕΠΥ. Διαβάζοντας όλα αυτά ένας γονιός μπορεί να θορυβηθεί βλέποντας ως έναν βαθμό και την εικόνα του δικού του παιδιού σε ό,τι αφορά τις συμπεριφορές που σχετίζονται με τη διαταραχή. Τι σημαίνει αυτό; Οτι όλα τα παιδιά έχουν ΔΕΠΥ; Οχι, βέβαια, διευκρινίζει η κυρία Γκίκα. «Τα συμπτώματα αυτά θεωρούνται παθολογικά όταν εμφανίζονται σε υπερβολικό βαθμό σε σχέση με την ηλικία του κάθε παιδιού,για μεγάλο διάστημα που ξεπερνά τους έξι μήνες,ενώ θα πρέπει παράλληλα να εκφράζονται σε διαφορετικά περιβάλλοντα- και στο σπίτι,και στις εξωσχολικές δραστηριότητες και στο σχολείο». Πώς γίνεται η διάγνωση
Οταν λοιπόν τα συμπτώματα «φωνάζουν» ότι ίσως κρύβεται μια παθολογία, ο γονιός είναι σωστό να καταφεύγει στους ειδικούς που μπορούν να διαγνώσουν την πιθανή ύπαρξη της διαταραχής. Η διάγνωση η οποία βασίζεται σε χρήση ειδικών ερωτηματολογίων, γίνεται συνήθως γύρω στα έξι με επτά έτη, όταν το παιδί δηλαδή μπαίνει πλέον στο δημοτικό σχολείο και καλείται να αντεπεξέλθει πρώτη φορά σε δύσκολα καθήκοντα που απαιτούν σύνεση και προσοχή. «Ωστόσο ενδείξεις εμφανίζονται από την προσχολική ηλικία και είναι καλό να γίνουν εγκαίρως αντιληπτές τόσο από τους γονείς όσο και από τους υπευθύνους των παιδικών σταθμών ώστε να γίνει αρχικά μια επίσκεψη στον παιδίατρο και αν κριθεί απαραίτητο στη συνέχεια σε ειδικό που ασχολείται με τη ΔΕΠΥ όπως ο παιδονευρολόγος ή ο αναπτυξιολόγος» σημειώνει η κυρία Γκίκα.

Προτού ο ειδικός καταλήξει σε μια διάγνωση για ΔΕΠΥ είναι απαραίτητο να αποκλείσει άλλα προβλήματα που συνδέονται με παρόμοια συμπτώματα. Για παράδειγμα, όπως λέει η επιστήμονας «οι διαταραχές του ύπνου που οφείλονται είτε σε υπνική άπνοια λόγω μεγάλου βάρους του παιδιού είτε σε εκβλαστήσεις (τα επονομαζόμενα κρεατάκια στη μύτη) εμποδίζουν την αναπνοή και οδηγούν σε εκνευρισμό του παιδιού και σε απώλεια συγκέντρωσης κατά τη διάρκεια της ημέρας.Επίσης ένα παιδί μπορεί να εμφανίζει πρόβλημα στην ακοή που δεν έχει γίνει αντιληπτό και για τον λόγο αυτόν να έχει ελλειμματική προσοχή. Και επιληπτικές διαταραχές είναι πιθανόν να προκαλέσουν συμπτώματα που συγχέονται με εκείνα της ΔΕΠΥ». Διαταραχή ή μόδα;
Σε χώρες όπως οι ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια γίνεται μεγάλη συζήτηση σχετικά με τη ΔΕΠΥ καθώς δεν είναι λίγοι εκείνοι που αναφέρουν ότι δεν πρόκειται για πραγματική διαταραχή αλλά για ένα «μοδάτο» πρόβλημα «κατασκευασμένο» στα μέτρα όσων θέλουν να πουλήσουν φάρμακα (μια ολόκληρη νέα κατηγορία φαρμάκων έχει γεννηθεί για την αντιμετώπιση της διαταραχής). Είναι έτσι τα πράγματα; ρωτήσαμε την ειδικό. Εκείνη απάντησε ότι σε αντίθεση με την απέναντι πλευρά του Ατλαντικού στην Ευρώπη οι ειδικοί πιστεύουν αντιθέτως ότι η συγκεκριμένη διαταραχή, η οποία είναι πλήρως υπαρκτή όπως έχει τεκμηριωθεί μέσα από πληθώρα έγκριτων μελετών, υποδιαγιγνώσκεται και υποθεραπεύεται. «Η συχνότητα εμφάνισης της ΔΕΠΥ παγκοσμίως,όπως προκύπτει από όλες τις μελέτες, με τις οποίες συνάδει και η δική μας είναι της τάξεως του 5%-10%. Μιλούμε δηλαδή για ένα αξιοσημείωτο ποσοστό του πληθυσμού που εμφανίζει αυτήν την άκρως υπαρκτή διαταραχή.Παράλληλα δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα παιδιά που χρειάζεται να λαμβάνουν φάρμακα για τη διαταραχή ωφελούνται πράγματι από αυτά.Πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι τουλάχιστον στην Ευρώπη φάρμακα λαμβάνουν μόνο οι πολύ σοβαρές περιπτώσεις οι οποίες αποτελούν μικρό ποσοστό επί του συνόλου». Αντιμετώπιση
Οπως επισημαίνει η κυρία Γκίκα η πρώτη θεραπευτική προσέγγιση που ακολουθείται από τους ειδικούς αφορά συμβουλές στους γονείς οι οποίοι οφείλουν να διατηρούν μια σταθερή ρουτίνα στα παιδιά τους, να τα βάζουν να ακολουθούν συγκεκριμένο καθημερινό πρόγραμμα, ακόμη και να τηρούν λίστες στις οποίες θα καταγράφουν όλα τα πράγματά τους ώστε να μην τα ξεχνούν φεύγοντας, για παράδειγμα, από το σχολείο- πολλά από αυτά τα παιδιά ξεχνούν τα μολύβια, τα βιβλία, τις κασετίνες τους κ.ά. Παράλληλα σε κάποιες περιπτώσεις τα παιδιά κρίνεται ότι πρέπει να ακολουθήσουν συμπεριφορική θεραπεία με κάποιον ειδικό ψυχολόγο και μόνο αν όλα αυτά αποτύχουν χορηγούνται φάρμακα ανάλογα με τη βαρύτητα της κατάστασης, τα οποία μάλιστα συνδυάζονται με τις υπόλοιπες θεραπευτικές προσεγγίσεις.

Αποτελεσματική αντιμετώπιση της διαταραχής λοιπόν μπορεί να υπάρξει αρκεί οι γονείς να συνειδητοποιήσουν έγκαιρα την κατάσταση. Διότι, όπως επιβεβαιώνει και η κυρία Γκίκα, σήμερα υπάρχουν ορισμένοι γονείς που θεωρούν ότι το παιδί τους το οποίο... αφήνει πίσω του συντρίμμια και δεν στέκεται σε μια θέση αποτελεί το έξυπνο «μαγκάκι» της παρέας. Στην πραγματικότητα όμως η έξυπνη γονεϊκή στάση είναι να μην αφεθεί αυτό το παιδί να κάνει... συντρίμμια το μέλλον του.

thtsoli@tovima.gr

ΝΟΜΟΙ ΣΤΑ ΧΑΡΤΙΑ ΚΑΙ ΛΙΣΤΕΣ ΑΝΑΜΟΝΗΣ

Η αδυναμία συγκέντρωσης είναι το χαρακτηριστικό της διαταραχής που δυστυχώς συνοδεύει τα παιδιά και στην ενήλικη ζωή αν δεν αντιμετωπιστεί το πρόβλημά τους
«Από το 2008 υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο που περιλαμβάνει τη ΔΕΠΥ, ωστόσο το πλαίσιο αυτό είναι εντελώς θεωρητικό ενώ τα προβλήματα των οικογενειών που βιώνουν τη διαταραχή εντελώς πρακτικά».Αυτό τονίζει στο «Βήμα» η αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Σωματείου Ατόμων με ΔΕΠΥ ΑDΗD Ηellas κυρίαΠόλυ Μεζελίδου . Η κυρία Μεζελίδου εξηγεί ότι το νομοθετικό πλαίσιο ορίζει αορίστως ότι τα παιδιά με ΔΕΠΥ πρέπει να τυγχάνουν στο σχολείο ειδικής μεταχείρισης. «Δεν αναφέρει ωστόσο συγκεκριμένα τι σημαίνει ειδική μεταχείριση. Το αποτέλεσμα είναι ότι ο κάθε διευθυντής την αντιλαμβάνεται όπως θέλει, συχνά με τιμωρία και αποβολές από το σχολείο. Τα τελευταία χρόνια κάπως πιο ενημερωμένοι και ευαισθητοποιημένοι είναι οι δάσκαλοι οι οποίοι έχουν και πιο προσωπική επαφή με το κάθε παιδί και τους γονείς του. Ωστόσο αυτό δεν είναι αρκετό:το θέμα είναι σημαντικό αφού αφορά ποσοστό που αγγίζει το 10% του πληθυσμού και η πολιτεία οφείλει να ασχοληθεί σοβαρά μαζί του»τονίζει η αντιπρόεδρος του Σωματείου.

Σε αγώνα μετ΄ εμποδίων μετατρέπεται όμως ακόμη και η διάγνωση και παρακολούθηση των παιδιών με ΔΕΠΥ. Οπως εξηγεί η κυρία Μεζελίδου σήμερα οι αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες για διάγνωση της διαταραχής όπως είναι τα Κέντρα Διάγνωσης,Διαφοροδιάγνωσης και Υποστήριξης (ΚΕΔΔΥ) του υπουργείου Παιδείας που υπάρχουν ανά την Ελλάδα,τα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα καθώς και τα αναπτυξιολογικά ιατρεία δημοσίων νοσοκομείων,όπως του «Αγία Σοφία»,του «Αγλαΐα Κυριακού», του «Παίδων Πεντέλης»,έχουν μεγάλες λίστες αναμονής. «Στα ΚΕΔΔΥ οι λίστες αυτές φθάνουν και τα δύο χρόνια.Το αποτέλεσμα είναι ότι πολλοί γονείς καταφεύγουν σε ιδιωτικά κέντρα τα οποία κοστίζουν ακριβά και κάποιες φορές το κόστος δεν είναι αντίστοιχο των υπηρεσιών που προσφέρουν».

Η κυρία Μεζελίδου καταλήγει υπογραμμίζοντας ότι η ΔΕΠΥ αποτελεί μια διαταραχή που χρειάζεται υπομονή και επιμονή για να αντιμετωπιστεί:

οι γονείς βρίσκονται στον πυρήνα αυτού του αγώνα αλλά είναι απαραίτητο να βρουν αρωγό την πολιτεία για να μην...αρμενίζουν στο άγνωστο με βάρκα (μόνο) την ελπίδα.

* Για πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να έρχονται σε επαφή με το Πανελλήνιο Σωματείο Ατόμων με ΔΕΠΥ ΑDΗD Ηellas στον τηλεφωνικό αριθμό 210 6984.200 ή να επισκέπτονται την ηλεκτρονική διεύθυνση www. adhdhellas.

org (το e-mail του Σωματείου είναι info@adhdhellas.org).

* Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν επίσης να έλθουν σε επαφή με τον Σύλλογο Ατόμων με ΔΕΠΥ «Ο Κυριάκος» (τηλ.210

6454.719, ηλεκτρονική διεύθυνση www. okiriakos. org,e-mail: info@adhdgreece.org.gr, koroli@okiriakos. org).

Η παρεξηγημένη διαταραχή
πηγη

Πηγη

Τετάρτη 23 Μαΐου 2018

«Έτσι Μαθαίνω Καλύτερα» πρόγραμμα για την εκπαιδευτική και κτιριακή αναβάθμιση 24 σχολείων της Αθήνας



Το πρόγραμμα «Έτσι Μαθαίνω Καλύτερα» του δήμου Αθηναίων για την εκπαιδευτική και κτιριακή αναβάθμιση 24 σχολείων της Αθήνας, έκλεισε 1,5 χρόνο ζωής. Περισσότεροι από 350 εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές και εκπρόσωποι φορέων συμμετείχαν στην επιστημονική ημερίδα του δήμου Αθηναίων «Έτσι Μαθαίνω Καλύτερα», που παρουσίασε τη ριζική μεταμόρφωση 24 σχολείων του δήμου Αθηναίων.  Στο πρόγραμμα του δήμου Αθηναίων, που υλοποιήθηκε από το Εργαστήριο Μεταβαλλόμενων Ευφυών Περιβαλλόντων (TUC TIE Lab) του Πολυτεχνείου Κρήτης, με αποκλειστική δωρεά από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και τον συντονισμό του Athens Partnership, 3.700 μαθητές, από βρεφονηπιακούς σταθμούς έως και λύκειο, είδαν το σχολείο τους αλλά και τη δική τους σχέση με αυτό, να αλλάζει.


Ποιες όμως ήταν οι αλλαγές που έγιναν; Το πρώτο στάδιο αφορούσε δομικές παρεμβάσεις στα κτίρια: νέα διαρρύθμιση στους χώρους, ενοποίηση σε αυλές που προηγουμένως ήταν χωρισμένες ή είχαν εμπόδια, νέοι χώροι για να μπορούν οι μαθητές να κοινωνικοποιούνται στα διαλείμματα. Οι αλλαγές αυτές είχαν ως στόχο τόσο να λύσουν λειτουργικά προβλήματα, όσο και να δώσουν μια νέα εικόνα του σχολείου ως χώρου χαράς, με ζωντανά χρώματα, φιλικού για τα παιδιά. Μετά τις αλλαγές, τα 13 κτιριακά συγκροτήματα που φιλοξενούν τα σχολεία αυτά έγιναν αγνώριστα, με το κάθε ένα να αποκτά τη δική του ξεχωριστή ταυτότητα!
Έτσι Μαθαίνω Καλύτερα
Ακόμα μεγαλύτερη ήταν η αλλαγή που ήρθε σε ένα δεύτερο, βαθύτερο, επίπεδο. Άλλαξε η παγιωμένη αντίληψη της ίδιας της σχολικής κοινότητας για το σχολείο: τι επιτρέπεται εκεί και τι όχι και κατά πόσο μπορεί ο κάθε δάσκαλος, μαθητής και γονιός να επηρεάσει τον χώρο και την καθημερινή λειτουργία του. Για πρώτη φορά, μαθητές, εκπαιδευτικοί, δάσκαλοι κλήθηκαν να εκφράσουν τα προβλήματα και τις προσδοκίες τους για το σχολείο. Η ανταπόκριση στο κάλεσμα ήταν μεγάλη! Στο πλαίσιο το Έτσι Μαθαίνω Καλύτερα το σχολείο έπαψε να είναι κάτι δεδομένο, δόθηκε το «σήμα» ότι είναι στο χέρι μας να το μεταμορφώσουμε από απρόσωπο «σχολείο» σε «σχολείο μας».
Έτσι Μαθαίνω Καλύτερα
Κλειδί της επιτυχίας ήταν ο συμμετοχικός σχεδιασμός και η σταθερή επικοινωνία της σχολικής κοινότητας με την ομάδα του Πολυτεχνείου Κρήτης. Η πολυμελής ομάδα αρχιτεκτόνων-ερευνητών έγινε μέρος της καθημερινότητας των σχολείων για να μάθουν τις ανάγκες, τα προβλήματα και να χτίσουν σχέσεις με τους δασκάλους και τα παιδιά. Τα παιδιά εξέφραζαν ανάγκες, οι αρχιτέκτονες έπαιρναν το ερέθισμα για να προτείνουν μια λύση, η οποία μετά συνδιαμορφωνόταν σε κάτι μοναδικό για κάθε σχολείο.
Οι «Εκπαιδότοποι»
Κεντρικό ρόλο σε αυτό είχαν οι Εκπαιδότοποι, μια συμμετοχική διαδικασία που οδηγεί στην συνδιαμόρφωση του σχολικού χώρου με  εκπαιδευτικές κατασκευές που φτιάχτηκαν από κοινού από τους δασκάλους, τα παιδιά και τους αρχιτέκτονες ερευνητές του Πολυτεχνείου Κρήτης. Από παλέτες κηπουρικής στην ταράτσα ενός σχολείου που δεν είχε φυτά, μέχρι κυκλώματα για να καταλάβουν τις ιδιότητες του ηλεκτρισμού, και ως το δέντρο των συναισθημάτων που ενθάρρυνε τα παιδιά να αναζητήσουν και να εκφράσουν τη διάθεσή τους, οι Εκπαιδότοποι έβαλαν τα παιδιά στη διαδικασία να πάρουν τη μάθηση στα χέρια τους. Στην ημερίδα έγινε σαφές ότι στους Εκπαιδότοπους που ολοκληρώθηκαν τις περασμένες χρονιές, η κάθε τάξη τους κληροδοτεί στην επόμενη, η οποία δουλεύει για να τους εξελίξει ένα βήμα παραπέρα. Η σχολική κοινότητα έχει μπει σε μια δυναμική διαδικασία αλλαγής που δεν φαίνεται να σταματά.
Έτσι Μαθαίνω Καλύτερα
Πώς μπορούν να αποτυπωθούν με στοιχεία τα επιτεύγματα του «Έτσι Μαθαίνω Καλύτερα«; Όπως και σε όλα τα προγράμματα του δήμου Αθηναίων που συντονίζονται από το Athens Partnership, κεντρικό ρόλο και στο Έτσι Μαθαίνω Καλύτερα είχε η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων. Σε έρευνα στη σχολική κοινότητα σε δείγμα μεγαλύτερο των χιλίων συμμετεχόντων βρέθηκε ότι:
  • 77% των παιδιών δηλώνουν χαρούμενα όταν φεύγουν από το σχολείο
  • 34% των παιδιών δηλώνουν για πρώτη φορά ότι βλέπουν το σχολείο δημιουργικά
  • 66% των εκπαιδευτικών έχουν βελτιωμένη προδιάθεση προς το σχολείο
  • 43% των εκπαιδευτικών δοκίμασαν εναλλακτικούς τρόπους διδασκαλίας.
Έτσι Μαθαίνω Καλύτερα
Μαρτυρίες
Νάντια Παπαπαναγιωτάκη, Μητέρα, 16ο Νηπιαγωγείο Αθηνών: «Όταν είδαμε τα προτεινόμενα σχέδια, σκέφτηκα: είναι η μοναδική ευκαιρία στη ζωή σου που μπορείς να πεις πώς θέλεις να είναι το σχολείο των ονείρων σου! Δεν είχα πιστέψει ότι οι αλλαγές αυτές θα γίνονταν πραγματικότητα. Κι όμως, τον επόμενο Σεπτέμβριο, γονείς και παιδιά δεν πιστεύαμε στα μάτια μας! Πιστεύω όμως ότι το πιο σημαντικό δεν ήταν οι αλλαγές στην κτιριακή υποδομή, αλλά αυτές που προέκυψαν από τα ίδια τα παιδιά. Ένα παράδειγμα είναι μια κούτα που έπεσε στην αυλή και τα παιδιά άρχισαν να μπαινοβγαίνουν τυχαία και αυτό έδωσε ερέθισμα στους ερευνητές για μια κατασκευή-τούνελ και μετά έβλεπα τα παιδιά να μπαίνουν στο σχολείο αφού πρώτα περνούσαν μέσα από το τούνελ που φτιάχτηκε!»
Δώρα Μπέτσα, Προϊσταμένη Νηπιαγωγός, 16ο Νηπιαγωγείο Αθηνών: «Θέλαμε το σχολείο να είναι όχι ένας χώρος που θα σχεδιάζαμε εμείς για τα παιδιά, αλλά που θα ήταν όπως τα ίδια τα παιδιά το φαντάζονταν, όπως το επιθυμούσαν. Σε όλη τη διαδικασία, τα παιδιά έδειχναν το δρόμο και οι ερευνητές και εμείς οι παιδαγωγοί ακολουθούσαμε. Για εμάς, όλο αυτό έγινε ένα τεράστιο πεδίο αλλαγής και μάθησης. Και κυρίως, οι αλλαγές που έχουν γίνει δεν είναι στάσιμες, αλλά η εξέλιξη συνεχίζεται».
Μαρία Κοντιζά, Διευθύντρια, 130ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών: «Οι Εκπαιδότοποι για πρώτη φορά έδωσαν λόγο στους μαθητές – πάντα είχαμε τη συμμετοχική διάσταση στα προγράμματα που υλοποιούσαμε στο σχολείο, όμως εδώ έγινε το επόμενο βήμα: η συνεργασία με τον εξωτερικό παράγοντα, με τους αρχιτέκτονες-ερευνητές, με τους οποίους οι μαθητές έχτισαν αληθινές σχέσεις. Στα διαλείμματα τους «κυνηγούσαν» τα παιδιά, για να τους πουν όχι μόνο για τις αλλαγές του προγράμματος, αλλά τους ανοίγονταν και για άλλα δικά τους θέματα. Η διαδικασία της αλλαγής συνεχίζεται και αυτοί που το δημιούργησαν το μοιράζονται με τις επόμενες τάξεις. Τα παιδιά το αγκάλιασαν και το αγάπησαν και θέλουν να το συνεχίσουν».


Νατάσα Πουλακίδα, Προϊσταμένη Δ/νσης Παιδικών Σταθμών Δημοτικού Βρεφοκομείου Αθηνών: «Όταν ήρθε η Αντιδήμαρχος για το Παιδί, κα. Ηλιοπούλου, και μας έφερε την ομάδα του Πολυτεχνείου Κρήτης, είπα «επιτέλους μας δίνεται η ευκαιρία να κάνουμε τα πράγματα που έχουμε ονειρευτεί»! Αναδύθηκαν βέβαια και φόβοι, άγχος, κάτι απόλυτα φυσιολογικό όταν έχει συνηθίσει κανείς να λειτουργεί με έναν δεδομένο τρόπο, όταν έχει αποδεχτεί ότι τα κτίρια λειτουργούν μόνο με ένα συγκεκριμένο τρόπο. Το πιο σημαντικό για να λειτουργήσει το πρόγραμμα ήταν η επικοινωνία, να βρουν όλοι από κοινού λύσεις. Οι συναντήσεις με την ομάδα του Πολυτεχνείου λειτούργησαν και σαν ψυχολογική υποστήριξη σε αυτήν την διαδικασία αλλαγής. Θα ήθελα να ευχαριστήσω για την ευκαιρία που μας δόθηκε για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να ονειρευόμαστε για καλύτερα πράγματα»!
Αναστάσιος Παπαγεωργίου, Διευθυντής Α’ Βάθμιας Εκπαίδευσης Α’ Αθήνας: «Τα παιδιά, γεμάτα ενθουσιασμό, με τραβούσαν από το σακάκι για να μου δείξουν πώς έγινε το αμφιθέατρο, τι έχει αλλάξει, πώς είναι τα χρώματα, τι είναι διαφορετικό στο σχολείο τους. Το πρόγραμμα μπόρεσε να ανταποκριθεί και να καλύψει ανάγκες διαφορετικές σε κάθε σχολείο. Δεν ήταν οι ίδιες οι λύσεις και οι παρεμβάσεις που έγιναν. Το αληθινό στοίχημα δεν είναι πόση θα είναι η τυπική διάρκεια του προγράμματος – είναι να διατηρηθεί και να μεγαλώσει η δυναμική που αποκτήθηκε και που γεννιέται κάθε φορά που εκπαιδευτικοί, μαθητές και γονείς δουλεύουν μαζί».
Ιωάννα Ψίνα, Διευθύντρια Β’ Βάθμιας Εκπαίδευσης Α’ Αθήνας: «Οι έφηβοι σήμερα είναι εγκλωβισμένοι σε τέσσερις τοίχους: στους τοίχους του σχολείου, του σπιτιού, στο κινητό. Δέχονται τεράστια πίεση, έχοντας να προετοιμαστούν για τόσες εξετάσεις. Πρέπει να βάλουμε περισσότερα γυμνάσια και λύκεια στο «Έτσι Μαθαίνω Καλύτερα» γιατί τα παιδιά το έχουν τεράστια ανάγκη – αν απελευθερωθεί ο νους και το μυαλό, θα μπορούν να αισθάνονται καλύτερα και όχι πια να εχθρεύονται τον σχολικό τους χώρο».
Αποτέλεσμα εικόνας για έτσι μαθαίνω καλύτερα
πηγη
Αποτέλεσμα εικόνας για έτσι μαθαίνω καλύτερα
πηγη
Αποτέλεσμα εικόνας για έτσι μαθαίνω καλύτερα
πηγη
Αποτέλεσμα εικόνας για έτσι μαθαίνω καλύτερα
πηγη

 


Πώς να ενισχύσετε την αλληλεπίδραση και την βλεμματική επαφή (Παιχνίδια - Δραστηριότητες)



Αποτέλεσμα εικόνας για βλεμματικη επαφη
πηγη

Πώς να ενισχύσετε την αλληλεπίδραση και την βλεμματική επαφή 

 

Προλεκτικές και πρώιμες δεξιότητες αλληλεπίδρασης
Ο τρόπος έναρξης επικοινωνίας μας με άλλους ανθρώπους είναι η βλεμματική επαφή. Αν είναι τόσο σημαντική για τους ομιλούντες ενήλικες, φανταστείτε πόσο σημαντική είναι για ένα παιδί που ακόμα δεν έχει μιλήσει για να επικοινωνήσει.
Η βλεμματική επαφή για ένα μωρό ξεκινάει περίπου στους ένα με δύο μήνες και αφορά κυρίως τα άτομα που είναι στο κοντινό του περιβάλλον. Είναι μια πολύ σημαντική δεξιότητα, καθώς αποτελεί την πρώτη προσπάθεια του παιδιού για επικοινωνία και τη βάση για τη σωστή γλωσσική του ανάπτυξη. Η βλεμματική επαφή έχει συνδεθεί αρκετά ως όρος με τον αυτισμό, καθώς η έλλειψή της σε ένα βρέφος είναι ένα από τα κύρια πρώιμα συμπτώματά του. Τα περισσότερα παιδιά με αυτισμό αντιμετωπίζουν δυσκολίες βλεμματικής επαφής.
Η καλή οπτική επαφή είναι σημαντική για την επίτευξη ικανοποιητικής κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Ενθαρρύνετε την βλεμματική επαφή φέρνοντας αντικείμενα κοντά στο πρόσωπό σας ενώ κάθεστε απέναντι από το παιδί σας. Χαμηλώστε στο ύψος του παιδιού.
Η οπτική επαφή συνιστάται σε απλές, καθημερινές δραστηριότητες: την ώρα που κολατσίζει το παιδί, όταν του αλλάζετε την πάνα, όταν το ντύνετε, και την ώρα του παραμυθιού.

Αποτέλεσμα εικόνας για βλεμματικη επαφη
πηγη

Παιχνίδια

Κρυφτούλι (κου – κου – τσα)
Μπορείτε να κρυφτείτε πίσω από έπιπλα ή να παίξετε κρυφτούλι ενώ ντύνετε το παιδί.
Παιχνίδι με μπάλα
Ενώ παίζετε «πέτα – πιάσε» και πριν πετάξετε την μπάλα στο παιδί, βεβαιωθείτε πως το παιδί σας κοιτάζει. Αν δεν διατηρεί οπτική επαφή, κρύψτε την μπάλα πίσω από την πλάτη σας μέχρι το παιδί να σας κοιτάξει.
Βιβλία με εικόνες και ήχους ή παιχνίδια που βγάζουν ήχο όταν τα ζουλήξεις
Κρατήστε ένα παιχνίδι κοντά στο πρόσωπό σας, πατήστε το για να παράγει ήχο, σταματήστε. Μόλις το παιδί σας κοιτάξει, ξεκινήστε την διαδικασία από την αρχή.
Τραγούδια και ρίμες (σύντομα, παιδικά ποιηματάκια)
Καθίστε το παιδί στα γόνατά σας, πρόσωπο με πρόσωπο. Τραγουδήστε του στιχάκια που περιλαμβάνουν κινήσεις και δράση. Οι παύσεις είναι απαραίτητες: αν το παιδί δε σας κοιτάζει, σταματήστε το τραγούδι μέχρι να επαναφέρετε τη μεταξύ σας οπτική επαφή.
Αντιγραφή – Μίμηση
Η αντιγραφή είναι μια σημαντική δεξιότητα προς μάθηση, καθώς συνεπάγεται τη συνεργασία μεταξύ δύο ανθρώπων. Η συνεργασία αυτή είναι αναγκαία για την επικοινωνία. Παιχνίδια που ενθαρρύνουν την αντιγραφή είναι ιδιαίτερα χρήσιμα αν το παιδί σας δεν έχει αρχίσει ακόμη να μιλάει.

Δραστηριότητες

Αντιγραφή εκφράσεων προσώπου και ήχων
Παίξτε με το παιδί σας, κάνοντας αστείες γκριμάτσες στο καθρέφτη και παράγοντας περίεργους ήχους όπως: α α α α, οοοοο, μπα – μπα – μπα.
Προσπαθήστε να δουλέψετε με έναν ήχο τη φορά. Σε οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, ανταποκριθείτε σε ό,τι ήχο βγάζει το παιδί σας και αντιγράψτε το. Μην πιέσετε το παιδί σας να αντιγράψει ήχους.
Πρώιμη αντιγραφή
Αντιγράψτε το παιχνίδι του παιδιού σας. Αν φορέσει ένα καπέλο, κάντε το ίδιο. Αργότερα, δείτε αν το παιδί σας κάνει το ίδιο με εσάς. Για παράδειγμα, προσποιηθείτε πως τρώτε με ένα κουτάλι ή χτενίζετε τα μαλλιά σας.
Παιχνίδι με τουβλάκια
Ξεκινήστε αντιγράφοντας αυτό που κάνει το παιδί σας. Για παράδειγμα, αν χτυπήσει δύο τουβλάκια μεταξύ τους, κάντε το ίδιο.
Προσπαθήστε να εμπλουτίσετε το παιχνίδι και δείτε αν το παιδί σας αντιγράφει. Για παράδειγμα, χτίστε έναν πύργο με τα τουβλάκια.
Αντιγραφή ήχων
Χτυπήστε τις παλάμες σας, παίξτε με ντραμς-παιχνίδι, χτυπήστε ελαφρά τα πόδια σας στο πάτωμα. Παράγετε ήχους με ρυθμό και αφήστε το παιδί να σας αντιγράψει. Βοηθήστε το παιδί να χτυπήσει στον ίδιο ρυθμό με εσάς.
Περιμένοντας τη σειρά μου
Το παιδί μαθαίνει να περιμένει και να παίρνει τη σειρά του μέσα από δραστηριότητες και παιχνίδι, στα πλαίσια μιας μικρής ομάδας. Στο παιχνίδι σας μπορείτε να συμπεριλάβετε όλες τις παραπάνω δραστηριότητες.

Να θυμάστε:

  • Διαλέξτε μια δραστηριότητα που θα κεντρίσει το ενδιαφέρον του παιδιού σας για συμμετοχή.
  • Βεβαιωθείτε πως όταν έρχεται η σειρά σας, το παιδί σας κοιτάζει και καταλαβαίνει τι κάνετε.
  • Χρησιμοποιείστε εκφράσεις όπως «σειρά σου/σειρά μου» ώστε να ενθαρρύνετε το παιδί να παίρνει τη σειρά του με επιτυχία.
  • Όταν το παιδί μάθει να παίρνει μόνο του τη σειρά του, επιβραβεύστε το με όμορφες και ενθαρρυντικές εκφράσεις.
Πηγη

Τρίτη 22 Μαΐου 2018

ΑΥΤΙΣΜΟΣ: Εκπαιδευτική παρέμβαση στη γλώσσσα (Υλικό)



Αποτέλεσμα εικόνας για δραστηριοτητες για παιδια με αυτισμο στο νηπιαγωγειο
πηγη

ΑΥΤΙΣΜΟΣ: Εκπαιδευτική παρέμβαση στη γλώσσσα

Εάν στον κοινωνικό τομέα το παιδί εξελίσσεται καλά τότε δίνουμε   προτεραιότητα στη γλωσσική ανεπάρκεια. Η γλώσσα όμως είναι μια συμπεριφορά, που συνδέεται άμεσα με τις γνωστικές λειτουργίες του ανθρώπου (αντίληψη, μνήμη, σκέψη). Εξάλλου το σημείο επαφής της γλωσσικής και νοητικής ανάπτυξης γεννά την πραγματική γλώσσα.

Διαβάστε περισσότερα στα παρακάτω αρχεία:
ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΓΛΩΣΣΑ 1
ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΓΛΩΣΣΑ 2

Πηγή


Παρασκευή 18 Μαΐου 2018

Τρόποι Διαπαιδαγώγησης: Ένας οδηγός για γονείς (Εξαιρετικό υλικό 31 σελίδες)



Τρόποι Διαπαιδαγώγησης: Ένας οδηγός για γονείς  

  • Επιθετική συμπεριφορά
  • Χρήση άσχημης γλώσσας
  • Διαταραχή προσοχής
  • Σε ποιο στυλ γονέα ανήκω
...και πολλά άλλα είναι μέσα στο υλικό 31 σελίδων! 

πατήστε πάνω στην εικόνα για να δείτε τον οδηγό

Αποτέλεσμα εικόνας για τροποι διαπαιδαγωγησης οδηγος γονεα
πηγη

Πέμπτη 17 Μαΐου 2018

7 λόγοι που είναι καλό να είστε «κακιά» μαμά!



Σχετική εικόνα
πηγη
Είναι πολύ εύκολο για ένα παιδί να απονείμει στη μαμά του τον τίτλο της κακιάς μαμάς ή ακόμα και της χειρότερης στον κόσμο. Συνήθως όμως αυτό σημαίνει ότι απλά κάνετε σωστά τη δουλειά σας.

Όχι, οι «κακές» μαμάδες για τις οποίες μιλάμε δεν είναι αυτές που αδιαφορούν για τα παιδιά τους, που δεν τα αγκαλιάζουν ποτέ ή που τα εκθέτουν σε διάφορους φυσικούς και ψυχικούς κινδύνους. Είναι εκείνες που επιβάλλουν κανόνες και εννοούν να τους τηρήσουν με κάθε κόστος, εκείνες που πιστεύουν στη σημασία του να υπάρχει σειρά και πρόγραμμα κι εκείνες που απλά αδιαφορούν αν όλα τα άλλα παιδάκια στη Δευτέρα δημοτικού έχουν το δικό τους iPad. Μία από αυτές είναι η Ντενίζ Σκιπάνι, μια αμερικανίδα μαμά και συγγραφέας. Είναι μάλιστα τόσο περήφανη που είναι «κακιά» που έγραψε ένα βιβλίο με τίτλο Mean Moms Rule: Why Doing the Hard Stuff Now Creates Good Kids Later, όπου εξηγεί γιατί είναι καλό να είσαι κακιά!

1. Οι «κακές» μαμάδες δεν χάνουν τον εαυτό τους μέσα στη μητρότητα
Οι καλές μαμάδες νιώθουν τόσο πολύ την υποχρέωση να βάλουν σε προτεραιότητα τα παιδιά τους που ξεχνούν ότι πρέπει να φροντίσουν και τον εαυτό τους. Μόλις γεννήσουν, αντικαθιστούν τα κομψά ρούχα τους με άνετες φόρμες, αποκτούν μαύρους κύκλους στα μάτια και θεωρούν τον εαυτό τους τυχερό εάν προλάβουν να κάνουν ένα γρήγορο ντους το πρωί. Οι «κακές» μαμάδες ακούν όλα αυτά και νιώθουν ένα ανακάτεμα στο στομάχι. «Τα παιδιά υποτίθεται ότι προσθέτουν στη ζωή μας, γιατί πρέπει να εξαφανίζουν ακόμα και αυτά που θεωρούσαμε βασικά;», λέει στο βιβλίο της η Σκιπάνι. Το να χάσεις την προσωπικότητά σου για χάρη της μητρότητας είναι κακό για σένα (για προφανείς λόγους) αλλά και για τα παιδιά σου. Πώς θα τους μάθεις να σέβονται τον εαυτό τους όταν δεν κάνεις το ίδιο; 
Αποτέλεσμα εικόνας για κακια μαμα
πηγη


2. Οι «κακές» μαμάδες δεν φοβούνται να πουν «όχι»
Το «όχι» δεν είναι παρά μια μικρή, γλυκιά δόση πατρικής αγάπης. Μην φοβάστε να το πείτε. Πολλοί γονείς παγιδεύονται στη… δικτατορία του «ναι», θεωρώντας ότι η θετική διάθεση είναι υποχρέωσή τους. Όμως το «ναι» είναι σαν ένα κομμάτι γλυκό που ανεβάζει τα επίπεδα της γλυκόζης απότομα και σου δίνει ένα αίσθημα ενέργειας το οποίο όμως πολύ γρήγορα κατακρημνίζεται. Το «όχι» είναι σαν ένα μπολ με θρεπτικά δημητριακά ολικής άλεσης που απελευθερώνουν την ενέργεια λίγο λίγο ώστε να διαρκέσει πολύ. Και σου δίνει τη δυνατότητα να διδάξεις στα παιδιά πολλά πράγματα για τα οικονομικά της οικογένειας, τις ηθικές αξίες και τις επιλογές σου. Δοκίμασε να το πεις. Χωρίς ενοχές. Χωρίς δικαιολογίες. Απλά, πες το όποτε το εννοείς.

3. Οι «κακές» μαμάδες δεν νιώθουν την υποχρέωση να κάνουν ό,τι οι άλλες 
Θυμάστε όταν ήσασταν στο λύκειο και έπρεπε να φοράτε ένα συγκεκριμένο τζην ή να έχετε τα μαλλιά σας χτενισμένα με ένα συγκεκριμένο τρόπο προκειμένου να ανήκετε στα… κουλ κορίτσια; Ε, λοιπόν, μπορεί να μεγαλώσατε αλλά αυτή η ομάδα των «κουλ» υπάρχει ακόμα. Είναι, πλέον, οι μαμάδες που αποφασίζουν για το πώς θα συμπεριφέρεστε σε ό,τι αφορά το παιδί σας. Επιβάλλουν κανόνες όπως πόσο πρέπει να θηλάσετε το μωρό σας, σε ποια ηλικία πρέπει να κοιμάται όλη νύχτα, σε ποιο σχολείο πρέπει να πάει ή με πόσες εξωσχολικές δραστηριότητες να ασχοληθεί. Αγνοήστε τις και πάρτε τις δικές σας αποφάσεις με βάση τις δικές σας απόψεις και ακολουθώντας το ένστικτό σας.

4. Οι «κακές» μαμάδες δεν διστάζουν να απογοητεύουν τα παιδιά τους λίγο κάθε μέρα
Όσο είναι μωρά είναι σημαντικό να ανταποκρινόμαστε άμεσα στις ανάγκες τους. Να τους προσφέρουμε γάλα τη στιγμή που θα το ζητήσουν, να τα κρατήσουμε αγκαλιά όταν κλάψουν και να τα καθαρίσουμε μόλις λερωθούν. Όμως οι «κακές» μαμάδες, καθώς τα παιδιά τους μεγαλώνουν, αφήνουν λίγο λίγο να περνάει όλο και περισσότερος χρόνος ανάμεσα στο «Μαμάαααα» και το «Έρχομαι, αγάπη μου». Αφήνοντας τα παιδιά μας να ζήσουν μερικές μικρές απογοητεύσεις επειδή δεν σπεύδουμε να τα βοηθήσουμε να βρουν το παιχνιδάκι που έχασαν ή επειδή δεν ζητάμε από τη μαμά του συμμαθητή τους να δώσει και στο βλαστάρι μας πρόσκληση για το πάρτι, τους επιτρέπουμε να χτίσουν την ευελιξία και την αυτάρκεια που χρειάζονται για να ωριμάσουν. Σκεφτείτε: μικρές αποτυχίες σήμερα = μεγάλες επιτυχίες αργότερα!

5. Οι «κακές» μαμάδες έχουν τον έλεγχο στο σπίτι τους
Γιατί πρέπει να νιώθετε ενοχές επειδή θέλετε να έχετε άποψη για το τι υπάρχει μέσα στο ψυγείο σας, για το πότε ανοίγει και κλείνει η τηλεόραση ή για το ποια είναι η ώρα του ύπνου. «Έχω τον έλεγχο» δεν σημαίνει απαραίτητα «είμαι αυταρχική», όμως τα παιδιά έχουν ανάγκη να νιώθουν ότι κάποιος ενήλικας κρατάει το τιμόνι! Οι γονείς που βάζουν κανόνες και όρια (και τα κρατούν) μεγαλώνουν χαρούμενα παιδιά με αυτοπεποίθηση. Μην πέσετε στην παγίδα να θέλετε να είστε φίλοι ούτε να παίρνετε μαζί τις αποφάσεις. Αν θέλετε να μπορούν εκείνα να είναι απλώς παιδιά, θα πρέπει εσείς να είστε οι γονείς! Τόσο απλά…

6. Τα παιδιά των «κακών» μαμάδων ξέρουν να κάνουν δουλειές
Οι «κακές» μαμάδες μαθαίνουν στα παιδιά τους να είναι αυτόνομα, να μπορούν να καθαρίζουν, να μαγειρεύουν, να επιδιορθώνουν τα πράγματά τους, τα τακτοποιούν το δωμάτιό τους, να κατεβάζουν τα σκουπίδια, να βάζουν πλυντήριο. Αυτό δεν είναι μόνο εξυπηρετικό για τις ίδιες, αφού δεν χρειάζεται να αναλαμβάνουν μόνες όλες τις δουλειές του σπιτιού αλλά είναι ιδιαίτερα χρήσιμο και για τα ίδια τα παιδιά που κάποτε θα χρειαστεί να επιβιώσουν μακριά από τους γονείς. Επιπλέον, τους δίνει ένα αίσθημα αυτοπεποίθησης, δηλαδή κερδίζουν όλοι. Τέλειο!

7. Οι «κακές» μαμάδες μεγαλώνουν παιδιά έτοιμα να κατακτήσουν τον κόσμο (όχι παιδιά που νιώθουν ότι ο κόσμος τούς χρωστάει)
Σίγουρα έχετε ακούσει ιστορίες για γονείς που ζήτησαν από κάποιο γνωστό να πάρει το παιδί τους στη δουλειά του ή για μαμάδες που παραπονιούνται στους καθηγητές του λυκείου επειδή δεν έβαλαν καλό βαθμό στο γιο ή την κόρη τους. Υπάρχουν γονείς που συνεχίζουν να λύνουν τα προβλήματα των παιδιών τους ακόμα κι όταν αυτά έχουν μεγαλώσει (πολύ). Αναγκάζονται να το κάνουν επειδή ποτέ δεν τους έμαθαν ότι πρέπει να στέκονται στα δικά τους πόδια. Εάν λοιπόν στην πρώτη δημοτικού κάνει λάθη στην ορθογραφία, μην του τα διορθώσετε. Είναι δικά του λάθη, όχι δικά σας. Αφήστε το να τα κάνει, έχει να μάθει πολλά από αυτά!

Από: Ελένη Καραγιάννη
Imommy.gr


Τρίτη 15 Μαΐου 2018

Μπορεί η πιπίλα να δημιουργήσει πρόβλημα στην ομιλία του παιδιού;



Αποτέλεσμα εικόνας για πιπιλα προβληματα στο λογο
πηγη

Μπορεί η πιπίλα να δημιουργήσει πρόβλημα στην ομιλία του παιδιού;

Για τα περισσότερα παιδιά η πιπίλα συμβολίζει την ασφάλεια αλλά και το μέσο με το οποίο ηρεμούν.
Έτσι, συχνά η πιπίλα βοηθά τα παιδιά να προσαρμοστούν σε καινούριες καταστάσεις όπως για παράδειγμα η ένταξή τους στο νηπιοβρεφοκομικό σταθμό. 
Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να είμαστε  πολύ προσεκτικοί για το πόσο χρονικό διάστημα θα παρέχουμε στο παιδί την πιπίλα αλλά και τον τρόπο που θα την κόψουμε αφού για το παιδί θα είναι μια σημαντική μετάβαση.

 Μετά το πρώτο έτος του παιδιού, θα πρέπει να το βοηθήσουμε να «απεξαρτηθεί» από αυτή.  
Αποτέλεσμα εικόνας για πιπιλα προβληματα στο λογο
πηγη
Σε αυτή τη φάση της ζωής του θα πρέπει το στοματάκι του να είναι «ελεύθερο» να πειραματιστεί με τους ήχους και τις λέξεις, να μιμηθεί τη φωνή μας και γενικά να αρχίσει να εξελίσσεται σταδιακά στην ανάπτυξη του  λόγου.
Η συνήθεια όμως της πιπίλας μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα στα παιδιά.
Για παράδειγμα, η παρατεταμένη χρήση πιπίλας ή το “ρούφηγμα” του δαχτύλου μπορεί να προκαλέσει ορθοδοντικά προβλήματα (χασμοδοντία, στραβά δόντια),  προτρέπει το παιδί να επικοινωνεί μη λεκτικά και όχι λεκτικά, περιορίζει τις κινήσεις της γλώσσας .
Από εκεί ξεκινάνε και τα προβλήματα με την οδοντική σύγκλιση και με την αλλοιωμένη παραγωγή των συρριστικών οδοντικών ήχων («σ», «ζ», «τσ», «ξ», «ψ»). 
Παρουσιάζονται προβλήματα στην μάσηση και συχνά παρατηρείται πλημμελής κατάποση.
Το στόμα ‘κλειδώνει’ σε μια μη φυσιολογική θέση κάνοντας δύσκολη την φυσιολογική ανάπτυξη των χειλιών και της γλώσσας.

Καλό είναι λοιπόν από νωρίς να αναγνωρίσουμε για ποιό λόγο ένα παιδί έχει ανάγκη την πιπίλα ή το δάχτυλο μέσα στο στόμα του και να διακόψουμε αυτή τη συνήθεια το συντομότερο δυνατό.
Για να ξεκινήσουμε να ελαττώνουμε τη χρήση της πιπίλας, το παιδάκι θα πρέπει να βρίσκεται σε μία ήρεμη φάση της ζωής του και όχι σε κάποιο μεταβατικό στάδιο (π.χ. παιδικός σταθμός, εκπαίδευση τουαλέτας, κ.λπ.)

Τέλος, πρέπει να αναφερθεί πως για να αποκατασταθεί τόσο το μορφολογικό πρόβλημα της σύγκλεισης των δοντιών όσο και το πρόβλημα της άρθρωσης και της κατάποσης, απαιτείται συνεργασία ορθοδοντικού και λογοθεραπευτή.
  

 


Δευτέρα 14 Μαΐου 2018

«Γιατί πρέπει να μάθω ορθογραφία;» Παιδί με Μαθησιακές Δυσκολίες...



Σχετική εικόνα
πηγη

Στη ζωή ενός παιδιού με Μαθησιακές Δυσκολίες έρχεται πάντα η στιγμή της ερώτησης: «Γιατί πρέπει να μάθω ορθογραφία;» Ή συχνά οι γονείς αγανακτούν: «Ας μη μάθει ποτέ ορθογραφία!» Τι συμβαίνει όμως όταν η ορθογραφία απουσιάζει; Και γιατί τη χρειαζόμαστε;
Για να μπορέσουμε να απαντήσουμε στα ερωτήματα αυτά, θα πρέπει να δούμε τι είναι η ορθογραφία και αν τελικά είναι απαραίτητη τόσο στα σχολικά χρόνια ενός παιδιού όσο και στην ενήλικη ζωή του.
Η ορθογραφία, η ορθή γραφή δηλαδή, είναι μια σύνθετη διαδικασία που αποτελείται από την εφαρμογή φωνολογικών, μορφολογικών-γραμματικών και ετυμολογικών κανόνων με σκοπό την ορθή γραφή.
Ο γραπτός λόγος είναι ένα σύστημα, ένας κώδικας που αποτελείται από σύμβολα τα οποία αντιπροσωπεύουν ήχους. Όταν μαθαίνουμε να αναγνωρίζουμε με ευχέρεια αυτά τα σύμβολα, τότε έχουμε κατακτήσει τον μηχανισμό της ανάγνωσης, και όταν μαθαίνουμε να τα αναπαράγουμε κι εμείς γραπτά, έχουμε κατακτήσει τη γραφή.
Κάθε λέξη που υπάρχει στη γλώσσα μας –ή σε άλλες γλώσσες- φέρει, κουβαλά επάνω της, μία σημασία, μία συγκεκριμένη έννοια. Ας δούμε πώς γίνεται αυτό: Οι λέξεις αποτελούνται από μορφήματα, από μικρά κομματάκια, γλωσσικές μονάδες, όπως λέγονται. Το κάθε ένα κομματάκι μέσα στη λέξη είτε έχει κάποια σημασία (π.χ. το χρωμ- μας φέρνει αμέσως στον νου τις λέξεις «χρώμα», «χρωματίζω» κ.λπ.) είτε προσδίδει σημασία στη λέξη (π.χ. το –ικ- στη λέξη «φανταστικός» προσδίδει την έννοια της ιδιότητας). Η σημασία όμως που έχουν μέσα στη λέξη τα μορφήματα εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο είναι γραμμένα, δηλαδή από την ορθογραφία. Διότι είναι κάτι διαφορετικό το υπ- από το «υπό» και κάτι εντελώς διαφορετικό το ιππ- από το «ίππος». Είναι άλλη η έννοια του προ- στη λέξη «προχθές» και άλλη η έννοια του πρω- στη λέξη «πρωταθλητής». Άλλο πράγμα το –ω της κατάληξης στο «παίζω» και άλλο πράγμα το –ο στη λέξη «πεζό».
Επιπλέον, οι λέξεις δεν είναι ανεξάρτητες μεταξύ τους× συνδέονται με στενούς δεσμούς, συγγενεύουν ετυμολογικά δηλαδή, και ανήκουν σε οικογένειες. Οι συγγένειες αυτές άλλοτε είναι πολύ εμφανείς (όπως για παράδειγμα στις λέξεις «χρώμα», «χρωματιστός») και άλλοτε όχι («ανοίγω», «άνοιξη»).
Αποτέλεσμα εικόνας για παιδι δυσκολια
πηγη
Γίνεται λοιπόν σαφές ότι ένας καλός ορθογράφος, που έχει αντιληφθεί τους δεσμούς και τις ετυμολογικές συγγένειες των λέξεων και τη γραμματική, κατανοεί βαθύτερα το κείμενο που διαβάζει, είτε πρόκειται για το μάθημα της Ιστορίας, είτε πρόκειται για ένα άρθρο σε ένα περιοδικό, είτε πρόκειται για ένα επίσημο έγγραφο στο οποίο θα βάλει την υπογραφή του. Η καλύτερη και βαθύτερη κατανόηση του κειμένου συνεπάγεται δηλαδή μεγαλύτερη διευκόλυνση στην εκμάθηση των μαθημάτων, γενικότερη βελτίωση της εικόνας του μαθητή σε όλα τα μαθήματα του σχολείου αλλά και διευκόλυνση στην καθημερινότητα, τώρα και στην ενήλικη ζωή του, καθώς θα είναι ευχερέστερη η ανάγνωση και η κατανόηση όλων των κειμένων που καλείται ή επιθυμεί να διαβάσει. Και βέβαια, ο μαθητής θα είναι ικανός να παράγει κείμενα που θα είναι σε βάθος κατανοητά από αυτόν που θα τα διαβάσει.
Αναμφισβήτητα η καλή ορθογραφία δεν είναι απλή ούτε εύκολη υπόθεση. Αν ένας μαθητής χωρίς Μαθησιακές Δυσκολίες κοπιάζει για να μάθει ορθογραφία, μπορούμε να φανταστούμε πόσο χρειάζεται να κοπιάσει ένας μαθητής με Μαθησιακές Δυσκολίες για να απομνημονεύσει, να μάθει να εφαρμόζει και να αυτοματοποιήσει ένα σωρό γραμματικούς κανόνες, θέματα λέξεων, εξαιρέσεις και τόσα άλλα!
Από τα πιο πάνω προκύπτει ότι αφενός υπάρχει μεγάλη δυσκολία στην εκμάθηση της ορθογραφίας όταν υπάρχουν Μαθησιακές Δυσκολίες, αφετέρου είναι σίγουρα αναγκαίο να γνωρίζει κάποιος ορθογραφία. Τι σημαίνει τελικά αυτό για τον μαθητή με Μαθησιακές Δυσκολίες; Ότι πρέπει να μάθει ορθογραφία με κάθε τρόπο ή μήπως είναι καλύτερο να μην επιβαρύνουμε ένα παιδί που ήδη δυσκολεύεται σε τόσα άλλα;
Οπωσδήποτε δεν αγνοούμε την ορθογραφία, γι’ αυτό δεν υπάρχει αμφιβολία. Αυτό που αλλάζει είναι ο τρόπος που θα διδαχθεί. Εδώ έρχεται να μας βοηθήσει ο ειδικός εκπαιδευτικός που παρακολουθεί τον μαθητή, ο οποίος θα δομήσει ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διδασκαλίας. Μέσα από αυτό, με τρόπο συστηματικό και ακολουθώντας τον ρυθμό του κάθε παιδιού, θα το βοηθήσει να μάθει ορθογραφία «χτίζοντας» επάνω σε όσα μαθαίνει καλά και αυτοματοποιεί. Ταυτόχρονα το κάθε παιδί δημιουργεί και στη συνέχεια εμπλουτίζει το δικό του προσωπικό λεξικό με τις λέξεις την ορθογραφία των οποίων ήδη γνωρίζει.
Όπως είδαμε, η ορθογραφία δεν είναι μια πολυτέλεια στον γραπτό λόγο. Αξίζει να της δώσουμε προσοχή και να στηρίξουμε τα παιδιά που δυσκολεύονται να την κατακτήσουν. Η γνώση και η αυτοματοποίηση, σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο βαθμό, της ορθογραφημένης γραφής είναι το κλειδί για την καλύτερη σχολική επίδοση αλλά και για τη διευκόλυνση της καθημερινής επικοινωνίας.