πηγη |
Η συμπεριφορά: Νομίζετε ότι με όσα έχετε κάνει ως γονιός, δικαιούστε τουλάχιστον κάποιου σεβασμού. Η αυθάδεια είναι από τις πιο ισχυρές εκδηλώσεις ασέβειας ενός παιδιού προς τους γονείς του. Μπορεί να μην έμαθε ακόμα να κολυμπάει ή να οδηγεί αυτοκίνητο, έχει όμως μια γλώσσα που τσακίζει κόκαλα. Σαρκασμός («Πάλι ψάρι θα φάμε σήμερα»), επιθετικότητα («Σε μισώ»), ρητορικές ερωτήσεις («Καλά, κουφάθηκες»;) και η προσφιλέστατη σε κάθε πιτσιρικά χλευαστική ειρωνεία («Ναι, καλά»)-όλοι θεατρινισμοί που θα έβαζαν τα γυαλιά και στον ίδιο το Σαίξπηρ. Και η μεγαλύτερη ζημιά γίνεται όταν έχετε κόσμο στο σπίτι.
Η αιτία της: Μια μόνο λέξη: εκδίκηση!
Η δική σας αντίδραση: Αν σας μιλούσε έτσι κάποιος ενήλικας, απλώς θα του κόβατε την καλημέρα. Όταν όμως το κάνει το παιδί σας, είναι δύσκολο να μην το ξεπληρώσετε σε είδος. Η οικογενειακή ζωή σας αρχίζει να θυμίζει κάτι από το Ποιος φοβάται τη Βιρτζίνια Γουλφ. Πώς θα σταματήσετε λοιπόν τις ενοχλητικές αυτές παρεκτροπές, χωρίς να χάσετε την κοσμιότητά σας;
Η δική σας στρατηγική: Αν σας αντιμιλάει το παιδί σας, αναρωτηθείτε πώς του μιλάτε εσείς. Ίσως σαν πρώτο βήμα, θα πρέπει να διορθώσετε τη δική σας συμπεριφορά.
Πρώτη σας κίνηση: Εξετάστε μήπως παραχαϊδεύετε το παιδί σας ή το ισοπεδώνετε με λόγια. Σκεφτείτε το. Το παιδί θα ξεσηκώσει κατά κανόνα τη συμπεριφορά των γονιών του. Αν σας αντιμιλάει, ίσως αντιγράφει εσάς.
Ίσως πάλι το έχετε χαϊδέψει τόσο πολύ, ώστε νομίζει τον εαυτό του αφεντικό. Σας θεωρεί υποδεέστερο, άρα δε δικαιούστε σεβασμού.
Η λύση είναι να διδάξετε στο παιδί ότι στη ζωή δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα, και ότι ο καθένας δικαιούται σεβασμού. Πείτε κάτι σαν αυτό: «Ξέρω, δε σ’ αρέσει, αλλά πρέπει να το κάνεις οπωσδήποτε». Αυτό δείχνει τουλάχιστον ότι αντιλαμβάνεστε τα αισθήματά του.
Πρακτικές συμβουλές:
1. Εξετάστε μήπως έχετε μέρος της ευθύνης για τη συμπεριφορά του παιδιού. Μήπως λέτε συνέχεια:
«Βαρέθηκα να λέω τα ίδια και τα ίδια»
«Καλά, τόσο βλάκας είσαι»;
«Αν είχες κουκούτσι μυαλό στο κεφάλι σου…»
«Γιατί έτσι! Έτσι θέλω εγώ!»
«Έλα λοιπόν, κάνε γρήγορα, μ’ έσκασες»
Μιλάτε στα παιδιά σας όπως μιλάτε στους ενήλικες φίλους σας
2. Αν το παιδί αυθαδιάσει, φύγετε από το δωμάτιο. Στην ανάγκη, κλειδωθείτε στο μπάνιο μ’ ένα καλό βιβλίο. Αν το παιδί είναι πιο μεγάλο και μπορεί να μείνει μόνο του, πάρτε το αυτοκίνητο και πηγαίνετε μια βόλτα. Αν είναι μικρό, πείτε του να πάει στο δωμάτιό του και να μην ξαναβγεί, ώσπου να μάθει να φέρεται με σεβασμό. Αν δε θέλει να φύγει, πάρτε το από το χέρι και πηγαίνετέ το εσείς στο δωμάτιό του. Μόνο μη δείξετε θυμό, γιατί αυτό ακριβώς θέλει.
3. Καμιά φορά τα παιδιά δεν αντιλαμβάνονται ότι το έχουν παρακάνει. Υποδείξτε τους να σωπάσουν και να σκεφτούν τι είπαν. Πείτε κάτι σαν αυτό: «Είναι σωστό αυτό που είπες»; ή «Δε μ’ αρέσει να μου μιλάνε έτσι». Πάνω απ’ όλα, δώστε τους να καταλάβουν ότι δε θα κερδίσουν τίποτε αυθαδιάζοντας.
Σενάριο Α:
Γονιός: Να πάρει και να σηκώσει! Σου είπα τόσες φορές να πας για ύπνο. Είναι σαν να μιλάω στον τοίχο
Παιδί: Σε μισώ! Δε θέλω να πάω για ύπνο!
Γονιός: Μη μου μιλάς έτσι εμένα. Είμαι μητέρα σου
Παιδί: Μη μου το θυμίζεις
Γονιός: Εντάξει. Τελείωσε. Δεν ξαναβλέπεις τηλεόραση για μια βδομάδα!
Σενάριο Β:
Γονιός: Ώρα για ύπνο. Γιατί δεν πας στο κρεβάτι σου;
Παιδί: Δε θέλω να πάω για ύπνο. Είναι άδικο.
Γονιός: Χαίρομαι που μου το είπες. Δεν ήξερα ότι νιώθεις έτσι. (Αυτό συνήθως κόβει την πρώτη φόρα).
Παιδί: (θυμωμένο ακόμη, αλλά και κάπως κλονισμένο). Αλήθεια είναι άδικο.
Γονιός: Σαν να μου φαίνεσαι ότι δε σ’ αρέσει όταν σου λέω να πας για ύπνο.
Παιδί: Ναι
Γονιός: Να κουβεντιάσουμε μαζί τι ώρα πρέπει να κοιμάσαι;
Αυτό είναι ένα καλό παράδειγμα υγιούς αντιπαράθεσης που περισσότερο θα βοηθήσει παρά θα βλάψει τη σχέση. Θα δείξετε στο παιδί ότι ακούτε, και ότι εξηγείτε επίσης την άποψή σας για το πρόβλημα, χωρίς να θέλετε να το χειραγωγήσετε.
*Πηγή: «Απαντήσεις σε Ερωτήσεις Γονέων», Στάνλεϊ Σαπίρο-Κάρεν Σκινούλις-Ρίτσαρντ Σκινούλις, Εκδόσεις Άγκυρα