Τρίτη 8 Ιανουαρίου 2019

Ορθογραφία του ρήματος και της μετοχής στα Νέα Ελληνικά (Με ασκήσεις)



Αποτέλεσμα εικόνας για ορθογραφία ρημάτων
πηγη

Ορθογραφία του ρήματος και της μετοχής στα Νέα Ελληνικά

Ορθογραφία του ρήματος - ενεστωτικές καταλήξεις


Τα ρήματα σεγράφονται μεπαραδείγματαΕξαιρούνται τα:
-άβο (-αύω)βανάβω, θάβω, ράβω, σκάβωπαύω, αναπαύω, απολαύω, θραύω (σπάζω),
ψαύω (ψηλαφώ, αγγίζω)
-έβο (-εύω)ευγυρεύω, κλαδεύω, παλεύωκλέβω, σέβομαι
-έο (-έω)αι
κλαίω, φταίω, καίω
αναπνέω, λέω, πλέω, ρέω
-ένο (-αίνω)αιζεσταίνω, ανεβαίνω, φαίνομαιδένω, πλένω, μένω
[και τα λαϊκά: κρένω (μιλώ, απαντώ), ψένω (ψήνω), γένομαι (γίνομαι)]
-έρνο (-έρνω)εγδέρνω, γέρνω, φέρνωπαίρνω
-έρο (-αίρω)αι
χαίρω, συγχαίρω, εξαίρω
ξέρω φέρω
-ιάζο (-ιάζω)ιαγκαλιάζω, νευριάζω, βιάζομαιαδειάζω, χρειάζομαι
μοιάζω, μονοιάζω, νοιάζομαι
-ίζο (-ίζω)ιανθίζω, αντικρίζω, φτερνίζομαιμπήζω, πήζω, πρήζω
αναβρ(λ)ύζω, δακρύζω, γογγύζω, ολολύζω, κατακλύζω, κελαρύζω, συγχύζω, σφύζω, τανύζω
δανείζω
αθροίζω
-λο (-λλω)λλαναβάλλω, ανατέλλω, ποικίλλωθέλω, οφείλω, μέλει
-λό (-λώ)λαμελώ, γελώ, καλώ
κολλώ
-όνο (-ώνω)ώπληρώνω, κλειδώνω, γλιτώνω

-σο (-σσω)σσαναπτύσσω, απαλλάσσωαρέσω
-το (-ττω)ττπλήττω, φρίττω, εισπράττωθέτω, κείτομαι
-ίνοίνωδίνω, κλίνω, πίνω, κρίνω
ήνωαφήνω, σβήνω, στήνω, ψήνω
ύνωαμβλύνω, αμύνομαι, απευθύνω, απομακρύνω, βαρύνω, βραδύνω, γδύνω, διευθύνω,  ενθαρρύνω, επιμηκύνω, ευκολύνω, καταπραΰνω, κατευθύνω, λαμπρύνω, λύνω, μακρύνω, μεγεθύνω,  μικρύνω, μολύνω, ντύνω, ξύνω, οξύνω, παροτρύνω, φτύνω, χύνω,  σμικρύνω,
είνωκλείνω, τείνω


Ασκήσεις

Κατέβασε όλες τις παραπάνω ασκήσεις doc



Σχετική εικόνα
πηγη



Ορθογραφία μετοχών: -οντας, -ώντας // -μένος, -μένη, -μένο

1. Η μετοχή του ενεργητικού ενεστώτα που έχει κατάληξη -οντας γράφεται:

με -ο-όταν η μετοχή δεν τονίζεται στο -ο-τρώγοντας, παίζοντας, βλέποντας
με -ώ-όταν η μετοχή τονίζεται στο -ώ-γελώντας, τραγουδώντας, ακολουθώντας

2. Η μετοχή του παθητικού ενεστώτα ή του παθητικού παρακείμενου σε [omenos]
● Γράφεται -όμενος όταν η μετοχή τονίζεται στο [ο], π.χ.
εργάζομαι - εργαζόμενος,
λέγω - λέγομαι - λεγόμενος,
έρχομαι - ερχόμενος
● Γράφεται -ωμενος όταν η μετοχή δεν τονίζεται στο [ο], π.χ.
ξηλώνομαι - ξηλωμένος,
διορθώνομαι - διορθωμένος,
λέγω - λέγομαι - ειπωμένος
Εξαίρεση: Μερικές μετοχές που προέρχονται από λόγια ρήματα της β' συζυγίας δεν ακολουθούν τον κανόνα και γράφονται με ώ, π.χ.
τιμώ - τιμώμενος,
προσδοκώ - προσδοκώμενος


Οι μετοχές του παθητικού παρακειμένου που τελειώνουν σε -μένος, -μένη, -μένο κανονικά γράφονται με ένα μ
π.χ. ιδρύω > ιδρυμένος, λύνω > λυμένος, καίω > καμένος.
Γράφονται με δύομμ όταν το ρήμα από το οποίο προέρχονται είναι ρήμα της α' συζυγίας (π.χ. γράφω) και έχει χαρακτήρα π, β, φ (πτ, φτ). Μπορείς να δεις παρακάτω όλα τα ρήματα που γράφονται στον παρακείμενο με δύο μμ

Με χαρακτήρα π
εγκαταλείπω, επιτρέπωεγκαταλειμμένος, επιτετραμμένος (λογ.)
Με χαρακτήρα β
ανάβω, θάβω, κλέβω, κόβω, κρύβω, ράβω,
σκάβω, σκύβω, στρίβω, στύβω, τρίβω, θλίβω
αναμμένος, θαμμμένος, κλεμμένος, κομμένος, κρυμμένος, ραμμένος, σκαμμένος, σκυμμένος, στριμμένος, στυμμένος, τριμμένος, θλιμμένος
Με χαρακτήρα φ
αλείφ(β)ω, βάφω, γράφω, γλείφω, γλύφω, στρέφω, θρέφωαλειμμένος, βαμμένος, γραμμένος, γλειμμένος, γλυμμένος, στραμμένος, θρεμμένος
Με χαρακτήρα πτ
απορρίπτω, αποκόπτω, βλάπτω, καλύπτω, συνάπτωαπορριμμένος (απορρίμματα), αποκομμένος, βλαμμένος, καλυμμένος, συνημμένος

Ασκήσεις




Βιβλιογραφία

bullet
Γραμματική Νέας Ελληνικής Γλώσσας Α', Β' Γ' Γυμνασίου, Σωφρόνης Χατζησαββίδης - Αθανασία Χατζησαββίδου, ΟΕΔΒ, Αθήνα, Έκδοση Α, 2011
bullet
Νεοελληνική Γραμματική, Μανόλης Τριανταφυλλίδης, ΟΕΣΒ, Αθήνα, 1941
bullet
Γραμματική της Ελληνικής Γλώσσας, David Holton - Peter Mackridge - Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton, Πατάκης, Αθήνα, 1999
bullet
Γραμματική της Νέας Ελληνικής, Χρ. Κλαίρης - Γ. Μπαμπινιώτης, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 2005
bullet
Γραμματική Ε, Στ Δημοτικού, Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton - Μιχ. Γεωργιαφέντης - Γεώργιος Κοτζόγλου - Μαργαρίτα Λουκά, ΟΕΔΒ, Αθήνα
bullet
Εφαρμοσμένη Γραμματική της Δημοτικής και Συντακτικό, Γιάννη Β. Παπαναστασίου, Αθήνα, 1989
bullet
Συντακτικό της Νέας Ελληνικής, ΟΕΔΒ, Αθήνα, 1996, κα' έκδοση
bullet
Νεοελληνική Γλώσσα Α' Γυμνασίου, Γιάννης Παπαθανασίου, εκδ. Χαζτηθωμά, Θεσσαλονίκη, 2006
bullet
Νεοελληνική Γλώσσα Β' Γυμνασίου, Γιάννης Παπαθανασίου, εκδ. Χαζτηθωμά, Θεσσαλονίκη, 2006
bullet
Νεοελληνική Γλώσσα Γ' Γυμνασίου, Γιάννης Παπαθανασίου, εκδ. Χαζτηθωμά, Θεσσαλονίκη, 2006