Κάθε παιδί μπορεί να έχει κάποια δυσκολία στη συμπεριφορά του ή μια αδυναμία να προσαρμοστεί στο περιβάλλον, σχολικό ή φιλικό. Ακόμη και μια άρνηση να αποδεχτεί τη συνύπαρξη με το αδελφάκι του. Πολλά παιδιά καταφέρνουν να αντιμετωπίσουν αυτή τη δυσκολία μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα και κάποια άλλα δυσκολεύονται.
Όταν οι γονείς τα βρίσκουν σκούρα, σκέφτονται την επίσκεψη σε ειδικό, όμως συχνά υπάρχει δισταγμός και προκατάληψη. Τους βασανίζουν ερωτήματα όπως το αν πρέπει να μπει το παιδί σε τέτοια διαδικασία, αν όντως χρειάζεται η γνώμη του ειδικού ή αντιμετωπίζουν με υπερβολή, μια ίσως αλλόκοτη συμπεριφορά του παιδιού.
Δεν ξέρουν πώς να το πουν στο παιδί και φοβούνται να μη μαθευτεί στο σχολείο και χαρακτηρίσου το παιδί τους αρνητικά.
Ίσως τα πράγματα να είναι περισσότερο απλά, όπως εξηγεί στο «vfl» ο παιδοψυχίατρος Μιχάλης Μάντζαρής:
- Μου έλεγε πρόσφατα φίλος ότι το παιδί του επαναλαμβάνει τη φράση: «η ζωή μου είναι χάλια». Θα πρέπει να το πάρει τοις μετρητοίς ή δεν σημαίνει τίποτα;
Πολλά μπορεί να σκεφτεί κανείς για ένα παιδί ανάλογα με την αναπτυξιακή φάση που βρίσκεται ή τη μετάβαση ανάμεσα σε αυτές. Εκείνο που έχει σημασία να κάνει κάποιος, είναι να ακούσει το παιδί. Να μένει κοντά στο παιδί του και να κατανοήσει τι εννοεί «χάλια».
- Όταν ο γονιός δεν μπορεί να καταλάβει τι εννοεί το παιδί. Πώς θα απευθυνθεί σε ειδικό, γιατί υπάρχει και το κοινωνικό ταμπού.
Οι ειδικοί ψυχικής υγείας είμαστε σε πολλούς χώρους. Ενημερώνουμε τους ανθρώπους για τη δουλειά μας. Ξέρουν ότι δεν είμαστε κάποιοι που μπορούν να απευθυνθούν μόνο σε ακραίες περιπτώσεις. Πλέον με μεγαλύτερη άνεση οι γονείς απευθύνονται σε ειδικούς ψυχικής υγείας για διάφορα θέματα.
- Λέμε κάτι στο παιδί, ένα παραμύθι, ένα κόλπο να του πούμε ότι θα συναντήσει κάποιον;
Όχι, νομίζω ότι αυτό είναι ανώφελο, γιατί το παιδί ξέρει ότι δυσκολεύεται. Λέμε στο παιδί θα πάμε να δούμε έναν ειδικό, λέμε την αλήθεια. Είναι καθοριστικό στο παιδί να ειπωθεί η αλήθεια, είναι το θεμέλιο μια σχέση εμπιστοσύνης. Λέμε ότι θα πάμε να συναντήσουμε έναν παιδοψυχίατρο. Θα μιλήσεις, θα παίξεις μαζί του. Γι΄ αυτά που νομίζουμε κι εμείς και σου έχουμε πει ότι μάλλον νιώθουμε ότι δυσκολεύεσαι. Και να δούμε πώς μπορούμε να βοηθηθούμε.
- Θα πρέπει να το πεις στο σχολείο ή έχει bullying;
Στο σχολείο δεν είναι ανάγκη να ενημερώνεται για το ιατρικό ιστορικό ή η παρέα του παιδιού. Αν χρειάζεται βέβαια να γίνει μια παρέμβαση στο σχολείο για παιδιά με διαταραχές στη συμπεριφορά, βεβαίως και μπορεί να γίνει. Να δοθούν κατευθύνσεις στους διδάσκοντες που είναι πλέον πολύ πιο ενήμεροι για τη διαχείριση των παιδιών με προβλήματα σαν αυτά που συζητάμε. Χρειάζεται νομίζω προσοχή και διακριτικότητα. Βεβαίως όμως σε άλλες περιπτώσεις απαιτείται παρέμβαση και συνεργασία με το σχολικό πλαίσιο.
- Οι γονείς σας ρωτούν γι΄ αυτό;
Πολλές φορές οι γονείς αναρωτιούνται για το κατά πόσο χρειάζεται να ενημερώσουν και ποιους και αν στιγματίζεται το παιδί. Στην εποχή μας πολλά παιδιά δέχονται παρέμβαση από ειδικούς ψυχικής υγείας. Ακόμη και να μάθουν τα άλλα παιδιά ότι ένα παιδί συναντά ψυχολόγο, παιδοψυχίατρο, δεν είναι κάτι που παραξενεύει. Όσον αφορά τους δασκάλους μια ενημέρωση είναι βοηθητική όταν γίνεται με διακριτικότητα και τη σύμφωνη γνώμη του παιδιού.
Μιχάλης Μάντζαρης παιδοψυχίατρος Πηγη 
