«Μη μου αντιμιλάς»: Όταν τα παιδιά ξεπερνούν τα όρια

Όσο τα μικρά μας μεγαλώνουν τόσο αυξάνουν και οι λεκτικές τους ικανότητες, οι οποίες πολλές φορές δεν είναι μόνο χαριτωμένες αλλά μπορεί να μας φέρουν και σε δύσκολη θέση αφού συνοδεύονται από αρνητικά σχόλια και αγενείς χαρακτηρισμούς. Πώς, λοιπόν, και πότε χρειάζεται να βάλουμε όρια;
Η Φωστηρία Αμανατίδου, Ψυχολόγος- Ψυχοθεραπεύτρια μας εξηγεί ότι κάθε φορά που ένα παιδί αντιμιλά, είναι απλά μέρος της προσπάθειάς του να υψώσει το ανάστημά του και να επιβάλλει τους όρους του ή απλώς να εκφράσει τους φόβους ή το θυμό του.

Γιατί αντιμιλούν τα παιδιά

Η ανεξάρτητη φύση των παιδιών σε συνδυασμό με την εσωτερική τους ανάγκη να αντιδρούν όταν τα περιορίζουμε με όρια και κανόνες έχουν συχνά ως αποτέλεσμα συμπεριφορές αγενείς και επιθετικές. Άλλος ένας λόγος που μπορεί να κάνει ένα παιδί να αντιδράσει αρνητικά και να αντιμιλήσει είναι επειδή είναι εκνευρισμένο, κουρασμένο ή θυμωμένο. Τέλος επειδή τα μικρά παιδιά έχουν την τάση να αντιγράφουν τη συμπεριφορά των μεγαλύτερων παιδιών συχνά πιστεύουν ότι με το να μιλήσουν άσχημα θα κεντρίσουν το ενδιαφέρον σας ή θα εντυπωσιάσουν τον περίγυρο.
  Φταίνε και οι γονείς
Είναι φορές που και οι γονείς άθελά τους ευθύνονται για την ανάρμοστη συμπεριφορά και αυθάδεια του παιδιού τους, καθώς είτε δίνουν το κακό παράδειγμα – αν και οι ίδιοι εκφράζονται ανάλογα- είτε προσπερνούν τα διάφορα παιδικά εξυπνακίστικα σχόλια, κυρίως όταν αυτά ειπωθούν μπροστά σε κόσμο. Παρόλα αυτά οι γονείς είναι αυτοί που πρέπει να θέσουν τα όρια και ανάλογα πάντα με την ηλικία του μικρού «επαναστάτη» να τον επαναφέρουν σε τάξη.
Μην πέσετε στην παγίδα τους!
Δεν πρέπει ποτέ να αγνοούμε την αυθάδεια δηλώνει κατηγορηματικά η κ. Αμανατίδου. Γιατί τα παιδιά, συχνά αποζητώντας την προσοχή μας, κλιμακώνουν τη λεκτική αγένεια μέχρι να εκνευριστεί η μαμά ή ο μπαμπάς και στο τέλος να έχουν περισσότερες πιθανότητες να αποκτήσουν αυτό που θέλουν. Φροντίστε λοιπόν να μην πέσετε στην παγίδα του και…

• Αντιδράσετε υπερβολικά ή να απαντήσετε και εσείς ανάλογα.
• Αρχίσετε τις διαπραγματεύσεις και τις υποχωρήσεις.

Αντιθέτως κοιτάξτε το αυστηρά στα μάτια και πείτε με τόνο που δε χωρά αντίρρηση ότι απαγορεύεται να μιλά έτσι εξηγώντας τόσο το πώς αισθάνονται οι άλλοι από τη συμπεριφορά του όσο και τις συνέπειες που θα έχει η ανάρμοστη συμπεριφορά αν συνεχιστεί. Στη συνέχεια, επαναλάβετε αυτό που του ζητήσατε να κάνει ώστε να καταλάβει ότι το εννοείτε πραγματικά. Αν συνεχίσει να φέρετε ανάρμοστα απομακρύνετέ το από το ακροατήριό του. Στην αρχή μπορεί να μη δείτε άμεσα αποτελέσματα, αλλά αν ακολουθήσετε μια συστηματική τακτική θα μάθει να σταματά με την πρώτη προειδοποίηση γιατί αλλιώς ξέρει ότι θα έχει συνέπειες.
Από την άλλη όταν ένα παιδί ξεφεύγει… λεκτικά πρέπει να του δείξετε ότι ενδιαφέρεστε για τα αισθήματά του ακόμα και αν δεν εγκρίνετε τον τρόπο που τα εξωτερικεύει. Γιατί αν καταλάβει ότι το νιώθετε λέγοντάς του ότι «καταλαβαίνω πόσο θύμωσες» αυτομάτως δεν είστε πλέον στο αντίπαλο στρατόπεδο αλλά σύμμαχοι τους οποίους μπορεί να εμπιστευτεί. Κάποιες φορές μπορεί να πρέπει να ξεπεράσετε τον τόνο της φωνής για να για να επικεντρωθείτε στο μήνυμα που προσπαθεί να σας στείλει το παιδί. Στις στιγμές ηρεμίας όμως σίγουρα θα ανακαλύψετε τις αιτίες που κρύβονται πίσω από τα λεκτικά ξεσπάσματα και θα τις αντιμετωπίσετε.
 
Πώς θα βάλετε όρια

Παρότι δεν είναι πάντα εύκολο να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας, την επόμενη φορά που το μικρό σας θα σας αντιμιλήσει προσπαθήστε να:

• Αντιμετωπίσετε την κατάσταση άμεσα. Αν το παιδί παραφερθεί, εξηγήστε του ότι αυτό που είπε δεν ήταν ευγενικό και δείξτε του έναν καλύτερο τρόπο να εκφραστεί δίνοντάς του την ευκαιρία να επανορθώσει.
• Αν δεν είναι η πρώτη φορά που το κάνει και το έχετε ήδη προειδοποιήσει αρκετές φορές επιβάλλετέ του άμεσα τις συνέπειες που έχετε επιλέξει (π.χ. να του στερήσετε κάποιο προνόμιο ή να το περιορίσετε στο δωμάτιό του.)
• Όταν το παιδί ηρεμήσει κάντε μια ήσυχη κουβέντα μαζί του και εξηγείστε του γιατί δεν πρέπει να εκφραζόμαστε άσχημα ή να αντιμιλάμε στους μεγαλύτερους και κάντε του σαφές τι επιτρέπεται να λέει και τι όχι.
• Ρωτήστε αν το ενοχλεί κάτι ή προσπαθήστε να καταλάβετε μόνοι σας τις κρυφές αιτίες πίσω από αυτά τα ξεσπάσματα. Μπορεί για παράδειγμα άθελά σας να του προκαλείτε εσείς εκνευρισμό αν το ζητάτε να μαζέψει τα πράγματά του την ώρα που παίζει. Έτσι λοιπόν θα φροντίσετε την επόμενη φορά να το προειδοποιήστε πέντε λεπτά νωρίτερα.
• Μάθετε στο παιδί ότι δεν πρέπει να λέει ό, τι σκέφτεται καθώς και ότι πληγώνει τους άλλους όταν τους μιλά άσχημα και τους προσβάλλει.
• Επιβραβεύστε την ευγένεια. Δείξτε στο παιδί πότε η συμπεριφορά του είναι σωστή και πόσο πολύ το εκτιμάτε. Για παράδειγμα: «Τα κατάφερες πολύ καλά Διονύση που μάζεψες τα παιχνίδια σου».
• Δείξτε υπομονή και επιμονή. Η θεραπεία της αυθάδειας χρειάζεται χρόνο.

Πηγή