Τα δύο τελευταία σχολικά έτη, δουλέψαμε σε αρκετά σχολεία το θέμα του «τοίχου» της αδιαφορίας των μαθητών (βλ. http://users.sch.gr/kontaxis/paidagogika/0909toixosadiaforias.htm).
Συζητήσαμε σε παιδαγωγικούς συλλόγους αλλά και σε συμβούλια τάξης ή τμήματος τα ιδιαίτερα προβλήματα των μαθητών μας και τους τρόπους αντιμετώπισής τους και είχαμε αρκετές επιτυχίες. Ωστόσο, μέσα από αυτήν την εμπειρία, διαπιστώσαμε ότι, πέραν των γενικών προσεγγίσεων, υπάρχει ανάγκη για πρακτικές συμβουλές – οδηγούς και επιτυχημένα παραδείγματα αντιμετώπισης των επιμέρους προβλημάτων, ιδιαιτέρως όσον αφορά τα θέματα σχολικής αποτυχίας και σχολικής διαρροής.
Δυστυχώς στη χώρα μας δεν έχουμε εντοπίσει ανάλογους οδηγούς. Ωστόσο, σε άλλες χώρες υπάρχουν σημαντικές εργασίες πάνω στο θέμα. Μία από τις πλέον ολοκληρωμένες εργασίες αποτελούν οι Πρακτικοί Οδηγοί του Ινστιτούτου Παιδαγωγικών Επιστημόνων του Υπουργείου Παιδείας των ΗΠΑ, οι οποίοι αποτελούν προϊόν έρευνας καλών πρακτικών σε σχολεία. Σκοπός τους είναι η βοήθεια στους εκπαιδευτικούς στην αντιμετώπιση καθημερινών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν με τους μαθητές. (Βλ. http://ies.ed.gov/ncee/wwc/publications/practiceguides )
Αν και οι συνθήκες είναι αρκετά διαφορετικές στη χώρα μας, μπορούν ωστόσο να αξιοποιηθούν σε σημαντικό βαθμό και στο Ελληνικό σχολείο, ιδιαίτερα στην Τεχνολογική και Επαγγελματική εκπαίδευση.
Ο Πρακτικός Οδηγός Πρόληψη της μαθητικής διαρροής (Dropout prevention) αποτελεί ένα καλό βοήθημα για τα ανάλογα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στα Ελληνικά σχολεία, συμπεριλαμβανομένης της σχολικής αποτυχίας.
Σύμφωνα με τον Οδηγό, παρότι η πορεία της σχολικής αποτυχίας και της σχολικής διαρροής ξεκινάει αρκετά χρόνια πριν το Λύκειο, στη φάση του Λυκείου οι μαθητές «ολοκληρώνουν» την αρνητική πορεία τους καθώς επιδρούν επιπλέον οι παράγοντες της εφηβικής ηλικίας. Είναι λοιπόν χρήσιμο και αναγκαίο το σχολείο να φροντίσει ώστε να επανεντάξει αυτούς τους μαθητές στην εκπαιδευτική διαδικασία, με ένα συνδυασμό παιδαγωγικών και διδακτικών πρακτικών.
Σαν βασικές πρακτικές ο Οδηγός περιλαμβάνει:
- Έγκαιρος εντοπισμός των μαθητών που κινδυνεύουν με σχολική αποτυχία ή ακόμη και με το ενδεχόμενο διακοπής της φοίτησής τους
- Αξιοποίηση του θεσμού του συμπαραστάτη - συμβούλου (advocate)
- Διδακτικές πρακτικές - Ειδική βοήθεια και εμπλουτισμό των δυνατοτήτων συμμετοχής στην εκπαιδευτική διαδικασία
- Ειδικά προγράμματα ενίσχυσης και επανένταξης στην εκπαιδευτική διαδικασία και γενικότερα στο σχολικό περιβάλλον
- Προσωποποιημένη εκπαιδευτική και κοινωνική ενθάρρυνση και βοήθεια
- Καθοδήγηση για μάθηση η οποία συνδυάζεται με τη μελλοντική επαγγελματική πορεία του μαθητή
Κατεβάστε τον Οδηγό Dropout prevention (στην αγγλική γλώσσα). http://ies.ed.gov/ncee/wwc/pdf/practiceguides/dp_pg_090308.pdf
Δείτε τα παρακάτω σχετικά άρθρα:
- Σχέδιο αντιμετώπισης του «τοίχου» της αδιαφορίας από τις πρώτες ημέρες του σχολικού έτους http://users.sch.gr/kontaxis/paidagogika/0909toixosadiaforias.htm
- Συμπεράσματα ενός σχολικού έτους http://users.sch.gr/kontaxis/paidagogika/1005symperasmataxronias.htm