Τρίτη 26 Απριλίου 2022

Πώς θα γίνει το παιδί καλύτερος αναγνώστης;(Πλούσιο υλικό με ασκήσεις)

Κάτι που ίσως δεν σκέφτεσαι όταν το παιδί σου δυσκολεύεται στην ανάγνωση -  The Mamagers.gr
πηγη


Πώς θα γίνει το παιδί καλύτερος αναγνώστης; Φυσικά με πολλή εξάσκηση!

Το ιδανικό είναι να αφιερώνετε μισή ώρα κάθε μέρα στην εξάσκηση της ανάγνωσης (πέρα από τα μαθήματα του σχολείου). Βέβαια με τόσο φόρτο ασκήσεων από το σχολείο, αυτό δεν είναι πάντα εφικτό, ωστόσο πρέπει να επιδιώκετε την εξάσκηση της ανάγνωσης κάθε φορά που το καθημερινό πρόγραμμα το επιτρέπει και φυσικά στις διακοπές. 

Μερικές συμβουλές για καλύτερη ανάγνωση 

- Επιλέξτε ένα βιβλίο για να διαβάζει το παιδί και πριν ξεκινήσετε δείτε μαζί το εξώφυλλο, μιλήστε λίγο για το περιεχόμενο και τους ήρωες της ιστορίας. Έτσι θα ξέρει τι περίπου περιέχει και πιθανότατα θα προκληθεί ενδιαφέρον για την ανάγνωση του βιβλίου. 

- Ζητήστε από το παιδί να διαβάζει δυνατά, ώστε να ακούτε και εσείς την ιστορία. Βάλτε στόχο πόσες σελίδες θα διαβάζει κάθε φορά- ξεκινήστε με μικρό κομμάτι αν το παιδί είναι αργός αναγνώστης. 

- Όταν διαβάζει το παιδί, σημειώστε λέξεις που το δυσκολεύουν. Έπειτα μπορείτε να φτιάξετε λίστες ανάγνωσης με αυτές τις λέξεις. 

- Μην διορθώνετε κάθε λάθος που κάνει το παιδί, αφήστε χρόνο για αυτοδιόρθωση. 

- Αν το παιδί δυσκολεύεται πολύ σε κάποιο σημείο συνεχίστε την ανάγνωση εσείς.

- Όταν τελειώνει ένα κεφάλαιο ή μετά από κάποιες σελίδες, ζητήστε από το παιδί να πει με λίγα λόγια την ιστορία μέχρι εκείνο το σημείο. 

- Συζητήστε με το παιδί αυτά που διαβάζετε π.χ. σχολιάστε τις κινήσεις ή αποφάσεις του ήρωα, μιλήστε για εναλλακτικό τέλος ή για κάποιο ιδιαίτερο σημείο του βιβλίου.

- Ενθαρρύνετε το παιδί να επιλέγει και να διαβάζει βιβλία που του αρέσουν και βάλτε την ανάγνωση στην καθημερινότητα σας.

- Όταν τελειώσει ένα βιβλίο, ζητήστε από το παιδί να γράψει μια μικρή περίληψη και να κάνει μια σχετική ζωγραφιά. Το ίδιο μπορούν να κάνουν και οι γονείς και μετά να δείξετε τις ζωγραφιές και να διαβάσετε ο καθένας την περίληψή του.

- Τελειώνοντας το βιβλίο, κάντε ερωτήσεις στο παιδί, για να δείτε αν μπορεί αν θυμηθεί λεπτομέρειες από αυτά που διάβασε. 

- Ζητήστε από το παιδί να φτιάξει άλλο εξώφυλλο για το βιβλίο ή να αλλάξει το τέλος του! 

 

Απλές ασκήσεις για βελτίωση στην ανάγνωση

Απλές αλλά αποτελεσματικές ασκήσεις για βελτίωση στην ανάγνωση, που μπορείτε εύκολα να κάνετε με τα παιδιά σας στο σπίτι, κατάλληλες και για εξάσκηση στη σχολική τάξη. 

  • Ζητάμε από το να παιδί να βρει:

-Λέξεις που αρχίζουν από το γράμμα ?μ- (ή οποιοδήποτε άλλο)
-Λέξεις που αρχίζουν από τη συλλαβή ?βε- (ή άλλη)
-Λέξεις που έχουν μέσα το γράμμα ?ρ- (και με όλα τα γράμματα)

-Λέξεις που να περιέχουν τα γράμματα ?μ- και ?λ- π.χ. λεμόνι, καλάμι, μαλλιά
-Λέξεις που να περιέχουν το σύμπλεγμα ?κρ- (και με όλα τα συμπλέγματα)

  • Φτιάξτε με λευκό χαρτόνι κάρτες με τις συλλαβές. Μπορείτε να παίξετε πολλά παιχνίδια με αυτές. π.χ. Βάζετε τις κάρτες πάνω σε μια επιφάνεια και ζητάτε από το παιδί να σας δώσει την κάρτα με μία συλλαβή. Ζητάτε το παιδί να σας φτιάξει μια λέξη π.χ. γα-τα. Το παιδί μπορεί να διαβάσει την κάθε κάρτα με τις συλλαβές. Μπορείτε επίσης να φτιάξετε μια λέξη και να ζητήσετε από το παιδί να τη διαβάσει.
  • Φτιάξτε πάντα σε λευκό φόντο και έντονα χρώματα και γράμματα, κάρτες με όλα τα γράμματα της ελληνικής γλώσσας, κεφαλαία και μικρά. Ζητάτε από το παιδί να σας προφέρει το κάθε γράμμα, να βρει λέξεις που αρχίζουν από το κάθε γράμμα και να άντιστοιχίσει τα κεφαλαία με τα πεζά γράμματα.
  •  

Καλλιεργείστε την αναγνωστική διαίσθηση φτιάχνοντας προτάσεις από τις οποίες λείπει μια λέξη. Ο βαθμός δυσκολίας εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού. π.χ. Κάθε πρωί τρώω......., Πάω για.................στη θάλασσα. κ.λ.π

  • Φτιάξτε πίνακες, τους οποίους θα διαβάζουν τα παιδιά:

-με λέξεις που διαφέρουν στο πρώτο γράμμα. π.χ. πόδι-ρόδι, χάδι-λάδι, θέμα-δέμα, ζάρι-ψάρι, γέλα-σέλα κ.λ.π.
- σχηματίζονται με αντιμετάθεση συλλαβών π.χ. ζάρι ? ρίζα, παπί ? πάπια, λάμπα ? μπάλα
- διαφέρουν μόνο στον τονισμό π.χ. άλλα ? αλλά, γέρος - γερός, ρόδια - ροδιά, πόδια - ποδιά, χάλια - χαλιά κ.λ.π

  • Διαβάστε ένα κείμενο μαζί. Δηλαδή καθορίστε τη σειρά και τον κανόνα και διαβάστε εναλλάξ με το παιδί. π.χ. μια πρόταση το παιδί και μία ο μεγάλος ή μια παράγραφο ο καθένας. 

Πίνακες ανάγνωσης για τη δυσαναγνωσία

Όταν ένα παιδί δυσκολεύεται στην ανάγνωση, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε καρτέλες με λέξεις. 

- Λέξεις που έχουν τα ίδια γράμματα. Είναι πολύ σημαντικός πίνακας αφού πολλά παιδιά με δυσαναγνωσία/ δυσλεξία κάνουν αντιστροφή γραμμάτων ή συμπλεγμάτων κατά την ανάγνωση.

Μερικά παραδείγματα ζευγαριών λέξεων με ίδια γράμματα είναι τα εξής:

αργία - άγρια

ρίζα - ζάρι

μόνος - νομός

μπάλα - λάμπα

λέγω - γελώ

μίλα - λίμα

ρήξη - ξηρή

νότος - τόνος

σαφάρι - φαράσι

μάγος - γάμος

αγρός - αργός

καφές - φακές

αργά - ράγα

γερό - έργο

νίκησα - κίνησα

παπί - πίπα

σκέτα - στέκα

έλαβα- έβαλα

σόμπα - μπάσο

Γάλλος - λαγός

πάτα - τάπα

γύρος - υγρός

παρά - άρπα

ρόκα - κάρο 

- Λέξεις που διαφέρουν στον τόνο

Παραδείγματα

πότε - ποτέ

νόμος - νομός

λεύκα- λευκά

γέρος - γερός

άπλα - απλά

ζέστη - ζεστή

ρόδια - ροδιά

πόδια - ποδιά

πέτα - πετά

τρέλα - τρελά

μήνας - Μηνάς

κάπνα - καπνά

τζάμι - τζαμί

πάρα - παρά

άλλα - αλλά

μόνος-μονός

παίρνω-περνώ

σχολείο-σχόλιο

πορτοκάλι - πορτοκαλί

θέα - θεά

μάτια - ματιά. 

Γράφουμε τα ζευγάρια των λέξεων στον υπολογιστή με αρκετά μεγάλα γράμματα και δίνουμε τη λίστα στο παιδί να τη διαβάσει. Αν δυσκολεύεται τότε επαναλαμβάνουμε την άσκηση μερικές φορές σε άλλη μέρα, μέχρι το παιδί να μπορεί να διαβάσει με άνεση.

Όταν ένα παιδί δυσκολεύεται στην ανάγνωση, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε καρτέλες με λέξεις. 

- Λέξεις που έχουν τα ίδια γράμματα. Είναι πολύ σημαντικός πίνακας αφού πολλά παιδιά με δυσαναγνωσία/ δυσλεξία κάνουν αντιστροφή γραμμάτων ή συμπλεγμάτων κατά την ανάγνωση.

Μερικά παραδείγματα ζευγαριών λέξεων με ίδια γράμματα είναι τα εξής:

αργία - άγρια

ρίζα - ζάρι

μόνος - νομός

μπάλα - λάμπα

λέγω - γελώ

μίλα - λίμα

ρήξη - ξηρή

νότος - τόνος

σαφάρι - φαράσι

μάγος - γάμος

αγρός - αργός

καφές - φακές

αργά - ράγα

γερό - έργο

νίκησα - κίνησα

παπί - πίπα

σκέτα - στέκα

έλαβα- έβαλα

σόμπα - μπάσο

Γάλλος - λαγός

πάτα - τάπα

γύρος - υγρός

παρά - άρπα

ρόκα - κάρο 

- Λέξεις που διαφέρουν στον τόνο

Παραδείγματα

πότε - ποτέ

νόμος - νομός

λεύκα- λευκά

γέρος - γερός

άπλα - απλά

ζέστη - ζεστή

ρόδια - ροδιά

πόδια - ποδιά

πέτα - πετά

τρέλα - τρελά

μήνας - Μηνάς

κάπνα - καπνά

τζάμι - τζαμί

πάρα - παρά

άλλα - αλλά

μόνος-μονός

παίρνω-περνώ

σχολείο-σχόλιο

πορτοκάλι - πορτοκαλί

θέα - θεά

μάτια - ματιά. 

Γράφουμε τα ζευγάρια των λέξεων στον υπολογιστή με αρκετά μεγάλα γράμματα και δίνουμε τη λίστα στο παιδί να τη διαβάσει. Αν δυσκολεύεται τότε επαναλαμβάνουμε την άσκηση μερικές φορές σε άλλη μέρα, μέχρι το παιδί να μπορεί να διαβάσει με άνεση. 

 

 

 

Ασκήσεις για τη δυσκολία στην ανάγνωση

Γράφω για ακόμα μια φορά για τις δυσκολίες στην ανάγνωση, καθώς βλέπω ότι πολλά παιδιά παρουσιάζουν δυσαναγνωσία και θεωρώ πολύ σημαντικό να μάθει ένα παιδί να διαβάζει καλά. Ξέρω πως μέσα στις τάξεις οι δάσκαλοι ζητούν από τα παιδιά να διαβάσουν, πράγμα που απογοητεύει, αγχώνει και στεναχωρεί τα παιδιά που δυσκολεύονται, με αποτέλεσμα ακόμα και σε χαμηλή αυτοεκτίμηση και άγχος. Για αυτό σε κάθε πρόγραμμα παρέμβασης ειδικής αγωγής, πάντα βάζω ως πρώτη προτεραιότητα την ανάγνωση! Οι ασκήσεις που γράφω δεν είναι οι μόνες που μπορούμε να κάνουμε με παιδιά που έχουν δυσκολία στην ανάγνωση, αλλά κάποιες ενδεικτικές και πολύ αποτελεσματικές δραστηριότητες.

  • Βρες λέξεις που αρχίζουν από κάποιο γράμμα ή συλλαβή. π.χ. από το Β Το παιδί πρέπει να πει ή να γράψει λέξεις από αυτό το γράμμα (βαρέλι, βόλτα κ.λ.π.)
  • Βρες λέξεις που έχουν μέσα κάποιο γράμμα ή συλλαβή. π.χ. τη συλλαβή λα (καλάμι, καλάθι, πολλά)
  • Ανάγνωση καρτελών με συλλαβές (βα βε βο βω βι βη βυ, γα γε γο γω γι γη γυ κ.λ.π)- Το παιδί διαβάζει κάθετα και οριζόντια, κάθε φορά και πιο γρήγορα.
  • Ανάγνωση καρτελών με λέξεις ανά γράμμα ( γάτα, γάλα, γόμα, γούνα κ.λ.π) Μπορούν να συνοδεύονται και από κάποια σχετική εικόνα. 
  • Δίνουμε λέξεις με κάποιες συλλαβές να λείπουν ώστε το παιδί να βρει τη λέξη. π.χ. _ταλούδα, κου_λι, _τάμι
  • Ανάγνωση καρτελών με απλές προτάσεις. Αρχικά μπορείτε να γράφετε την κάθε λέξη με διαφορετικό χρώμα και μετά με το ίδιο χρώμα. π.χ. Πάω βόλτα στον κήπο, πίνω νερό. Η δυσκολία των προτάσεων αυξάνεται όσο υπάρχει πρόοδος και ανάλογα με την τάξη αλλά και τη δυσκολία του παιδιού. 
  • Ανάγνωση καρτελών με λέξεις που διαφέρουν στην πρώτη συλλαβή. π.χ. βόδι- πόδι, ζάρι- ψάρι, ψέμα- δέμα, ρέμα - θέμα, σήμα - ρήμα, θύμα - κύμα, λάδι- χάδι, λάβα- κάβα, κ.λ.π.
  • Ανάγνωση καρτελών με λέξεις που διαφέρουν μόνο στον τόνο. π.χ. άλλα - αλλά, γέρος- γερός, νόμος- νομός, μόνος-μονός, πόδια - ποδιά, παίρνω-περνώ, σχολείο-σχόλιο, μάτια-ματιά, πορτοκάλι - πορτοκαλί, θέα - θεά, μάτια - ματιά.
  • Διαβάστε ένα κείμενο μαζί. Μια πρόταση εσείς και μια πρόταση το παιδί.
  • Διαβάστε μικρά κείμενα με αστείους διαλόγους. π.χ. κόμικ, καραγκιόζη κ.λ.π.
  •  
  • Πηγη