Παρουσιάζεται ψηφιακό υλικό που προσομοιάζει το χειραπτικό που προτείνεται από την Μοντεσσόρι μέσω του λογισμικού Kidspiration. Η συγκεκριμένη εφαρμογή που προσομοιάζει τον «δισκο δεκαδικού» της Μοντεσσόρι ονομάζεται Base Ten Blocks.
ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ «ΔΙΣΚΟ ΔΕΚΑΔΙΚΟΥ» ΚΑΙ «BASETENBLOCKS»
Ένα υποθετικό σενάριο διδασκαλίας με τη χρήση τόσο του χειραπτικού όσο και του ψηφιακού υλικού θα μπορούσε να διαρθρώνεται σε τρεις διαφορετικές ημέρες. Στη μία μέρα τα παιδιά θα ασχοληθούν με το χειραπτικό υλικό και θα γίνει η εισαγωγή τους στις έννοιες που θέλουμε να διδάξουμε (στην προκειμένη περίπτωση τις έννοιες: μονάδα, δεκάδα, εκατοντάδα, χιλιάδα), τη δεύτερη μέρα θα γίνει η ανάλογη διαδικασία με τη χρήση του ψηφιακού υλικού (Kidspiration), ενώ την τρίτη μέρα τα παιδιά θα εργαστούν τόσο με το χειραπτικό, όσο και με το ψηφιακό υλικό παράλληλα προκειμένου να καταλάβει κ ο εκπαιδευτικός τι έχουν κατανοήσει, αν τα έχουν κατανοήσει επαρκώς και αν χρειάζονται κάποια επιπλέον βοήθεια ή επεξήγηση.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ: ΓΝΩΡΙΖΩ ΤΗ ΜΟΝΑΔΑ, ΤΗ ΔΕΚΑΔΑ, ΤΗΝ ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΑ ΚΑΙ ΤΗ ΧΙΛΙΑΔΑ
ΣΤΟΧΟΙ: Να εξοικειωθούν τα παιδιά με τις έννοιες της «μονάδας», της «δεκάδας», της «εκατοντάδας» και της «χιλιάδας». Να γίνει εξοικείωση με τις διαφορές που παρουσιάζουν αυτά τα μεγέθη μεταξύ τους. Να γνωρίσουν το «δίσκο δεκαδικού». Να γνωρίσουν το πρόγραμμα “Kidspiration”. Να έρθουν σε επαφή με την τεχνολογία (χρήση η/υ).
ΗΜΕΡΑ1η - ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟ «ΔΙΣΚΟ ΔΕΚΑΔΙΚΟΥ».
Στην πρώτη συνάντησή μας με τα παιδιά θα χρησιμοποιήσουμε το «δίσκο δεκαδικού» που προτείνει η Μαρία Μοντεσσόρι για την εκμάθηση των εννοιών «μονάδα», «δεκάδα», «εκατοντάδα», «χιλιάδα». Για να γίνει αυτό θα χρησιμοποιήσουμε και τη μέθοδο όπως η ίδια την προτείνει.
1. Καθόμαστε όλοι μαζί σε ένα τραπέζι (και ο εκπαιδευτικός και τα παιδιά)
2. Φέρνουμε στο τραπέζι το «δίσκο δεκαδικού» και ένα χαλάκι
3. Αφήσουμε λίγο χρόνο στα παιδιά να το κοιτάξουν.
4. Λέμε στα παιδιά πως αυτό που φέραμε στο τραπέζι ονομάζεται «δίσκος δεκαδικού»
5. Ξεκινάμε βγάζοντας τη μία μπίλια, την κοιτάμε, την περιεργαζόμαστε, την παρουσιάζουμε στα παιδιά και τους λέμε «αυτό ονομάζεται μονάδα»
6. Ζητάμε από τα παιδιά να επαναλάβουν μαζί μας τη λέξη «μονάδα»
7. Δίνουμε την μπίλια στα παιδιά και τους ζητάμε ένας ένας να την κοιτάξει, να την περιεργαστεί ενώ παράλληλα τους κάνουμε ερωτήσεις όπως «είναι μεγάλη;», «είναι σκληρή;», «είναι κρύα;»
8. Αφού όλα τα παιδιά έχουν επεξεργαστεί τη μονάδα την ακουμπάμε στο χαλάκι και παρουσιάζουμε τη μπάρα της δεκάδας.
9. Ακολουθούμε την ίδια διαδικασία όπως και με τη μονάδα, δηλαδή την περιεργαζόμαστε, την παρουσιάζουμε στα παιδιά και τους λέμε «αυτό ονομάζεται δεκάδα»
10. Ζητάμε από τα παιδιά να επαναλάβουν μαζί μας τη λέξη «δεκάδα» και δίνουμε στα παιδιά τη μπάρα προκειμένου να την περιεργαστούν και τα ίδια
11. Αφού τελειώσει η διαδικασία ακουμπάμε τη μπάρα της δεκάδας στο χαλάκι και λέμε στα παιδιά ότι «η δεκάδα είναι ίδια με 10 μονάδες»
12. Παίρνουμε τη μονάδα, την τοποθετούμε δίπλα στη δεκάδα και ξεκινάμε να μετράμε με τα παιδιά μία μία τις μπίλιες της δεκάδας
13. Συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο και για την εκατοντάδα, την περιεργαζόμαστε, στην παρουσιάζουμε στα παιδιά και τους λέμε «αυτό είναι μία εκατοντάδα»
14. Ζητάμε από τα παιδιά να επαναλάβουν τη λέξη «εκατοντάδα» όσες φορές χρειαστεί
15. Δίνουμε στα παιδιά την πλάκα της εκατοντάδας προκειμένου να την περιεργαστούν κι εκείνα
16. Αφού τελειώσει η διαδικασία ακουμπάμε την πλάκα της εκατοντάδας στο χαλάκι και λέμε στα παιδιά ότι «μία εκατοντάδα είναι ίση με 10 δεκάδες»
17. Παίρνουμε τη μπάρα της δεκάδας, την τοποθετούμε δίπλα στην πλάκα της εκατοντάδας και μετράμε μαζί με τα παιδιά πόσες δεκάδες έχει η εκατοντάδα
18. Φτάνοντας στον κύβο της χιλιάδας ακολουθούμε ξανά την ίδια ακριβώς διαδικασία όπως κ με τα προηγούμενα μεγέθη
19. Παίρνουμε τον κύβο στης χιλιάδας στα χέρια μας, τον περιεργαζόμαστε, τον παρουσιάζουμε στα παιδιά και τους λέμε «αυτό ονομάζεται χιλιάδα»
20. Δίνουμε στα παιδιά τον κύβο να τον περιεργαστούν ενώ παράλληλα κάνουμε τις κλασσικές ερωτήσεις όπως «είναι μεγάλη;», «είναι σκληρή;», «είναι κρύα;», «είναι βαριά;», είναι πιο βαριά από τις άλλες;», «είναι πιο μεγάλη η πιο μικρή από τις άλλες;»
21. Αφού ολοκληρώσουν τα παιδιά την επεξεργασία του κύβου της χιλιάδας, τον ακουμπάμε στο χαλάκι και λέμε στα παιδιά ότι «μία χιλιάδα είναι ίδια με 10 εκατοντάδες»
22. Παίρνουμε την πλάκα της εκατοντάδας, την τοποθετούμε δίπλα στον κύβο της χιλιάδας και μαζί με τα παιδιά μετράμε πόσες εκατοντάδες έχει η χιλιάδα.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ: Αφού έχουμε ακουμπισμένα στο τραπέζι όλα τα μεγέθη κάνουμε στα παιδιά ερωτήσεις όπως «πού είναι η μονάδα » «πού είναι η δεκάδα;» «πού είναι η εκατοντάδα;» «πού είναι η χιλιάδα;» και περιμένουμε από τα παιδιά να μας δείξουν με το χέρι την απάντησή τους. Αφού έχουμε σιγουρευτεί πως τα παιδιά έχουν κατανοήσει πλήρως τις ονομασίες των μεγεθών μπορούμε να κάνουμε ερωτήσεις όπως «πόσες μονάδες έχει η δεκάδα;» «πόσες δεκάδες έχει η εκατοντάδα;» «πόσες εκατοντάδες έχει η χιλιάδα;». η διαδικασία θα σταματήσει όταν είμαστε σίγουροι πως τα παιδιά έχουν κατανοήσει απόλυτα τις απαντήσεις των ερωτήσεων που τους θέτουμε.
Τοποθετώ χαλάκι μπροστά από το δίσκο δεκαδικού.
Παρουσιάζω τη μονάδα.
Παρουσιάζω τη δεκάδα και μετρώ πόσες μονάδες έχει.
Παρουσιάζω την εκατοντάδα και μετρώ πόσες δεκάδες έχει.
Παρουσιάζω τη χιλιάδα και μετρώ πόσες εκατοντάδες έχει.
Επαναλαμβάνουμε τις διαφορετικές ποσότητες, τα παιδιά παρατηρούν, μετρούν και ονομάζουν τα αποτελέσματά τους.
ΗΜΕΡΑ 2η-ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟ KIDSPIRATION
H δεύτερη συνάντηση με τα παιδιά θα περιλαμβάνει την παρουσίαση του kidspiration σε αυτά, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο προσομοιάζει τον «δίσκο του δεκαδικού». Πριν ξεκινήσουμε οποιαδήποτε διαδικασία θα κάνουμε μία συζήτηση στα παιδιά προκειμένου να δούμε τι θυμούνται από την προηγούμενή μας συνάντηση. Στη συνέχεια θα φροντίσουμε να ρωτήσουμε τα παιδιά αν έχουν υπολογιστή στο σπίτι, αν ασχολούνται με τον υπολογιστή, τι κάνουν όταν κάθονται στον υπολογιστή. Στη συνέχεια θα τους παρουσιάσουμε το Kidspiration, και συγκεκριμένα το Base Ten Blocks, το οποίο μοιάζει με τον «δίσκο δεκαδικού» μόνο που είναι σε ψηφιακή μορφή. Για την διδασκαλία μας πάλι θα χρησιμοποιήσουμε τις μεθόδους της Μοντεσσόρι, όπως και στην πρώτη μας συνάντηση με τα παιδιά. Μόνο που αυτή τη φορά η παρουσίαση θα είναι πιο σύντομη και θα δοθεί χρόνος στα παιδιά, στο τέλος της διαδικασίας, να ασχοληθούν τα ίδια με τον υπολογιστή και τον τρόπο λειτουργίας του προγράμματος. Αρχικά ανοίγουμε το πρόγραμμα και διαιρούμε την επιφάνεια εργασίας του σε 4 στήλες (μονάδα, δεκάδα, εκατοντάδα, χιλιάδα). Στη συνέχεια πατώ με το ποντίκι το κυβάκι της μονάδας και λέω στα παιδιά πως θα το τοποθετήσω στη στήλη που λέει «μονάδα». Κάνω το ίδιο και για τα υπόλοιπα μεγέθη. Αφού έχω συμπληρώσει και τις 4 στήλες, ρωτάω τα παιδιά αν θυμούνται πόσες μονάδες έχει η δεκάδα. πάω στη στήλη της δεκάδας και ‘’χωρίζω’’ τη δεκάδα σε 10 μονάδες. Κάνω το ίδιο και στην εκατοντάδα και στη χιλιάδα, αφού πρώτα ρωτήσω τα παιδιά. ‘’χωρίζω’’ την εκατοντάδα σε 10 δεκάδες και την χιλιάδα σε 10 εκατοντάδες. Στη συνέχεια δείχνω στα παιδιά πώς μπορούν να αλλάξουν τα χρώματα στα σχήματα. Μετά από αυτό τους δείχνω πως μπορούν να αλλάξουν και το μέγεθος αυτών. Ουσιαστικά η δεύτερη αυτή συνάντηση με τα παιδιά έχει ως στόχο να γίνει επανάληψη των όσων έχουν ήδη διδαχθεί, καθώς επίσης και να τους το παρουσιάσουμε κ με έναν άλλον τρόπο, πέρα από το δίσκο του δεκαδικού
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ: Αρχικά κάνουμε μία αναθεώρηση του τι θυμούνται τα παιδιά. με ερωτήσεις του τύπου «πού είναι η μονάδα» «πού είναι η δεκάδα;» «πού είναι η εκατοντάδα;» «πού είναι η χιλιάδα;» και περιμένουμε από τα παιδιά να μας δείξουν με το χέρι την απάντησή τους. Όπως και στην πρώτη συνάντηση αφού έχουμε σιγουρευτεί πως τα παιδιά έχουν κατανοήσει πλήρως τις ονομασίες των μεγεθών μπορούμε να κάνουμε ερωτήσεις όπως «πόσες μονάδες έχει η δεκάδα;» «πόσες δεκάδες έχει η εκατοντάδα;» «πόσες εκατοντάδες έχει η χιλιάδα;». η διαδικασία θα σταματήσει όταν είμαστε σίγουροι πως τα παιδιά έχουν κατανοήσει απόλυτα τις απαντήσεις των ερωτήσεων που τους θέτουμε. Αυτά τα κάνουμε απλά και μόνο για να γίνει μία υπενθύμιση στα παιδιά κ για να είμαστε εντελώς σίγουροι πως έχουν εμπεδώσει όσα έμαθαν. Στη συνέχεια ρωτάμε τα παιδιά αν θυμούνται πώς αλλάζουμε τα χρώματα στο kidspiration, πώς αλλάζουμε το μέγεθος των σχημάτων, πώ τα κάνουμε να «χωριστούν» και πώς να «κολλήσουν» ξανά. Αφού σιγουρευτούμε πως τα παιδιά έχουν κατανοήσει τον τρόπο λειτουργίας του προγράμματος τα αφήνουμε να πειραματιστούν τα ίδια με αυτό κ καθόμαστε περιμένοντας να λύσουμε οποιαδήποτε απορία μπορεί να γεννηθεί.
Χωρίζω την επιφάνεια εργασίας σε μονάδες, δεκάδες, εκατοντάδες, χιλιάδες.
Παρουσιάζω σταδιακά τη μονάδα, τη δεκάδα. την εκατοντάδα και τη χιλιάδα.
Δείχνω στα παιδιά πόσες μονάδες είναι η δεκάδα, πόσες δεκάδες η εκατοντάδα, πόσες εκατοντάδες η χιλιάδα.
Εξηγώ στα παιδιά τις δυνατότες του λογισμικού και πώς να τις επιλέξουν. Τα αφήνω να πειραματιστούν και να δημιουργήσουν τα δικά τους σύνολα.
ΗΜΕΡΑ 3η-ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΟΛΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
Στην Τρίτη και τελευταία μας ημέρα, αρχικά καθόμαστε μα τα παιδιά στη γωνιά της παρεούλας. Κάνουμε μια γενική αποτίμηση των δύο προηγούμενων ημερών. Ρωτάμε τα παιδιά τι τους άρεσε πιο πολύ και γιατί. Ρωτάμε επίσης να μας πούνε τι θυμούνται τόσο από το «δίσκο δεκαδικού», όσο και από το Kidspiration. Τους κάνουμε κάποιες ερωτήσεις που στόχο έχουν την επανάληψη των όσων μάθανε. Στη συνέχεια καθόμαστε στο τραπέζι και μοιράζουμε στα παιδιά φύλλα εργασίας τα οποία περιέχουν κάποιες ακροστιχίδες. (τα φύλλα εργασίας τα παραθέτω παρακάτω). Αφού τα παιδιά τελειώσουν, και εφόσον συμπληρώσουν σωστά τις ακροστιχίδες τα αφήνω να επιλέξουν αν θέλουν να ασχοληθούν ξανά είτε με το «δίσκο δεκαδικού», είτε στον υπολογιστή με το Kidspiration.