 |
| πηγη |
Αυτό το άρθρο γράφτηκε για να πραγματευτεί κοινούς μύθους για τις Διαταραχές Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης (Δ.Α.Ο.) ή τις Αισθητηριακές Δυσκολίες (ΑΔ). Ως βάση για αυτό το άρθρο, η συγγραφέας στηρίχτηκε στις εμπειρίες, τις ιδέες και τις απόψεις που συνέλεξε από πάνω από 150 άτομα με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας (ΥΛΑ).
Τι είναι η αισθητηριακή δυσλειτουργία;
Ως «αισθητηριακή δυσλειτουργία» ορίζεται για τους σκοπούς του άρθρου η αδυναμία του σώματος να ερμηνεύσει το αισθητηριακό εισερχόμενο (όπως η γεύση, η όσφρηση, η κίνηση, η αφή, η ακοή, η όραση) για να το χρησιμοποιήσει κατάλληλα. Με άλλα λόγια, η αισθητηριακή δυσλειτουργία συμβαίνει κάθε φορά που ένα άτομο λαμβάνει μεγαλύτερη ή μικρότερη ανατροφοδότηση από τον κόσμο. Ως «Εξωτερικό Ερέθισμα» ορίζεται ό,τι μπορεί να επηρεάσει κάποια από τις αισθήσεις: ένα φανάρι, ένα ξυπνητήρι, μια αγκαλιά, αρώματα, φώτα τοίχων, ένα πιάτο φαγητό, ένα πλήθος ανθρώπων κλπ.
Ως «αισθητηριακή δυσλειτουργία» ορίζεται για τους σκοπούς του άρθρου η αδυναμία του σώματος να ερμηνεύσει το αισθητηριακό εισερχόμενο (όπως η γεύση, η όσφρηση, η κίνηση, η αφή, η ακοή, η όραση) για να το χρησιμοποιήσει κατάλληλα. Με άλλα λόγια, η αισθητηριακή δυσλειτουργία συμβαίνει κάθε φορά που ένα άτομο λαμβάνει μεγαλύτερη ή μικρότερη ανατροφοδότηση από τον κόσμο. Ως «Εξωτερικό Ερέθισμα» ορίζεται ό,τι μπορεί να επηρεάσει κάποια από τις αισθήσεις: ένα φανάρι, ένα ξυπνητήρι, μια αγκαλιά, αρώματα, φώτα τοίχων, ένα πιάτο φαγητό, ένα πλήθος ανθρώπων κλπ.
Στο άρθρο η συγγραφέας χρησιμοποιεί ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα:
«Φανταστείτε για μια στιγμή . . .
Μπαίνετε για πρώτη φορά σε ένα γραφείο για μια σημαντική συνέντευξη για να προσληφθείτε σε μία σημαντική για εσάς θέση εργασίας. Αυτόματα δέχεστε ένα «χτύπημα» από την πολύ δυσάρεστη μυρωδιά ότι κάτι σαπίζει στο ψυγείο αναμιγνυόμενη με τη μυρωδιά ενός μεθυστικού για εσάς αρώματος. Νιώθετε τάση για έμετο. Λαμπερά φώτα λάμπουν κατευθείαν μπροστά στα μάτια σας και έτσι δεν είστε σίγουροι αν υπάρχουν δύο ή τρεις άνθρωποι που κάθονται στο τραπέζι μπροστά σας.
Μπαίνετε για πρώτη φορά σε ένα γραφείο για μια σημαντική συνέντευξη για να προσληφθείτε σε μία σημαντική για εσάς θέση εργασίας. Αυτόματα δέχεστε ένα «χτύπημα» από την πολύ δυσάρεστη μυρωδιά ότι κάτι σαπίζει στο ψυγείο αναμιγνυόμενη με τη μυρωδιά ενός μεθυστικού για εσάς αρώματος. Νιώθετε τάση για έμετο. Λαμπερά φώτα λάμπουν κατευθείαν μπροστά στα μάτια σας και έτσι δεν είστε σίγουροι αν υπάρχουν δύο ή τρεις άνθρωποι που κάθονται στο τραπέζι μπροστά σας.
Όταν τελικά αισθάνεστε το δρόμο σας προς μια καρέκλα μέσα από το αποπροσανατολιστικό φως, κάποιος σας κάνει μια ερώτηση πάνω από τον ήχο ενός δυνατού ανεμιστήρα που στριφογυρίζει με ένα ενοχλητικό βόμβο. Αόριστα λοιπόν ακούτε να λένε κάποιες σκόρπιες λέξεις: «Αυτή . . . περιζήτητη . . . επιτροπή θα. . . προσόντα . . . φέρουν. . . υποψηφίων ;» Θέλετε πραγματικά αυτή τη δουλειά , αλλά δεν έχετε ιδέα ποια ήταν η ερώτηση και επιπλέον ξαφνικά γνωρίζετε ότι τα μάτια σας αλληθωρίζουν, τρίβετε τη μύτη σας και τραβηχτήκατε προς τα πίσω όταν μπήκατε στο δωμάτιο για να αντιμετωπίσετε τις ισχυρές οσμές και τα δυνατά φώτα. Σίγουρα δεν ήταν αυτή η πρώτη εντύπωση που ελπίζατε ότι θα κάνατε στους πιθανούς μέλλοντες εργοδότες σας. Μέσα σε όλη αυτή τη συνθήκη μπορεί να απαντήσατε: «λοιπόν , οι υποψήφιοι για τη θέση αυτή θα πρέπει να είναι εργατικοί , αξιόπιστοι και δημιουργικοί».
Μια φωνή από απέναντι απαντά και πάλι πάνω από τον ανεμιστήρα «Ναι αλλά …… υψηλότερα στον ………… εργασία; ………. προσλάβω …….. άλλο;».
Έχετε την οδυνηρή επίγνωση ότι ο θόρυβος του ανεμιστήρα και η αίσθηση ανακατέματος στο στομάχι σας σας εμπόδισε να ακούσετε την ερώτηση όπως πραγματικά έγινε : «Αυτή είναι μία περιζήτητη θέση. Η επιτροπή θα ήθελε να μάθει ποια είναι τα προσόντα σας που μπορούν να φέρουν την εργασία σας σε υψηλότερο επίπεδο από αυτό των υπόλοιπων υποψηφίων ;» . «Ναι αλλά τι είναι αυτό που σας θέτει υψηλότερα στον ανταγωνισμό για αυτή την εργασία; Γιατί θα πρέπει να προσλάβω εσάς και όχι κάποιον άλλο;».
Πρέπει να αντιμετωπίζονται τα θέματα της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης πριν από την αντιμετώπιση των δυσκολιών Κοινωνικοποίησης και Επικοινωνίας; ΝΑΙ!
Από όλα τα χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τον αυτισμό, τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού δηλώνουν επίμονα ότι η κατανόηση και η αντιμετώπιση του πώς το σώμα τους ερμηνεύει τις αισθήσεις είναι ένα από τα πιο ευεργετικά πράγματα που μπορούν να κάνουν τα νευροτυπικά άτομα για να υποστηρίξουν και να αναπτύξουν τη δημιουργικότητα στους ανθρώπους με ΥΛΑ.
Παρόλο που οι άνθρωποι στο φάσμα του αυτισμού το αναφέρουν εδώ και πάρα πολλά χρόνια, η πρώτιστη αντιμετώπιση των δυσκολιών στην αισθητηριακή ολοκλήρωση και επεξεργασία είναι μια σχετικά νέα έννοια για τους επαγγελματίες του αυτισμού που είναι συνήθως εξοικειωμένοι με την αντιμετώπιση των δυσκολιών της κοινωνικοποίησης και της επικοινωνίας πρώτιστα και ίσως μερικές φορές με τον αποκλεισμό των δυσκολιών στην αισθητηριακή ολοκλήρωση σε δεύτερο βαθμό.
Ιδιαίτερη ανησυχία για τους επαγγελματίες προκαλεί η έλλειψη ερευνών που να δείχνουν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας αισθητηριακής ολοκλήρωσης για τα άτομα με αυτισμό. Ενώ υπάρχουν αναδυόμενα στοιχεία που δείχνουν ότι το μασάζ βαθειάς πίεσης βοηθάει πολύ, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να δώσει στην θεραπεία αισθητηριακής ολοκλήρωσης την προσοχή που της αξίζει και να παρέχουν αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές για τα άτομα που αντιμετωπίζουν αισθητηριακές δυσλειτουργία .
Οι πρόσφατες αλλαγές στην Πέμπτη έκδοση του DSM από την American Psychiatric Association (APA ), υπογραμμίζουν το βαθμό στον οποίο ένα άτομο έρχεται σε περιορισμένες και επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές που συνδέονται με την αισθητηριακή ολοκλήρωση, κάτι που μπορεί να παρέχει ένα πλαίσιο για να βοηθήσει τους επαγγελματίες στην καλύτερη αντιμετώπιση των προβλημάτων στην αισθητηριακή ολοκλήρωση. Στο Κριτήριο Β4 του DSM V αναφέρει συγκεκριμένα «υπέρ – ή υπό- αντιδραστικότητα στις αισθητηριακές πληροφορίες ή ασυνήθιστο ενδιαφέρον σε αισθητηριακές πτυχές του περιβάλλοντος » .
Κοινοί Αισθητηριακοί Μύθοι
Μύθος 1: «Οι άνθρωποι έχουν μόνο πέντε αισθήσεις: γεύση, αφή, όραση, όσφρηση και ακοή».
Πραγματικότητα 1: Εκτός από τη γεύση, αφή, όραση, όσφρηση και ακοή, υπάρχουν δύο επιπλέον αισθήσεις που μερικές φορές ονομάζονται και «οι κρυφές αισθήσεις», οι αιθουσαίες και ιδιοδεκτικές αισθήσεις.
Πραγματικότητα 1: Εκτός από τη γεύση, αφή, όραση, όσφρηση και ακοή, υπάρχουν δύο επιπλέον αισθήσεις που μερικές φορές ονομάζονται και «οι κρυφές αισθήσεις», οι αιθουσαίες και ιδιοδεκτικές αισθήσεις.
Με τον όρο «Αιθουσαία αίσθηση», αναφέρεται η αίσθηση της ισορροπίας που ρυθμίζεται από το εσωτερικό αυτί. Δημιουργεί την ευαισθητοποίηση του χώρου, την αίσθηση της βαρύτητας και την κίνηση καθώς κινείται το κεφάλι και το σώμα αλλάζοντας τη θέση του σε σχέση με τη γη.
Με τον όρο «Ιδιοδεκτική αίσθηση», αναφέρεται η συνειδητοποίηση του τι κάνουν τα μέρη του σώματός μας και πού βρίσκονται σε σχέση με τον κόσμο γύρω μας. Οι μύες, οι αρθρώσεις και οι σύνδεσμοι παρέχουν στο σώμα μας αυτές τις πληροφορίες.
Μύθος 2 :
Οι άνθρωποι στο φάσμα δέχονται την εμπειρία της όρασης, ακοής , αφής, γεύσης, όσφρησης , ισορροπίας και γνώσης του σώματος «ακριβώς όπως όλοι οι άλλοι». Όταν διαμαρτύρονται για συγκεκριμένες αισθητηριακές ιδιαιτερότητες, αυτό το κάνουν για να αποφύγουν κάτι ή ζητάνε προσοχή ή αυτό είναι απλά ένα ψυχολογικό πρόβλημα .
Οι άνθρωποι στο φάσμα δέχονται την εμπειρία της όρασης, ακοής , αφής, γεύσης, όσφρησης , ισορροπίας και γνώσης του σώματος «ακριβώς όπως όλοι οι άλλοι». Όταν διαμαρτύρονται για συγκεκριμένες αισθητηριακές ιδιαιτερότητες, αυτό το κάνουν για να αποφύγουν κάτι ή ζητάνε προσοχή ή αυτό είναι απλά ένα ψυχολογικό πρόβλημα .
Πραγματικότητα 2 :
Η αισθητηριακή δυσλειτουργία είναι μία πραγματικότητα. Τα άτομα που βρίσκονται στο αυτιστικό φάσμα εμφανίζουν σημαντικά αυξημένη αισθητηριακή ανατροφοδότηση από τα όργανα τους.
Η αισθητηριακή δυσλειτουργία είναι μία πραγματικότητα. Τα άτομα που βρίσκονται στο αυτιστικό φάσμα εμφανίζουν σημαντικά αυξημένη αισθητηριακή ανατροφοδότηση από τα όργανα τους.
Αυτό μπορεί να προκαλέσει σύγχυση, αποπροσανατολισμό, ακόμη και πόνο σε ορισμένες περιπτώσεις. Οι άνθρωποι στο φάσμα του αυτισμού μπορεί επίσης να εμφανίσουν μειωμένη αισθητηριακή λειτουργία στην προσπάθειά τους να παραμείνουν ανεπηρέαστα από τα γεγονότα που θα μπορούσαν να προκαλέσουν σε αυτά τα άτομα να αισθανθούν δυσφορία ή πόνο («σαν να τους έσπαγε το κόκκαλο ή να πονούσαν πολύ δυνατά»).
Οι άνθρωποι που είναι υπερευαίσθητοι σε συγκεκριμένους ήχους, υφές, γεύσεις, οπτικά ερεθίσματα ή μυρωδιές, αναφέρονται ως «υπερευαίσθητοι» . Οι άνθρωποι που δεν αισθάνονται τα ερεθίσματα τόσο όσο οι νευροτυπικοί άνθρωποι, αναφέρονται ως «υποευαίσθητοι» .
Οι άνθρωποι με ΥΛΑ συχνά αναφέρουν ότι οι αισθητηριακές εμπειρίες και αντιλήψεις τους διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε κάθε πτυχή της ζωής τους, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητάς τους να λειτουργούν στο περιβάλλον τους και να σχετίζονται με άλλους ανθρώπους. Αυτό είναι ένα πολύ κρίσιμο σημείο που πρέπει εμείς οι νευροτυπικοί να καταλάβουμε: Όταν ένα άτομο είναι υπερευαίσθητο ή / και υποευαίσθητο , η ανισορροπία αυτή μπορεί να επηρεάσει κάθε πτυχή της ζωής του όπως είναι η ικανότητα να επικοινωνεί και να συναναστρέφεται αποτελεσματικά ! Η αντιμετώπιση της αισθητηριακής δυσλειτουργίας μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της επικοινωνίας και κοινωνικοποίησης σε πολλούς ανθρώπους με ΥΛΑ .
Δυστυχώς, οι νευροτυπικοί πολύ συχνά απορρίπτουμε την αισθητηριακή δυσλειτουργία γιατί ποτέ δεν την έχουμε βιώσει. Έτσι λοιπόν, αν και είναι ένα από τα πιο σημαντικά θέματα που προσδιορίζουν τους ανθρώπους στο φάσμα, είναι επίσης ένα από τα λιγότερο κατανοητά στις πτυχές του αυτισμού. Το αποτέλεσμα είναι ότι το άτομο βιώνει δυσκολίες αλλά ταυτόχρονα του προσφέρεται πολύ μικρή υποστήριξη για να αντιμετωπίσει τις αισθητηριακές προκλήσεις που το βομβαρδίζουν.
Το θετικό από την άλλη είναι ότι πολλοί άνθρωποι στο φάσμα του αυτισμού έχουν μια οξεία συνειδητοποίηση του σώματός τους και ενημερότητα τυχόν ανεπαίσθητων αλλαγών που μπορεί να είναι χρήσιμες όταν προσπαθούν να καθορίσουν χρήσιμες δίαιτες , φάρμακα ή απαραίτητες θεραπείες. Μερικά από αυτά τα άτομα χρησιμοποιούν αυξημένα τις αισθήσεις τους προς όφελός τους στην επαγγελματική τους σταδιοδρομία και την προσωπική τους ζωή. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και τα αισθητηριακά προβλήματα μπορεί να είναι πολύ συντριπτικά για ορισμένα άτομα με ΥΛΑ, ενώ να επηρεάζουν άλλα μόνο πολύ πιο ήπια.
Μύθος 3:
Οι άνθρωποι δεν μπορεί να είναι υπερευαίσθητοι και υποευαίσθητοι ταυτόχρονα.
Οι άνθρωποι δεν μπορεί να είναι υπερευαίσθητοι και υποευαίσθητοι ταυτόχρονα.
Πραγματικότητα 3:
Είναι δυνατόν να έχουν τόσο υπερευαισθησία όσο και υποευαισθησία.
Είναι δυνατόν να έχουν τόσο υπερευαισθησία όσο και υποευαισθησία.
Για παράδειγμα, είναι δυνατόν να είναι υπερευαίσθητοι σε συγκεκριμένους ήχους, (για παράδειγμα στον ήχο του DVD καθώς περιστρέφεται στο DVD player, αλλά να μην επηρεαστούν από τον ήχο μιας έκρηξης πυροτεχνήματος.
Μύθος 4:
Οι άνθρωποι που κάνουν «αυτοερεθισμούς» (για παράδειγμα: λικνίσματα μπρος-πίσω, κούνημα των δάχτυλων τους μπροστά στα μάτια τους, σύσπαση του λαιμού σε μία πλευρά, φτερουγίσματα με τα χέρια τους) δεν έχουν κανέναν έλεγχο πάνω στο πότε και πού παρουσιάζουν αυτές τις συμπεριφορές και αν επιτύχουν έλεγχο σε αυτές τις συμπεριφορές, τότε παύουν να έχουν αυτισμό.
Οι άνθρωποι που κάνουν «αυτοερεθισμούς» (για παράδειγμα: λικνίσματα μπρος-πίσω, κούνημα των δάχτυλων τους μπροστά στα μάτια τους, σύσπαση του λαιμού σε μία πλευρά, φτερουγίσματα με τα χέρια τους) δεν έχουν κανέναν έλεγχο πάνω στο πότε και πού παρουσιάζουν αυτές τις συμπεριφορές και αν επιτύχουν έλεγχο σε αυτές τις συμπεριφορές, τότε παύουν να έχουν αυτισμό.
Πραγματικότητα 4:
Πολλά άτομα υψηλής λειτουργικότητας είναι σε θέση να ρυθμίζουν το πότε και πού «αυτοερεθίζονται».
Πολλά άτομα υψηλής λειτουργικότητας είναι σε θέση να ρυθμίζουν το πότε και πού «αυτοερεθίζονται».
Έχουν μάθει ότι ορισμένες συμπεριφορές δεν θεωρούνται κοινωνικά αποδεκτές και μπορεί να καταβάλουν ιδιαίτερες προσπάθειες για να κρατήσουν αυτές τις συμπεριφορές έξω από το βλέμμα των άλλων σε ορισμένα περιβάλλοντα ή όταν βρίσκονται με ορισμένα άτομα.
Μύθος 5:
Οι άνθρωποι με ΥΛΑ «αυτοερεθίζονται» για να ενοχλήσουν ή να αναστατώσουν τους άλλους ανθρώπους.
Οι άνθρωποι με ΥΛΑ «αυτοερεθίζονται» για να ενοχλήσουν ή να αναστατώσουν τους άλλους ανθρώπους.
Πραγματικότητα 5:
Οι άνθρωποι με ΥΛΑ «αυτό ερεθίζονται» για την ανακουφιστούν από το άγχος τους ή επειδή ενθουσιάζονται (που στην ουσία και αυτό προκαλεί ένα αυξημένο άγχος).
Οι άνθρωποι με ΥΛΑ «αυτό ερεθίζονται» για την ανακουφιστούν από το άγχος τους ή επειδή ενθουσιάζονται (που στην ουσία και αυτό προκαλεί ένα αυξημένο άγχος).
Επιπλέον, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι οι άνθρωποι στο φάσμα του αυτισμού συχνά δεν γενικεύουν νέες πληροφορίες και δεξιότητες από τη μια κατάσταση στην άλλη. Για παράδειγμα, το ότι ένα άτομο με ΥΛΑ έχει μάθει να μην λικνίζεται στο σχολείο δεν σημαίνει ότι θα μεταφέρει αυτόματα αυτή τη γνώση στο super market ή το σπίτι της γιαγιάς.
Μύθος 6:
Οι αισθητηριακές εμπειρίες των ανθρώπων παραμένουν σταθερές ανεξάρτητα από το χρόνο, τον τόπο και την περίσταση. Αν ανέχονται κάτι στη δουλειά ή το σχολείο, θα πρέπει επίσης να είναι σε θέση να το ανεχθούν στο σπίτι ή αν το ανέχονταν την περασμένη εβδομάδα, θα πρέπει να είναι σε θέση να το ανεχθούν και σήμερα.
Οι αισθητηριακές εμπειρίες των ανθρώπων παραμένουν σταθερές ανεξάρτητα από το χρόνο, τον τόπο και την περίσταση. Αν ανέχονται κάτι στη δουλειά ή το σχολείο, θα πρέπει επίσης να είναι σε θέση να το ανεχθούν στο σπίτι ή αν το ανέχονταν την περασμένη εβδομάδα, θα πρέπει να είναι σε θέση να το ανεχθούν και σήμερα.
Πραγματικότητα 6 :
Η ανοχή ενός ατόμου σε αισθητικά ερεθίσματα μπορεί να διαφέρει σημαντικά από τη μία στην άλλη περίσταση.
Η ανοχή ενός ατόμου σε αισθητικά ερεθίσματα μπορεί να διαφέρει σημαντικά από τη μία στην άλλη περίσταση.
Για παράδειγμα, πολλοί άνθρωποι με ΥΛΑ αναφέρουν ότι είναι σε θέση να αντέχουν ορισμένους ήχους ή φώτα σε δημόσιους χώρους όπως το σχολείο ή την εργασία, αλλά αυτό απαιτεί τόσο πολύ ενέργεια και προσπάθεια εκ μέρους τους για να αντέξουν όλο αυτό τον αισθητηριακό χείμαρρο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου που όταν επιστρέψουν στον δικό τους περιβάλλον και χώρο, θα πρέπει να «κλείσουν» αφού προσπάθησαν τόσο πολύ εκεί που έπρεπε να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου μπορεί να εμφανίσουν ένα αίσθημα πόνου ή δυσφορίας σε θορύβους, υφές, οσμές ή και οπτικά ερεθίσματα. Είναι «σαν να έχουν εξαντλήσει όλα το ζεστό νερό του θερμοσίφωνα τους και θα πρέπει να περιμένουν μέχρι να ξαναζεσταθεί». Κατά τη διάρκεια αυτής της αναμονής για «ξαναζέσταμα» , για να ανακουφιστούν από την ένταση που έχει συσσωρευτεί, μπορεί να εμφανιστούν με αυξημένη ένταση το λίκνισμα, χτύπημα χεριών και άλλες αισθητηριακές συμπεριφορές.
Μπορεί να είναι πιο δύσκολο για ένα άτομο να ανεχθεί την αισθητηριακή διέγερση σε περιόδους μετάβασης ή αλλαγής. Για παράδειγμα : αλλαγές σε ευθύνες εργασίας, ένα νέο αυτοκίνητο, διαμονή σε νέο σπίτι, ο θάνατος ή η γέννηση ενός μέλους της οικογένειας, ένας νέος δάσκαλος στο Σχολείο, ένας νέος συμμαθητής κλπ .
Επιπλέον, μερικά άτομα αναφέρουν ότι έχουν δυσκολία που αντιμετωπίζουν περισσότερες από μία αίσθηση σε μια στιγμή. Για παράδειγμα , η αίσθηση του νερού στο ντους μπορεί να είναι ανεκτή στο σκοτάδι αλλά συντριπτική αν είναι τα φώτα αναμμένα. Ή η οπτική επαφή μπορεί να είναι σχετικά άνετη να επιτευχθεί εκτός εάν υπάρχει θόρυβος υποβάθρου από άλλους ανθρώπους που μιλούν ή αν ένας άνθρωπος μιλάει γρήγορα.
Μύθος 7 :Η απροσεξία και η υπερκινητικότητα σε άτομα με ΥΛΑ αντιμετωπίζονται καλύτερα με την λήψη φαρμάκων για το Σύνδρομο Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠ-Υ).
Πραγματικότητα 7 :
Το σοβαρό άγχος μπορεί συχνά να μοιάζει με τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ .
Το σοβαρό άγχος μπορεί συχνά να μοιάζει με τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ .
Το άγχος ορίζεται ως υπερβολική ανησυχία και αγωνία μήπως εμφανιστούν εκδηλώσεις της ζωής ή γεγονότα που θεωρητικά ήταν απίθανο να συμβούν. Οι σκέψεις για το τι θα μπορούσε να συμβεί κυριαρχούν στην καθημερινότητα του ατόμου με ΔΑΦ και παρεμβαίνουν στην ικανότητά του να απολαμβάνει τη ζωή και στην εκτέλεση των καθημερινών εργασιών του. Επιπλέον, τα άτομα που έχουν άγχος συχνά αναφέρουν σωματικές αισθήσεις ή συμπτώματα, όπως ταχυκαρδία, δυσκολία στην αναπνοή, εφίδρωση, στομαχόπονους , πονοκεφάλους, απώλεια της όρεξης και προβλήματα ύπνου.
Τα διεγερτικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη ΔΕΠ-Υ, μπορεί τελικά να εντείνουν το άγχος και να προκαλέσουν αύξηση στις αισθητηριακές συμπεριφορές αναζήτησης. Προκειμένου τα άτομα στο φάσμα να ζήσουν άνετα και να αξιοποιήσουν το δυναμικό τους, είναι απολύτως ζωτικής σημασίας να αντιμετωπιστούν τυχόν προβλήματα άγχους. Δυστυχώς, το άγχος συχνά παραβλέπεται ή διαγιγνώσκεται λανθασμένα ως ΔΕΠ-Υ στα άτομα με αυτισμό και τα αποτελέσματα μπορεί να είναι βαθύτατα εξουθενωτικά για αυτά.
Μύθος 8 :
Εάν ένα άτομο παρουσιάζει παράξενες προτιμήσεις και ανάγκες όπως να βάζει τα πράγματα σε ευθείες, έχουν μια συγκεκριμένη ρουτίνα ή τελετουργίες (πχ να πηγαίνουν με τον ίδιο τρόπο μέχρι την είσοδο ενός δωματίου ή το πλύσιμο των χεριών), έχουν ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (ΙΨΔ- OCD) .
Εάν ένα άτομο παρουσιάζει παράξενες προτιμήσεις και ανάγκες όπως να βάζει τα πράγματα σε ευθείες, έχουν μια συγκεκριμένη ρουτίνα ή τελετουργίες (πχ να πηγαίνουν με τον ίδιο τρόπο μέχρι την είσοδο ενός δωματίου ή το πλύσιμο των χεριών), έχουν ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (ΙΨΔ- OCD) .
Πραγματικότητα 8 :
Πολλοί άνθρωποι που με ΥΛΑ, συχνά διαγιγνώσκονται λανθασμένα ότι έχουν ΙΨΔ, ειδικά όταν εμφανίζουν περιορισμένη επικοινωνία και προκλητικές συμπεριφορές κοινωνικοποίησης .
Πολλοί άνθρωποι που με ΥΛΑ, συχνά διαγιγνώσκονται λανθασμένα ότι έχουν ΙΨΔ, ειδικά όταν εμφανίζουν περιορισμένη επικοινωνία και προκλητικές συμπεριφορές κοινωνικοποίησης .
Ενώ είναι αλήθεια ότι η διάγνωση ΥΛΑ και ΙΨΔ μπορεί να μοιάζουν πολύ στην επιφάνεια αλλά υπάρχει σημαντική διαφορά και πρέπει να διαφοροδιαγνώσκεται. Η καθοριστική διαφορά είναι ότι εκτός από τις ιδεοψυχαναγκαστικές τάσεις, όλα τα άτομα με ΥΛΑ έχουν δυσκολία στην επικοινωνία και την κοινωνικοποίηση μαζί με τις ψυχαναγκαστικές τάσεις τους. Τα άτομα με ΙΨΔ δεν έχουν αξιοσημείωτα ελλείμματα στην ικανότητά τους να κοινωνικοποιηθούν ή να επικοινωνούν. Δυστυχώς, οι άνθρωποι με ΥΛΑ, οι οποίοι λαμβάνουν τη διάγνωση της ΙΨΔ συχνά δεν παίρνουν αναγκαία βοήθεια με την επικοινωνία και την κοινωνικοποίηση. Επιπλέον, ακόμη και αν η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή είναι μια διαταραχή άγχους, τα άτομα αυτά μπορεί να μην πάρουν βοήθεια για το άγχος τους, διότι το επίκεντρο της θεραπείας συχνά είναι να εξαλείψει αισθητηριακές συμπεριφορές που αναζητούν και όχι στην αντιμετώπιση του υποκείμενου άγχους που προκαλεί αυτή τη συμπεριφορά.
Μύθος 9:
Δεν είναι δίκαιο να επιτρέπεται μερικοί μαθητές έχουν μαξιλαράκια καθίσματος, μαλακά μπαλάκια, καπέλα, γυαλιά ηλίου ή ακουστικά ή άλλες αισθητηριακές επιβοηθήσεις γιατί δεν έχουν όλοι οι μαθητές τη δυνατότητα να τα έχουν.
Δεν είναι δίκαιο να επιτρέπεται μερικοί μαθητές έχουν μαξιλαράκια καθίσματος, μαλακά μπαλάκια, καπέλα, γυαλιά ηλίου ή ακουστικά ή άλλες αισθητηριακές επιβοηθήσεις γιατί δεν έχουν όλοι οι μαθητές τη δυνατότητα να τα έχουν.
Πραγματικότητα 9:
Οι αισθητηριακές προσαρμογές στην τάξη ή στην εργασία δεν είναι παιχνίδια, είναι εργαλεία.
Οι αισθητηριακές προσαρμογές στην τάξη ή στην εργασία δεν είναι παιχνίδια, είναι εργαλεία.
Είναι αναγκαίες προσαρμογές για να βοηθήσουν ορισμένους μαθητές να είναι επιτυχείς με τον ίδιο τρόπο, όπως τα γυαλιά συμβάλουν στη βελτίωση της όρασης και τα ακουστικά βαρηκοΐας βελτιώνουν τις ακουστικές ικανότητες σε ορισμένα άτομα. Οι αισθητηριακές προσαρμογές μπορεί να βοηθήσουν να ανακουφιστεί το άγχος και το στρες και να βελτιωθεί η εστίαση. Έτσι λοιπόν μειώνουν τις πιθανότητες μιας κατάρρευσης ή μίας νοητικής υπερφόρτωσης.
Μύθος 10 :Οι άνθρωποι στο φάσμα θα πρέπει να είναι σε θέση να ελέγχουν τις γαστρεντερικές λειτουργίες τους «όπως όλοι οι άλλοι».
Πραγματικότητα 10 : Τα γαστρεντερικά θέματα είναι μια σημαντική ανησυχία για μερικούς ανθρώπους με ΥΛΑ .
Τα παιδιά στο φάσμα του αυτισμού έχουν ένα υψηλότερο ποσοστό γαστρεντερικών θεμάτων σε σχέση με τα νευροτυπικά τα παιδιά και επίσης σε σχέση με τα παιδιά με άλλες αναπτυξιακές διαταραχές. Αυτό μπορεί να εμφανίζεται με μεγάλη δυσφορία και ακόμη και με πόνο. Ορισμένα άτομα δεν είναι σε θέση να αισθανθούν την πληρότητα της κύστης ή του εντέρου και οπότε να κατανοήσουν πότε πρέπει να προχωρήσουν στην κένωση και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια τόσο από την κύστη όσο και από το έντερο. Μερικά άτομα στο φάσμα αναφέρουν επίσης ότι για κάποιο λόγο, το να κενώσουν επάνω τους, τα κάνει να αισθάνονται παρήγορα και μπορούν να «βραχούν» για να ανακουφίσουν το άγχος τους . Η εκπαίδευση σφιγκτήρων είναι λοιπόν μια ικανότητα που πιθανά θα καθυστερήσει και θα είναι δύσκολο να την μάθετε σε μερικά παιδιά στο φάσμα του αυτισμού .
Πηγές:
-DSM V The New Diagnostic Criteria for Autism Spectrum Disorders
A PDF File Describing the recent changes to the Diagnostic and Statistical Manual for Autism along with possible benefits and problems associated with the changes.
A PDF File Describing the recent changes to the Diagnostic and Statistical Manual for Autism along with possible benefits and problems associated with the changes.
-Neurodiverse Universe: Learn about high functioning autism
What is high functioning autism? People with HFA, Asperger’s, and PDD-NOS see the world and process it differently.
What is high functioning autism? People with HFA, Asperger’s, and PDD-NOS see the world and process it differently.
-National Autism Center – Affiliates & Model Programs
The National Standards Project addresses the need for evidence-based practice guidelines for ASD’s. Findings indicate that more research is needed to address the concerns of individuals with sensory problems.
The National Standards Project addresses the need for evidence-based practice guidelines for ASD’s. Findings indicate that more research is needed to address the concerns of individuals with sensory problems.
-DSM IV Diagnostic Criteria for Autism
DSM Criteria for autism requires that an individual experience significant difficulty in their ability to socialize and communicate, in addition to stereotypical behaviors and restricted patterns of interest which can also be associated with OCD.
DSM Criteria for autism requires that an individual experience significant difficulty in their ability to socialize and communicate, in addition to stereotypical behaviors and restricted patterns of interest which can also be associated with OCD.
-Medscape: Medscape Access
A good description of OCD provided in addition to the APA’s criteria for this anxiety disorder. Note that there are no social or communication deficits included.
A good description of OCD provided in addition to the APA’s criteria for this anxiety disorder. Note that there are no social or communication deficits included.
-Adolescent & Adult SPD Checklist
A simple checklist for adolescents and adults to determine if SID is a problem.
A simple checklist for adolescents and adults to determine if SID is a problem.
