Εκπαιδευτικά παιχνίδια και δραστηριότητες για τη λεπτή κινητικότητα.pdf

 
Εκπαιδευτικά παιχνίδια και δραστηριότητες για τη λεπτή κινητικότητα.pdf

Παιχνίδια Και Δραστηριότητες Για Τη Λεπτή Κινητικότητα

Χειριστικό παιδί = Χειριστικός ενήλικας; (Τι πραγματικά σημαίνει;)

Ακόμη και το πιο μικρό παιδί, μπορεί να καταλάβει όταν έχει ενός είδους ισχύ επάνω στον γονιό, για παράδειγμα ένα παιδί 2 ετών που κλαίει τη νύχτα και ζητάει τους γονείς του, ουσιαστικά εκπαιδεύει τον εαυτό του στο να τους ξυπνήσει και να ανακουφιστεί.
Τα παιδιά μαθαίνουν να έχουν συγκεκριμένες αντιδράσεις από τους γονείς τους από πολύ μικρή ηλικία. Τυπικά, λίγο πρίν το παιδί γίνει 15 μηνών μπορεί να καταλάβει τη δυναμική του και οι γονείς μπορούν επίσης να το καταλάβουν. Μπορεί να νιώσουν ότι τους χειρίζεται και να εκδηλώσουν την αποστροφή τους στο παιδί. Σε αυτή τη περίπτωση, οι γονείς πρέπει να επέμβουν για να αλλάξουν τη δυναμική της σχέσης τους μαζί του κι αυτό σημαίνει να θυμηθούν ποιος είναι ο γονιός και ποιο το παιδί και ο τόνος τους να είναι σταθερός, και γεμάτος αγάπη- όχι αυστηρός, όμως σταθερός.


Ας υποθέσουμε ότι έχεις ένα μεγαλύτερο παιδί και θέλεις να του βάλεις όρια, σχετικά π.χ. με το πόσες ώρες θα κάθεται στον υπολογιστή.  Στη πορεία το παιδί θα σε δοκιμάσει, προσπαθώντας να επεκτείνει το ωράριο που του έχεις θέσει και να παραβιάσει τα όριά σου. Θα πρέπει να επέμβεις αμέσως μόλις συμβεί αυτό και να πείς «Το έχουμε συζητήσει αυτό, ότι θα κάθεσαι στον υπολογιστή 30 λεπτά κι εσύ το έχεις κάνει 45. Αν δεν το κλείσεις τώρα, δεν θα κάτσεις καθόλου στον υπολογιστή αύριο». Το παιδί, θα προσπαθήσει επίσης να σε δοκιμάσει με ακραίες εναλλαγές διάθεσης οπότε θα πρέπει να είσαι έτοιμος να τις αντιμετωπίσεις.
Υπάρχουν μακροπρόθεσμες συνέπειες για τον γονέα όταν δεν αντιμετωπίζει εγκαίρως, τη χειριστική συμπεριφορά του παιδιού;
Ναι, μπορεί να υπάρξουν, ειδικά όταν το παιδί μαθαίνει ότι  ο μόνος τρόπος για να πάρει αυτό που θέλει, είναι να χειριστεί τους γονείς του. Τα παιδιά είναι πολύ καλά στον χειρισμό και αν τον επιτρέψεις, θα επεκταθεί και εκτός σπιτιού, δηλαδή σε φίλους, συμμαθητές, δασκάλους κλπ. Επιτρέποντας μια τέτοια συμπεριφορά, επιτρέπεις σε ένα παιδί να αποκτήσει μια αρνητική πλευρά στον χαρακτήρα του που θα το ακολουθεί και στην ενήλικη ζωή του και ως ενήλικας, είναι πιο δύσκολο να αλλάξεις χαρακτήρα.

Μπορείς να δείς κάτι ανάλογο στον εργασιακό χώρο;
Στον εργασιακό χώρο μπορείς να δείς ενήλικες που ήταν χειριστικοί ως παιδιά, ειδικά όταν ένα άτομο προσπαθεί να αποφύγει να δουλέψει. Το άτομο αυτό έχει την ικανότητα να χειρίζεται τον εργοδότη ή τους συναδέλφους του, χωρίς εκείνοι να αντιλαμβάνονται τι ακριβώς συμβαίνει. Η χειριστική συμπεριφορά μπορεί να πάρει πολλές μορφές. Συχνά οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη ντροπή για να πάρουν αυτό που θέλουν. Το άλλο άτομο αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά αλλά δεν έχει πλήρη εικόνα του τι συμβαίνει.

Τι συμβαίνει στις σχέσεις αυτού του ατόμου, όπως στις φιλίες ή στο γάμο του;
Εκεί είναι που βλέπεις τον χαρακτήρα αυτού του ανθρώπου. Ένα χειριστικό άτομο μπορεί να διαστρεβλώσει τα πράγματα για να κάνει τον/τη σύντροφό του να νιώσει ότι φταίει ενώ μπορεί να τον κάνει να θυμώσει και να τον μπερδέψει.
Επομένως σε μια τέτοια σχέση η χειριστική συμπεριφορά υπάρχει αλλά δεν φαίνεται; 
Ακριβώς. Η διαφορά με τους ενήλικες είναι ότι στα παιδιά, τη χειριστική συμπεριφορά την καταλαβαίνεις αλλά όσο μεγαλώνει το παιδί και τελειοποιεί αυτή τη συμπεριφορά, κάνει τους γύρω του να αισθάνονται άβολα χωρίς να μπορούν να καταλάβουν ακριβώς τι τους κάνει να νιώθουν έτσι.
Αν δεν αντιμετωπίσεις αυτή τη συμπεριφορά στη παιδική ηλικία, τι συμβαίνει; Σε ποια ηλικία είναι αργά να επηρεάσεις τη προσωπικότητα ενός τέτοιου παιδιού;
Πολλοί ψυχολόγοι ισχυρίζονται ότι στην ηλικία των 10-12 ετών είναι αργά να κόψεις αυτές τις συμπεριφορές. Προσωπικά δεν γνωρίζω ακριβώς την ηλικία από την οποία αρχίζει να γίνεται δύσκολο να σταματήσεις αυτές τις συμπεριφορές, ξέρω όμως πως όσο ένα παιδί μεγαλώνει, τόσο πιο δύσκολο είναι για τους ανθρώπους να το διαχειριστούν. Με σιγουριά μπορώ να πω πως στην ηλικία των 20 ετών είναι όντως αργά να αλλάξεις το  χειριστικό χαρακτήρα του παιδιού.
Dr. Susan Ratherford
Ψυχολόγος
Πηγή: Psych Central

Πηγή

Σύνδρομο Capgras: Οταν οι γονείς αντικαθίστανται από σωσίες!

Μοιάζει με ταινία επιστημονικής φαντασίας αλλά είναι αλήθεια. Το σύνδρομο Capgras κάνει κάποιον να πιστεύει πως οι κοντινοί του άνθρωποι έχουν αντικατασταθεί με σωσίες.

 
Μια 21χρονη φοιτήτρια στις ΗΠΑ έχει μια θαυμάσια σχέση με τη μητέρα της. Είναι το τελευταίο από τα έξι παιδιά και ίσως το πιο αγαπημένο. Ξαφνικά άρχισε να πιστεύει πως η μητέρα της δεν ήταν πια η αληθινή της μητέρα, αλλά μία σωσίας της.

Δεν πρόκειται για αστείο ή για σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά για μια σοβαρή και σπανιότατη ασθένεια, το σύνδρομο Capgras. Οι ασθενείς πιστεύουν ακράδαντα ότι οι κοντινοί τους άνθρωποι έχουν αντικατασταθεί με σωσίες. Κανένα λογικό επιχείρημα δεν μπορεί να τους πείσει για το αντίθετο, όπως για παράδειγμα ότι υπάρχουν πράγματα που μόνο οι γονείς, τα αδέλφια ή οι σύζυγοι μπορεί να γνωρίζουν.

Η συγκεκριμένη φοιτήτρια διασκεδάζει προς το παρόν με αυτή την κατάσταση, οι περισσότεροι ασθενείς όμως τη βρίσκουν αφόρητη και υποφέρουν πολύ. Οι κοντινοί άνθρωποι γίνονται ξαφνικά ξένοι.

 

 Πρόκειται για μια διαταραχή του εγκεφάλου. Παρατηρείται ένα χάσμα ανάμεσα σε αυτό που αντιλαμβάνονται τα οπτικά νεύρα και στο συναίσθημα. Ξαφνικά δεν νιώθει κανείς όπως θα έπρεπε να νιώθει για κοντινούς του ανθρώπους, οι οποίοι γίνονται τελείως ξένοι.

Δεν υπάρχει πλήρης θεραπεία

Οι επιστήμονες δεν έχουν εντοπίσει τι ακριβώς προκαλεί αυτή την κατάσταση. Συναντάται κάποιες φορές σε ανθρώπους που έχουν πάθει κάποιο ατύχημα και έχουν χτυπήσει στο κεφάλι. Άλλοτε πάλι μία εξήγηση μπορεί να αποτελεί η σχιζοφρένεια.

Μέχρι στιγμής πάντως δεν έχει βρεθεί θεραπεία αυτής της ασθένειας. Αντιμετωπίζεται καλύτερα σε ανθρώπους που έχουν χτυπήσει στο κεφάλι. Οι υπόλοιποι είναι συχνά υποχρεωμένοι σε ολόκληρη τη ζωή τους να παίρνουν φάρμακα. Η εξέλιξη της τεχνολογίας είναι πάντως ένας πολύ βοηθητικός και υποστηρικτικός παράγοντας. Οι μαγνητικές τομογραφίες στο μέλλον θα είναι ακόμα πιο λεπτομερείς και οι επιστήμονες υπολογίζουν πως σε 30 ή 40 χρόνια οι αποτυπώσεις του εγκεφάλου θα είναι τέτοιες που θα επιτρέπουν στους επιστήμονες να εκτιμήσουν με σχετική ακρίβεια που εντοπίζεται η βλάβη, ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικότερα.

Πηγή

Δραστηριότητες που εκπαιδεύουν το παιδί στις 5 αισθήσεις.

Ποια μαμά δεν θέλει να κάνει την γνώση παιχνίδι για τα παιδιά της και ποια δεν θέλει να τα απασχολεί στο σπίτι με δραστηριότητες που θα τα διασκεδάζουν αλλά και θα τα βοηθούν να ανακαλύψουν καλύτερα τον κόσμο; Τα παρακάτω παιχνίδια πετυχαίνουν ακριβώς αυτό, να απασχολήσουν ευχάριστα τα παιδιά, γνωρίζοντάς τους παράλληλα τις πέντε αισθήσεις τους και βοηθώντας τα να εξελίξουν την αδρή κινητικότητά τους. Καλή διασκέδαση!

Μικρός Πικάσσο

Αφήστε το παιδί να παίξει και να χαρεί με το χρώμα. Κολλήστε μερικά φύλλα χαρτιού σε ένα τραπέζι, δώστε του δαχτυλομπογιές και αφήστε το να τις αναμείξει και να δημιουργήσει ελεύθερα τα δικά του σχέδια. Η αφή συναντά την όραση και το αποτέλεσμα ενθουσιάζει!

Διασκεδαστικά ζουλήγματα

Τα παιδιά τρελαίνονται να παίζουν με «γλιστερά» αντικείμενα και το συγκεκριμένο παρασκεύασμα μπορείτε να το φτιάξετε εύκολα με πολύ λίγα υλικά: 1 φλιτζάνι καλαμποκάλευρο, ¼ της κούπας κόλα, μισή κούπα νερό και λίγο χρώμα ζαχαροπλαστικής. Δώστε στο παιδί ένα κουτάλι και πείτε του να αναμίξει όλα τα υλικά σε ένα μπολ. Αφήστε το να παρατηρήσει καθώς το νερό με το καλαμποκάλευρο αρχίζουν να «δένουν» μαζί και να παίρνουν σιγά-σιγά στερεά μορφή και στη συνέχεια επιτρέψτε του να πλάσει το μείγμα με τα δαχτυλάκια του. Μπορείτε να προσθέσετε και περισσότερο νερό, για να γίνει το μείγμα ακόμα πιο γλιστερό.

Φτιάξτε την δική σας πολύχρωμη πλαστελίνη

Είναι πανεύκολο να φτιάξετε μαζί με το παιδί σπιτική πλαστελίνη, την οποία μάλιστα να μπορεί να βάλει το παιδί και άφοβα στο στόμα του!

Τι θα χρειαστείτε:

1 φλιτζάνι νερό
1 κουταλιά της σούπας φυτικό λάδι
1/2 φλιτζάνι αλάτι
1 κουταλιά της σούπας κρεμόριο
Χρώματα ζαχαροπλαστικής
1 φλιτζάνι αλεύρι

Τι θα κάνετε:

Αναμείξτε όλα τα υλικά, εκτός από το αλεύρι, σε ένα κατσαρολάκι και αφήστε τα να ζεσταθούν (για διαφορετικά χρώματα θα χρειαστεί να μοιράσετε τη ζύμη σε διαφορετικά κατσαρολάκια). Κατεβάστε από τη φωτιά και προσθέστε το αλεύρι, αναμειγνύοντας καλά μέχρι το μείγμα να γίνει λείο. Αποθηκεύστε τη ζύμη σε ένα αεροστεγές σκεύος.

Πολύχρωμα κοφτά ζυμαρικά

Μπορείτε να φτιάξετε ένα έγχρωμο διάλυμα με χρώμα ζαχαροπλαστικής και οινόπνευμα, μέσα στο οποίο να μουλιάσετε για λίγη ώρα ζυμαρικά με τρύπες. Στη συνέχεια αφήστε τα ζυμαρικά να στεγνώσουν και δώστε τα στα μικρά παιδιά για να δημιουργήσουν πολύχρωμα σχέδια (μπορείτε μάλιστα να τα κολλήσετε και σε χαρτιά!) ή σε μεγαλύτερα παιδιά για να περάσουν από μέσα κλωστές και να φτιάξουν πολύχρωμα κολιέ!

Σκίστε και κολλήστε!

Υπάρχει μεγαλύτερη απόλαυση για ένα μικρό παιδί από το να σκίζει πολύχρωμα χαρτάκια; Τώρα, μάλιστα, που στο σπίτι θα έχετε σίγουρα περισσευούμενες σερπαντίνες, μπορείτε, αφού τις ξετυλίξετε, να του τις δώσετε να τις κόψει με τα χεράκια του και στη συνέχεια να τις κολλάτε μαζί σε χαρτιά, στα οποία θα έχετε σχεδιάσει εσείς απλά σχήματα. Αν δεν έχετε σερπαντίνες, μερικά πολύχρωμα χαρτιά χειροτεχνίας θα αποδειχτούν εξίσου χρήσιμα!

Πηγή

Ένα ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟ βίντεο! Παρακολουθείστε το Όλοι !

 

Ένα βίντεο το οποίο καλό θα ήταν να το παρακολουθήσετε όλοι!

Τι είναι η μέθοδος Kumon και πώς μπορεί να βοηθήσει το παιδί να γίνει καλύτερος μαθητής

Η μέθοδος Kumon είναι μία διεθνώς αναγνωρισμένη παιδαγωγική μέθοδος. που βοηθάει το παιδί να αγαπήσει τη μάθηση, να αναπτύξει δεξιότητες και ικανότητες, να μάθει να στηρίζεται στις δυνάμεις του και να διαμορφώσει μια ολοκληρωμένη προσωπικότητα.

Πατέρας της μεθόδου αυτής είναι ο Ιάπωνας Toru Kumon (1914 – 1995), καθηγητής Μαθηματικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ο Toru Kumon πίστευε ότι σε κάθε παιδί υπάρχει η αγάπη για μάθηση. Με αυτή την αρχή δημιούργησε φύλλα εργασίας για το γιο του Takeshi, που ήταν τότε στη δευτέρα Δημοτικού. Ο Takeshi έλυνε καθημερινά μισή ώρα ασκήσεις, που ετοίμαζε ο πατέρας του ειδικά γι’ αυτόν. Επαναλάμβανε τις ίδιες ασκήσεις όσες φορές χρειαζόταν ώσπου να τις λύσει σωστά. Μετά από ένα χρόνο εξάσκησης μ’ αυτόν τον τρόπο ήταν σε θέση να λύνει εξισώσεις. Στην έκτη Δημοτικού έλυνε ασκήσεις διαφορικού λογισμού και ολοκληρωμάτων. Το ίδιο πρόγραμμα εφάρμοσε και σε παιδιά της γειτονιάς του με εντυπωσιακά αποτελέσματα.
Η μέθοδος Kumon ήρθε στη χώρα μας πριν από λίγα χρόνια και αποτελεί ουσιαστικά μία μέθοδο αυτομάθησης, η οποία χρησιμοποιεί ως εργαλείο τα μαθηματικά και απευθύνεται σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. Η εξάσκηση της αριθμητικής ικανότητας αναπτύσσει και τη γενικότερη προσωπική ικανότητα και αυξάνει το αίσθημα εμπιστοσύνης του παιδιού στον εαυτό του.

Η εκμάθηση αυτή βασίζεται σε εξατομικευμένα προγράμματα: αυτό σημαίνει ότι για κάθε παιδί το πρόγραμμα διαφοροποιείται ανάλογα με τις ανάγκες και τις ικανότητές του. Το παιδί ασκείται καθημερινά με φυλλάδια ασκήσεων που αντιστοιχούν στις προσωπικές μαθησιακές του δυνατότητες. Τα φυλλάδια αυτά περιλαμβάνουν πράξεις προσεκτικά διαβαθμισμένης δυσκολίας ώστε το παιδί να περνάει από το εύκολο στο δύσκολο χωρίς πρόβλημα. Η καθημερινή άσκηση διαρκεί μόνο μερικά λεπτά. Μία ή δύο φορές την εβδομάδα το παιδιί πηγαίνει στο Κέντρο Kumon όπου ο κατάλληλος παιδαγωγός ελέγχει κάθε φορά την πρόοδό του, την αξιολογεί και προγραμματίζει τα επόμενα βήματα προόδου με το ανάλογο μαθησιακό υλικό. 
Ουσιαστικά, αν και η μέθοδος βασίζεται στα Μαθηματικά βοηθά το παιδί γενικότερα να αποκτήσει ικανότητα συγκέντρωσης αλλά και να αναπτύξει θετική στάση απέναντι στη μάθηση. Το πρόγραμμα μπορούν να ξεκινήσουν τα παιδιά από πολύ μικρά, ακόμη και από την ηλικία των 3 ετών


Πηγή

Αναπτυξιακή καθυστέρηση: Πού στοχεύει η πρώιμη παρέμβαση

 

Πρώιμη παρέμβαση είναι η εξειδικευμένη βοήθεια σε παιδιά που παρουσιάζουν αναπτυξιακή καθυστέρηση σε έναν ή περισσότερους τομείς.

Τι είναι η πρώιμη παρέμβαση; 

Πρώιμη παρέμβαση είναι η εξειδικευμένη βοήθεια σε παιδιά που παρουσιάζουν αναπτυξιακή καθυστέρηση σε έναν ή περισσότερους τομείς (γνωστικό, γλωσσικό, κινητικό, κοινωνικοποίηση και αυτουπηρέτηση). Η ενεργός συμμετοχή των γονιών, όπως και του ίδιου του παιδιού είναι απαραίτητη καθ΄ όλη τη διάρκεια του προγράμματος της παρέμβασης, που διαρκεί από 3 μήνες το ελάχιστο έως 2 χρόνια το μέγιστο.


Τι προκαλεί την αναπτυξιακή καθυστέρηση; 

Διάφοροι βλαπτικοί παράγοντες ευθύνονται για μια αναπτυξιακή καθυστέρηση σε έναν ή περισσότερους τομείς. Η ανεύρεση και η εκτίμηση των παραγόντων που προκάλεσαν τη βλάβη, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ένταξη ενός παιδιού στο πρόγραμμα πρώιμης παρέμβασης.
Είναι απαραίτητο πριν από οποιαδήποτε παρέμβαση να είναι γνωστά τα αίτια που προκαλούν κάποια αναπτυξιακή καθυστέρηση.
Η λέξη αναπτυξιακή καθυστέρηση σημαίνει 'καθυστερημένο' παιδί;
Όχι βέβαια. Τα μεν 'καθυστερημένα' παιδιά παρουσιάζουν πάντα αναπτυξιακή καθυστέρηση. Τα παιδιά με αναπτυξιακή καθυστέρηση όμως δεν είναι πάντα 'καθυστερημένα'.


Μπορεί η αναπτυξιακή καθυστέρηση να θεραπευτεί;
Εξαρτάται από την αιτιολογία της καθυστέρησης αυτής και καθώς δεν είναι κάποια 'αρρώστια' δεν μπορούμε να μιλάμε για κάποια 'θεραπεία'. Στόχος της πρώιμης παρέμβασης είναι να φτάσει το παιδί το μέσο όρο των παιδιών της ηλικίας του ή να αναπτύξει τις ικανότητές του στο μέγιστο δυνατό βαθμό.
Υπάρχουν πολλά παιδιά που επιτυγχάνουν αυτό το στόχο και πάντως σίγουρα όλα παρουσιάζουν σημαντική βελτίωση.
Σε ποια ηλικία πρέπει ν΄ αρχίζει η πρώιμη παρέμβαση;
Όσο νωρίτερα τόσο το καλύτερο. Ποτέ δεν είναι 'μικρό' το παιδί για πρώιμη παρέμβαση εφ΄ όσον ούτως ή άλλως στοχεύει σε όσο το δυνατόν μικρότερες ηλικίες. Είναι σίγουρο ότι όσο μικρότερο είναι το παιδί τόσο μεγαλύτερη θα είναι η βελτίωση που θα παρουσιάσει.
Τυπικά πάντως η πρώιμη παρέμβαση απευθύνεται σε παιδιά έως 5 χρονών (χρονολογική ή αναπτυξιακή ηλικία).
 
Πότε πρέπει να ζητήσει κανείς βοήθεια;

• Εάν πιστεύουν οι γονείς ότι το παιδί τους είναι 'πίσω'
• Εάν οι γονείς βλέπουν σημεία στην ανάπτυξη του παιδιού τους που τους ανησυχούν
• Εάν ο παιδίατρος συμβουλεύσει τους γονείς να ζητήσουν ειδική βοήθεια
• Εάν υπάρχει κάποιο διαγνωσμένο πρόβλημα ή αναπηρία
• Εάν το παιδί ανήκει σε ομάδα 'υψηλού κινδύνου' π.χ. προωρότητα, πολύ χαμηλό βάρος γέννησης, κληρονομικότητα
• Εάν υπάρχει κάποιος κληρονομικός παράγοντας ή οικογενειακό ιστορικό. 

Γράφει: Τσουκαλά Μαρινέλλα
Μ.Α., CCC-SLP, Παθολόγος Λόγου - Φωνής - Ομιλίας

Πηγή

Αναπτυξιακός έλεγχος του παιδιού σε ηλικίες κλειδιά

EΛΕΓΧΟΣ THΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΕ "ΗΛΙΚΙΕΣ ΚΛΕΙΔΙΑ"

1. Τι εννοούμε με τους όρου ς αύξηση και ανάπτυξη ;
2. Ποιες είναι οι βασικές αρχές τ ης ανάπτυξης ;
3. Πώς ελέγχεται η ανάπτυξη του παιδιού σε διαφορετικές ηλικίες;
4. Δοκιμασία ελέγχου της ανάπτυξης σε “ηλικίες κλειδιά ”.
5. Τι πρέπει να κάνουμε εάν η ανάπτυξη του παιδιού δεν είναι η αναμενόμενη για την ηλικία του ;
ΑΝΑΠΤΥΞΗ είναι η λειτουργική διαφοροποίηση του οργανισμού κατά την διάρκεια της οποίας αποκτώνται συνεχώς νέες ικανότητες, που διαμορφώνονται από την αλληλεπίδραση του γενετικού υλικού με τους εξωτερικούς παράγοντες.


1. Τι εννοούμε με τους όρου ς αύξηση και ανάπτυξη ;
Οι όροι “αύξηση” και “ανάπτυξη” αναφέρονται στη διαδικασία, κατά την οποία το γονιμοποιημένο ωάριο γίνεται ώριμος ενήλικας. Με τον όρο “αύξηση” εννοούμε αλλαγές στο μέγεθος του σώματος και των επιμέρους τμημάτων του. Ο όρος “ανάπτυξη” περιλαμβάνει τη λειτουργική διαφοροποίηση του οργανισμού, κατά τη διάρκεια της οποίας αποκτώνται συνεχώς νέες ικανότητες, που διαμορφώνονται από την αλληλεπίδραση του γενετικού του υλικού με τους εξωτερικούς παράγοντες (διατροφή, νοσήματα, οικογενειακό-κοινωνικό περιβάλλον). Η ανάπτυξη ενός παιδιού δεν πρέπει να θεωρηθεί σαν εξελικτική διαδικασία μιας μόνο λειτουργίας αλλά σαν το τελικό αποτέλεσμα πολλών επιμέρους λειτουργιών, οι οποίες βρίσκονται σε άμεση αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση. Κατά συνέπεια, ο έλεγχος της προϋποθέτει έλεγχο των επιμέρους τομέων της και ειδικότερα της αδρής κινητικότητας, της ακοής και της γλώσσας, της όρασης, των λεπτών χειρισμών και της κοινωνικής συμπεριφοράς. Επιπλέον, η ανάπτυξη του παιδιού αποτελεί δυναμική λειτουργία που χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση συγκεκριμένων δεξιοτήτων στις διάφορες ηλικίες. Για παράδειγμα, εάν ένα βρέφος εξελίσσεται φυσιολογικά μέχρι την ηλικία των 8 μηνών, αυτό δεν σημαίνει υποχρεωτικά ότι θα είναι φυσιολογικό και στην ηλικία των δύο χρόνων, επειδή οι λειτουργίες του λόγου και της ομιλίας δεν έχουν ακόμα αναδυθεί, ώστε να μπορούν να εκτιμηθούν. Κατά συνέπεια, ο έλεγχος της ανάπτυξης θα πρέπει να γίνεται όχι μόνο τμηματικά (κατά τομείς), αλλά και περιοδικά (σε διάφορες ηλικίες). Οι ηλικίες που έχουν επιλεγεί για το συστηματικό έλεγχο της ανάπτυξης ονομάζονται “ηλικίες κλειδιά” (key-ages) και έχουν διεθνώς καθοριστεί, με μικρές παραλλαγές, στις 6 εβδομάδες, 8 μήνες, 1 χρόνο, 18 μήνες, 2-2,5 χρόνια, 3 χρόνια, 4 χρόνια, 5 χρόνια. Η παραπάνω επιλογή έγινε με βάση το γεγονός ότι χαρακτηριστικές αναπτυξιακές δεξιότητες κατακτώνται σε αυτές ακριβώς τις ηλικίες.

 
2. Ποιες είναι οι βασικές αρχές τ ης ανάπτυξης ;

1. Η φυσιολογική ανάπτυξη εξαρτάται από την ακεραιότητα του ΚΝΣ και ακολουθεί την ωρίμανση του. Παράλληλα δηλαδή με τη μυελίνωση των νευρικών οδών και την ωρίμανση των φλοιωδών κέντρων, επιτυγχάνεται ο βουλητικός έλεγχος των κινήσεων, οπότε εξαφανίζονται τα νεογνικά αντανακλαστικά και ακολουθεί η κεφαλουριαία κινητική εξέλιξη (έλεγχος της κεφαλής, συντονισμός των μυών της σπονδυλικής στήλης, χρησιμοποίηση άνω άκρων, βάδιση).
2. Οι βασικοί σταθμοί της εξέλιξης, όπως η προσοχή, η στήριξη της κεφαλής, η σύλληψη αντικειμένων, η βάδιση, η στήριξη του κορμού, η αυτοσίτιση, η ομιλία, ο έλεγχος των σφιγκτήρων κ.λ.π., ακολουθούν καθορισμένη σειρά και πραγματοποιούνται εντός κάποιων “φυσιολογικών” χρονικών διακυμάνσεων. Κατά συνέπεια, η εξέλιξη της ανάπτυξης είναι η ίδια για όλα τα παιδιά, αλλά ο ρυθμός της διαφοροποιείται από το ένα παιδί στο άλλο. Για παράδειγμα, τα παιδιά πρώτα κάθονται και μετά βαδίζουν, αλλά η ηλικία στην οποία κάθονται ή περπατούν ποικίλλει σημαντικά.

3. Για την κατάκτηση μιας αναπτυξιακής ικανότητας, εκτός από την ακεραιότητα του ΚΝΣ, σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η εξάσκησή της, που συνδέεται στενά με το εξωτερικό περιβάλλον μέσα στο οποίο ζει και μεγαλώνει το παιδί. Χωρίς την εξάσκηση, η ανάδυση της συγκεκριμένης δεξιότητας μπορεί να καθυστερήσει. Όταν όμως δοθεί η κατάλληλη ευκαιρία, αυτή μαθαίνεται ταχύτατα. Η ευρεία χρονική διακύμανση του φυσιολογικού ρυθμού της ανάπτυξης καθιστά ιδιαίτερα δύσκολο το σαφή διαχωρισμό του φυσιολογικού από το παθολογικό. Πάντως, όσο πιο πολύ απέχει ένα παιδί από το μέσο όρο, τόσο περισσότερες είναι και οι πιθανότητες να παρουσιάζει κάποια διαταραχή της ανάπτυξης του που οφείλεται σε οργανική, λειτουργική, ή περιβαλλοντική αιτία.

3. Πώς ελέγχεται η ανάπτυξη του παιδιού σε διαφορετικές ηλικίες;
Για να εκτιμήσουμε την ανάπτυξη ενός παιδιού, είναι απαραίτητη η χρησιμοποίηση αντικειμενικών μεθόδων, δηλαδή η χρησιμοποίηση αναπτυξιακών δοκιμασιών. Αυτές αποτελούν προ-βαθμολογημένα πρότυπα, που έχουν κατασκευαστεί μετά από καταγραφή των δεξιοτήτων “φυσιολογικών” παιδιών στις διάφορες ηλικίες.
Μια τέτοια δοκιμασία είναι το “τρίπτυχο της Ανάπτυξης του Παιδιού”, που πλέον χρησιμοποιείται και στη χώρα μας μετά από προσαρμογή και στάθμιση στα ελληνικά που πραγματοποιήθηκε από το Ιατρείο Αναπτυξιακής Παιδιατρικής της Α΄ Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το τρίπτυχο της ανάπτυξης δίνει τη δυνατότητα στον παιδίατρο, αλλά και το γονιό, να παρακολουθεί συστηματικά και με αντικειμενικό τρόπο την ανάπτυξη των παιδιών βήμα-βήμα μέχρι τον 6ο χρόνο ζωής. Του δίνει ταυτόχρονα την ευκαιρία να εντοπίσει έγκαιρα εκείνα τα παιδιά που καθυστερούν να εμφανίσουν τις αναμενόμενες για την ηλικία τους ικανότητες, ώστε να παραπεμφθούν έγκαιρα σε ειδικούς γιατρούς προκειμένου να αντιμετωπισθούν κατάλληλα οι δυσκολίες τους. Η ανιχνευτική αυτή δοκιμασία αποτελείται από τέσσερις τομείς. Ο πρώτος αναφέρεται στην κοινωνική συμπεριφορά και το παιχνίδι (συμβολίζεται με το γράμμα Σ), ο δεύτερος αφορά την ακοή και τη γλώσσα (συμβολίζεται με το γράμμα Γ), ο τρίτος αφορά την όραση και τους λεπτούς χειρισμούς (συμβολίζεται με το γράμμα Ο) και ο τέταρτος ελέγχει την αδρή κινητικότητα (συμβολίζεται με το γράμμα Κ). Δίπλα σε κάθε δεξιότητα υπάρχει η ένδειξη “Ι” και “Ε”. Το “Ι” σημαίνει ότι η συγκεκριμένη πληροφορία μπορεί να μας τη δώσει η μητέρα και το “Ε” δηλώνει τις πληροφορίες που παίρνουμε με την εξέταση του παιδιού. Οι δεξιότητες τις οποίες ελέγχουμε στις αντίστοιχες “ηλικίες-κλειδιά” φαίνονται στην Εικόνα 1. Έτσι, σε κάθε οριζόντια στήλη καταγράφονται βασικές αναπτυξιακές ικανότητες, που έχουν κατακτηθεί από το 80-90% των “φυσιολογικών” παιδιών, στην αντίστοιχη “ηλικία-κλειδί”.

4. Δοκιμασία ελέγχου της ανάπτυξης σε “ηλικίες κλειδιά ”.
(εικόνα 1)


5. Τι πρέπει να κάνουμε εάν η ανάπτυξη του παιδιού δεν είναι η αναμενόμενη για την ηλικία του ;
Σε περίπτωση που το παιδί δεν εμφανίζει τις δεξιότητες που αντιστοιχούν στην συγκεκριμένη ηλικία κλειδί που εξετάζεται, αυτό σημαίνει ότι η ανάπτυξη του αποκλίνει από τη συνήθη των συνομιλήκων του. Οι γονείς θα πρέπει να απευθυνθούν σε ειδικό παιδίατρο προκειμένου το παιδί να υποβληθεί σε λεπτομερή διαγνωστικό έλεγχο που θα καθορίσει το αίτιο της διαταραχής και την ειδικευμένη θεραπεία.

Υπεύθυνη κειμένου: Λ. Θωμαΐδου
Παιδίατρος-Αναπτυξιολόγος
Ιατρείο Αναπτυξιακής Παιδιατρικής
Α΄ Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών

Πηγή

Εξατομικευμένο πρόγραμμα ένταξης παιδιών με αυτισμό στην γενική τάξη

Καλές πρακτικές για δασκάλους ώστε να γίνει η ομαλή η ένταξη παιδιών με αυτισμό στην γενική τάξη.

Εξατομικευμένο πρόγραμμα για ένταξη στην γενική τάξη παιδιών με αυτισμό

Δυσκολία στην ανάγνωση ή δυσαναγνωσία;

Δυσκολία στην ανάγνωση ή δυσαναγνωσία;

πηγη

Η ανάγνωση είναι η πιο σημαντική και απαραίτητη δραστηριότητα για τα παιδιά προ -σχολικής και σχολικής ηλικίας. Δυσκολίες στην αναγνωστική ικανότητα και έλλειψη κατανόησης των όσων έχουν διαβαστεί αποτελούν τα κύρια χαρακτηριστικά ενός παιδιού με δυσαναγνωσία. Η κύρια αιτία της δυσαναγνωσίας είναι η ελλειμματική ικανότητα φωνολογικής αποκωδικοποίησης των ήχων των γραμμάτων (φωνολογική ενημερότητα). Η συχνότητα εμφάνισης της δυσαναγνωσίας είναι παρόμοια ανάμεσα σε αγόρια και κορίτσια.


Τι είναι η Φωνολογική Ενημερότητα;
Η φωνολογική ενημερότητα του λόγου παίζει σημαντικό ρόλο στη διαδικασία της ανάγνωσης. Το παιδί πρέπει να είναι σε θέση να καταλαβαίνει και να συντάσσει ομοιοκαταληξίες, να αναγνωρίζει τους ήχους των γραμμάτων μέσα στις λέξεις και να χωρίζει και να ενώνει τις συλλαβές. Να έχει, δηλαδή, ικανοποιητική αντίληψη της φωνολογικής δομής της γλώσσας.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά ενός «καλού αναγνώστη»;
•    Να έχει σωστή ροή λόγου την ώρα που διαβάζει.
•    Να τονίζει σωστά τις λέξεις.
•    Να ακολουθεί και να κατανοεί τις προτάσεις του κειμένου.
•    Να μπορεί να αναπαράγει την κεντρική ιδέα του κειμένου και να την αναπαράγει προφορικά ή γραπτά  , όταν του ζητηθεί.
•    Να χρωματίζει τον τόνο της φωνής του ανάλογα με το ύφος του κειμένου που διαβάζει.
•    Να ολοκληρώνει την ανάγνωση σε ικανοποιητικό χρόνο.
•    Να αναγνωρίζει τυχόν λάθη και να κάνει αυτόματα αυτοδιόρθωση.
•    Να σταματάει στις τελείες και στα κόμματα.
•    Να έχει αυτοπεποίθηση την ώρα της ανάγνωσης.


Ποια είναι τα χαρακτηριστικά ενός αναγνώστη με δυσαναγνωσία;
Τα παρακάτω χαρακτηριστικά αποτελούν συμπτώματα της δυσαναγνωσίας και βοήθεια για το γονιό ή το δάσκαλο που ανησυχούν ή υποψιάζονται πως κάτι δεν πάει καλά με την αναγνωστική ικανότητα του παιδιού.   
•    Κομπιάζει την ώρα της ανάγνωσης.
•    Χάνει τη σειρά του κειμένου.
•    Διαβάζει λάθος τις λέξεις, χωρίς ο ίδιος να το καταλαβαίνει.
•    Δεν τονίζει σωστά.
•    Παρουσιάζει δυσκολίες στην αποκωδικοποίηση των ήχων, κυρίως των δίψηφων συμφώνων (π.χ. ‘-στ, -τσ, -τζ).
•    Παρουσιάζει δυσκολίες στην ανάγνωση πολυσύλλαβων λέξεων.
•    Δεν ολοκληρώνει την ανάγνωση σε ικανό χρόνο.
•    Αγνοεί τα σημεία στίξης.
•    Προσθέτει επιπρόσθετους φθόγγους ή συλλαβές στις λέξεις που διαβάζει.
•    Δεν αποδίδει την κεντρική ιδέα του κειμένου προφορικά ή γραπτά.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά ενός παιδιού που μπορεί να  παρουσιάζει μια φυσιολογική δυσκολία στην ανάγνωση λόγω το ότι βρίσκεται για πρώτη φορά σε επαφή με την ανάγνωση:
 
 3 χρονών:
Τα παιδιά έρχονται σε επαφή με την ανάγνωση ήδη από 3 χρονών.
•    Να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τις ομοιοκαταληξίες σ’ ένα ποίημα ή τραγούδι.
•    Να περιγράφουν με λίγες λεξούλες τις εικόνες.
4 χρονών:
•    Να μπορούν να αναγνωρίζουν τον αριθμό των συλλαβών που έχει μια λέξη.
•    Να έχουν τη δυνατότητα να χτυπούν παλαμάκια  σε κάθε συλλαβή.
•    Να μπορούν να ενώνουν και να χωρίζουν τις συλλαβές, κυρίως σε δισύλλαβες λέξεις.
6 χρονών (είναι περίπου η ηλικία που ξεκινούν την Α’ Δημοτικού):
•    Να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν όλους τους ήχους των γραμμάτων,
•    Να παίζουν με τα φωνήματα για τη δημιουργία λέξεων (π,χ. «-Αν βγάλω από τη λέξη ‘βάρος’ το /β/ βάλω το γράμμα /θ/, ποια λέξη βγαίνει; (θάρρος) ή –Στην κατάληξη /–εύμα/, αντί για /ν/, βάλω /γ/, ποια λέξη βγαίνει;  ».
•    Να μπορούν να μετρήσουν και να αναγνωρίσουν τα φωνήματα όχι μόνο σε δισύλλαβες λέξεις, αλλά και σε πολυσύλλαβες.
7 περίπου χρονών:
•    Να διαβάζουν και να αναγνωρίζουν πολύ καλά τα δίψηφα φωνήεντα και σύμφωνα μέσα στις λέξεις.
•    Να είναι ικανά να χειρίζονται πλήρως τη φωνολογική δομή της γλώσσας.
Το κάθε παιδί έχει το ρυθμό του και οφείλουμε να το σεβαστούμε. Αν κατέχει τα παραπάνω χαρακτηριστικά (ανάλογα με την ηλικία που βρίσκεται) και δούμε πως ακόμα και με αργό ρυθμό κατακτάει τη φωνολογική ενημερότητα της γλώσσας, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Μπορούμε, απλά, να το χαρακτηρίσουμε σαν μια φυσιολογική αδυναμία του ίδιου του παιδιού, λόγω το ότι έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με αναγνωστικές δραστηριότητες που περιέχουν μεγαλύτερα κείμενα, περισσότερες λέξεις, περισσότερους κανόνες λόγω το ότι πια φεύγει από το νηπιαγωγείο και πηγαίνει στο Δημοτικό.
Μερικές προτάσεις για τη διάγνωση της Δυσαναγνωσίας:
•    Ζητάμε από το παιδί να μας γράψει ή να μας πει προφορικά την αλφάβητο.
•    Δείχνουμε στο παιδί κάποια γράμματα της αλφαβήτου (που θεωρεί ο κάθε θεραπευτής σημαντικά) και του ζητάμε να μας τα ονομάσει.
•    Σ’ ένα φύλλο χαρτί, γράφουμε μερικά γράμματα της αλφαβήτου  ή όλα τα γράμματα ανακατεμένα και ζητάμε από το παιδί να αναπαράγει τους ήχους τους.
•    Ετοιμάζουμε διάφορες κάρτες με συλλαβές και ζητάμε από το παιδί να τις ενώσει, ώστε να σχηματιστούν οι λέξεις. Ύστερα, τις διαβάζει μία- μία.
•    Τέλος, ακολουθούμε την ίδια διαδικασία στα δίψηφα φωνήεντα και σύμφωνα, με τη διαφορά πως ζητάμε από το ίδιο το παιδί να βρει λέξεις που ξεκινούν ή περιέχουν τους δίψηφους φθόγγους.
Αξίζει να σημειωθεί, πως σε κάθε δραστηριότητα που ολοκληρώνει το παιδί, ο θεραπευτής σημειώνει τη συμπεριφορά του παιδιού κατά τη διάρκεια της άσκησης.
Μερικές προτάσεις για την αντιμετώπιση της Δυσαναγνωσίας:
Οι παρακάτω προτάσεις αντιμετώπισης είναι ενδεικτικές, καθώς χρειάζεται η καθοδήγηση ειδικού σε θέματα δυσλεξίας και μαθησιακών δυσκολιών. Τα υλικά που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για τις παρακάτω δραστηριότητες είναι: πλαστελίνη, χαρτόνι, άμμο, ψαλίδι, κόλλα και ένα κασετόφωνο για ηχογράφηση.
•    Το παιδί μαθαίνει τα γράμματα και τους ήχους της αλφαβήτου. Σχεδιάζει τα γράμματα πάνω σε χαρτί, τα κόβει και κάθε φορά που κολλάει το κάθε γράμμα να προφέρει τον ήχο του.
•    Παίρνουμε πλαστικά ή χάρτινα γράμματα, τα ανακατεύουμε και ζητάμε από το παιδί να τα τοποθετήσει σε σειρά, προφέροντας κάθε φορά τους ήχους.
•    Ζητάμε από το παιδί να βρει διάφορα αντικείμενα από το δωμάτιό του και να    προφέρει τον πρώτο ήχο της κάθε λέξης του αντίστοιχου αντικειμένου.
•    Αφού το παιδί έχει εμπεδώσει τους ήχους των γραμμάτων, γράφουμε λέξεις και ζητάμε από το παιδί να προφέρει έναν –έναν τους ήχους των γραμμάτων και μετά να διαβάσει ολόκληρη τη λέξη. Ύστερα, περνάμε σε προτάσεις μικρές και τέλος σε κείμενα με ευχάριστες ιστοριούλες. 
Η δυσαναγνωσία, όπως και κάθε μαθησιακή δυσκολία αντιμετωπίζεται αρκεί να γίνει η διάγνωση έγκαιρα. Ήδη από τα τέλη της  Α’ Δημοτικού, εφόσον το παιδί δεν παρουσιάζει κάποια βελτίωση στην αναγνωστική του ικανότητα, δεν μπορεί δηλαδή να διαβάζει και να αντιστοιχεί τα γράμματα με τα φωνήματα ή να δυσκολεύεται στην αναγνώριση δίψηφων φωνηέντων και συμφώνων (ελλειπτική αντίληψη της φωνολογικής δομής της γλώσσας) καλό είναι ο γονιός να μην το αφήσει. Η ανάγνωση αποτελεί ένα πολύ σημαντικό μέρος στη ζωή του παιδιού, γι’ αυτό αν παρουσιάσει τυχόν δυσκολίες, αξίζει τον κόπο να το βοηθήσουμε. 

Πηγή