Ορθογραφία με παιχνίδι
Για να μαθαίνουμε ευχάριστα την ορθογραφία ή για σπάμε τη μονοτονία και την πλήξη που φέρνει η καθημερινή παρόμοια εκτέλεση του ‘‘γράφω και μαθαίνω’’ μπορούμε να επιστρατεύσουμε διάφορους παιχνιώδεις τρόπους που ποικίλουν ανάλο-γα με την ηλικία, τις προτιμήσεις ή τη δυναμική της τάξης (π.χ. κρεμάλα, παζλ κ.α.).
Εμείς θα αναφερθούμε εδώ στη μάθηση της ορθογραφίας μέσα από μια μορφή θεατρικού παιχνιδιού που εφαρμόζεται εύκολα σε κάθε περίσταση. Πρόκειται για το παιχνίδι της γραφομηχανής που συγκεντρώνει πολλά από τα πλεονεκτήματα της παιγνιώδους θεατρικής δραστηριότητας. Τοποθετούμε τα παιδιά σε δύο ή τρεις σειρές ημικυκλικά και το καθένα παριστάνει κι ένα πλήκτρο της γραφομηχανής. Εκείνα βλέπουν τη φράση που έχουν να μάθουν στον πίνακα και κάθε παιδί-πλήκτρο χτυπά το κάθε γράμμα χτυπώντας μια φορά παλαμάκια. Στο κενό ανάμεσα στις λέξεις χτυπάνε όλα μαζί μια φορά παλαμάκια για να μη χαλαρώνει η προσοχή τους. Ένα παιδί χτυπά τους τόνους κι άλλο ένα ή δύο τη στίξη ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών. Αν τα παιδιά είναι λιγότερα από τα γράμματα της αλφαβήτας κάποια παιδιά αναλαμβάνουν διπλό ρόλο ή καταργούμε κάποια γράμματα που δεν υπάρχουν στη συγκεκριμένη φράση.
Περιορισμός: Σε κάθε λάθος χτύπημα τα παιδιά αρχίζουν πάλι απ’ την αρχή, γεγονός που τα υποχρεώνει να προσέχουν και να αναπτύσσουν τη συλλογική ευθύνη. Το παιχνίδι κρατά μέχρι να χτυπήσουν τη φράση δυο-τρεις φορές χωρίς κανένα λάθος.
Ύστερα, σβήνοντας από τον πίνακα τη φράση ή τις λέξεις που είχαμε να μάθουμε, μπορούμε να τις υπαγορεύσουμε να τη γράψει ο καθένας στο τετράδιό του. Γίνεται η απαραίτητη διόρθωση (ή αυτοδιόρθωση). Για όποιον εξακολουθεί να κάνει λάθη υπάρχει μια παλιά γραφομηχανή πάνω στο τραπέζι του δασκάλου για να πάει να χτυπήσει τις λέξεις που λάθεψε.
Το παιχνίδι το παίζαμε παλιότερα με γραφομηχανή. Σήμερα όμως που ο υπολογιστής έχει διαδοθεί ευρύτατα, μπορούμε να αντικαταστήσουμε τη γραφομηχανή με τον υπολογιστή και να πάρουμε απ’ αυτόν τη διάταξη, το όνομα και κυρίως τη χρήση του στη φάση της τελικής εκτέλεσης ή διόρθωσης.
Αυτά φυσικά είναι όμορφα κι ωραία, όταν δεν μπορούμε να εισάγουμε στην τάξη μορφές χρήσης του γραπτού λόγου από την καθημερινή μας πρακτική.
Ένας τέτοιος τρόπος είναι να συνδυάσουμε την ορθογραφία με τη μουσική αξιοποιώντας τη συνήθεια των νέων να ‘‘ξεσηκώνουν’’ τους στίχους των τραγουδιών που τους αρέσουν.
Ας πούμε ότι θέλουμε να μάθουμε ένα τραγούδι με αποδεδειγμένη μουσική αξία. Βάζουμε στο κασετόφωνο την κασέτα και ακούμε ξανά το τραγούδι που άρεσε στην τάξη. Ένα παιδί προσπαθεί να γράψει στον πίνακα τους στίχους και τις στροφές του τραγουδιού όπως τις άκουσε. Όπου δεν τα καταφέρνει δέχεται τις υποδείξεις των άλλων. Όταν τελειώσει η αποκωδικοποίηση, ακολουθεί (ομαδική) ορθογραφική διόρθωση.
Η άσκηση μπορεί να γίνει με κάθε μαθητή να κάνει το ίδιο στο τετράδιό του, μόνος του ή συνεργαζόμενος με το διπλανό του. Στο τέλος ο καθένας μπορεί να υπαγορεύσει και να συμπληρώσει κενά του πίνακα ή να διορθώσει την ορθογραφία του συμμαθητή του και αντίστροφα.
Πηγη